“Iğdır Zengezur’un lojistik merkezi olabilir”

Çin Büyükelçisi Liu Shaobin, Zengezur Koridorunun açılmasıyla Iğdır’ı bek­leyen fırsatlara dikkat çekti. Iğdır’ı ziyaret eden Büyükelçi Shaobin, Zengezur Korido­ru kapsamında Iğdır’da yapılacak yatırım ve altyapı çalışmalarına yönelik incelemelerde bulundu.

Çin Iğdır için makro hayaller kurar­ken Iğdır kendi yağıyla kavrulup birkaç gü­zel adamın çaba ve motivasyonuyla ticarete ve hayata tutunmaya çalışıyor. Türkiye Orta Koridor’u içte ve dışta o kadar çok konuştu ki projenin gazı kaçıyor. Övgüleri kucaklayıp ev ödevlerini unutmak üzere.

Çin Büyükelçi­si onca işi gücü arasında dört gününü ayırıp Orta Koridor’un Iğdır ayağına yönelik altya­pı çalışmalarını planlarken Türkiye ekran­larda kardeş ülke marketing’i yapıp altyapı hazırlıklarını unutuyor. Zengezur’un açılma­sıyla; dünya nüfusunun yüzde 2,2’sini, küre­sel GSYİH’nın yüzde 1,6’sını ticaretin de yüz­de 2,4’ünü gerçekleştiren Türk dünyasına, Çin’e, Hindistan’a modern İpek yoluna ne sa­tacağız? Koridoru Anadolu’ya bağlayacak de­miryolu altyapımız/Asya ülkelerinin damak tadına uygun tarımsal ürünlerimiz/lojistik planımız/gıda endüstrimiz hazır mı?

Küçük illerin büyük hayalleri

2023 yılında Türk Cumhuriyetlerine ya­pılan 10 milyar doların üzerindeki ihracatı­mızın çoğu büyük illerden. Asya’nın yanı ba­şındaki Iğdır gibi bereketli kentler, hevesli iş dünyası yatırım iklimine dâhil olamıyor. Kü­çük illeri yeni ticarete kim ortak edecek, ka­derini kim değiştirecek?

Mikro klima Iğdır’dan makro hedefler

Türkiye’nin önemli mikro klima illerin­den Iğdır’ın makro hedefleri var. Ağrı dağı­nın sularıyla beslenen Ağrı’nın ovalarında ne ekersen büyüyor. Iğdır kayısısı dillere des­tan, çevredeki illeri beslerken az da olsa ih­racat yapılıyor. Iğdır Ticaret Borsası Başka­nı Serhat Kumtepe, “lisanslı depo yapımının devam ettiğini söylerken, Iğdır kayısısının şehre katabileceklerinin sınırlı olduğunu, yaş sebze meyve açısından iç pazara uzak, dış pazarlardaki güçlü rakiplerinden bahsediyor. Erişilebilir su ile soya, pamuk gibi sulu tarı­ma uygun katma değeri yüksek ürünler ekile­bilir derken, doğalgazı, suyu, tuzu, mikro kli­masıyla Iğdır’da örtü altı tarımın gerekliliği­ne dikkat çekiyor.

Zengezur ticaretine talibiz

Kumtepe; “Ermenistan ve Özbekistan’da kayısı rekoltesi yükseldiğinde Iğdır kayısısı değer kaybediyor. Söz konusu ülkeler ile Rus­ya arasında gümrük birliği sayesinde ihracat­ta yüzde 18 KDV öderken Türkiye kardeş ül­kelere yüksek vergilerle ihracat yapıyor, re­kabetçi olunamıyor. Şangay’dan İstanbul’a deniz yoluyla 58, Orta Koridor ile 28 günde ulaşılıyor. Iğdır spor süper lige yükseldi, yol­lar açılıyor, sıcak su bulundu. Zengezur tica­retine talibiz” diyor.

Milletvekili Cantürk Alagöz, bölgeye yaptı­ğı tarım yatırımlarıyla şehrin umudu olmuş. Tarım İl Müdürü Ahmet Tıngış meyve bahçe­leri, modern sera yatırımları için çalışırken, Serhat Kalkınma Ajansı da Ticaret Borsası gibi kentin STK’larıyla birlikte Iğdır’ın po­tansiyelini değere dönüştürerek Iğdır’a ke­yifli bir gelecek yaratmaya çalışıyor.

Devrim birlik olmada

Mersin Ticaret Borsası ve Güvenilir Ürün Platformu işbirliği ile yapılan Ürün Konsey­leri Buluşması’nda Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, “Konseyler sahadaki elimiz ayağımız. Ürün konseyleriyle yakın çalışıyo­ruz. Bakanlık aldığı her kararı sektörle ko­nuşuyor” diyerek katılımcılığa dikkat çeker­ken son yıllarda sektörün tüm paydaşlarıyla olan sağlıklı iletişimi de gözler önüne seriyor.

Programda 9 Ulusal Ürün Konseyi ilk defa bir araya geldi. Ulusal Hububat Konseyi Başka­nı Abdullah Özdemir, “9 ürün konseyini fahri danışman olarak görün, bizden akıl/fikir alın. Biz sizden ekmek istemiyoruz aş istemiyoruz. Ortak amacımız verimli sürdürülebilir tarım” diye konuşarak üretimde planlı döneme iliş­kin paydaşların desteğini ortaya koydu. Özde­mir gibi tarımın gerçek paydaşları bölgelerine hamilik yaparken güçlü duruşlarıyla dışarda güven inşa edip Türk tarımının gelecek risk­lerini de akıl ve iradeleriyle bertaraf ediyor­lar.

Bakan Yumaklı’nın “devrim niteliğinde işler yapıyoruz” derken sadece reformlardan bahsetmediği kesin. Asıl devrim, tarımın tüm paydaşlarını önyargılardan uzak aynı hedef­te buluşturabilmiş olması. İnsanlık en son bir araya geldiğinde kıskanılası dünya medeniye­tini yaratmıştı. Velhasıl; gezegenin ölümcül sorunları var, iş dünyasının motivasyon kale­leri/kasları güncelleniyor. Türkiye’nin makro hedefleri için, tarafların işbirliğini/küçük il­lerin /küçük insanların potansiyelini disipli­ne etmeye mihmandarlar, hamiler gerekiyor. Gerisi en kolayı.