İç talepte daha da fazla daralma riski var

Sanayi üretim endeksi, mayıs ayında sanayi üretimde daralmayı gösterdi. Haziran ayında üretimin mayıs çizgisinde devam ettiği tahmin ediyor. Temmuzun ve ağustosun yarısı Ramazan. İç talep bu aylarda yavaşlar.
İhracatta önemli bir hareket yok.
Döviz fiyatındaki artış ihracatı hemen şahlandırmaz ama içeride talebi daha da frenler.
Bu tabloda 2013 yılı büyüme oranı tehlikeye girer.
Önemli olan büyümede rakamı tutturmak değil, büyümenin nimetlerinin ülkeye yansımasıdır.
Büyüme üretim demektir. Üretim istihdam ve gelir demektir.
Büyüme tüketici için önemlidir ama üretici için de önemlidir. Üretici devamlı büyümeye mecburdur.
Yaşadığımız dönemin bir özelliği daha var. Üreticiyi sadece iç talep ve ihracat yavaşlaması üzmüyor, şimdi üzerine bir de kur riski bindi.
Üreticilerin çoğunun az veya çok döviz kredisi var. Döviz fiyatlarındaki artış karşısında bu firmalar artan bölüm için bilançolarına zarar yazacaklar. Bilanço büsbütün bozulacak.
Bugün cevap aranacak soru şudur:
-Dövizdeki tırmanış nerede istikrar kazanır?
-İç ve dış talep ne zaman büyümeye başlar?
Döviz fiyatının yükselmesi ile, kısa sürede ithalata dayalı üretim yapısının değişmesi mümkün olmayacaktır.
Bu durumda cari açık (döviz açığı) kısa sürede küçülmeyecektir. Mevcut yapıda her ay en az 5 milyar dolarlık bir dış kaynak girişi ihtiyacı var.
Dış kaynak girişinin yavaşlaması ve pahalanması iç talebi daha fazla sınırlayacaktır.
Para ve maliye politikalarını yürüten otoriteler bu gelişmelerin enflasyonu körüklememesi için parasal ve mali gelişmeyi sınırlayacaktır.
Parasal ve mali disiplin, iç talebi daraltan bir başka dalgaya yol açacaktır.
Bu tabloda 2013 yılı içinde bugünkü olumsuz gelişmelerin, olumluya dönüşmesi zor görünüyor.
Eğer doğru politikalar uygulanır ise, 2013 yılında istikrara dönüş imkanı ortaya çıkar. Ekonomideki düzelme 2014 yılına sarkar ki, bu da iyi bir şeydir.