İbraname karşısında işçi iddialarının kabul edilmeyeceği

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2007/13842 E. sayılı ilamı ile iş akdinin sona ermesinden sonra, işçilere imzalatılan ibranamelerle ilgili olarak değerlendirmede bulunmuştur. Karara konu olayda, işçi fazla mesai, yıllık izin ve hafta ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsili talebi ile dava açmıştır. İşçinin talebi yerel mahkemece kabul edilmiştir. Yargıtay ise yerel mahkemenin kabul kararını bozmuştur. Yargıtay kararında işçinin iş akdi sona erdikten sonra işverene ibraname verdiğini, bu ibra ile ilgili olarak irade fesadının bozulduğuna dair bir beyanının bulunmadığını, bahse konu ibranamede işçinin davaya konu ettiği, fazla mesai, yıllık izin, genel ve hafta tatili alacakları için açık şekilde işvereni ibra ettiğine dair iradeyi ortaya koyduğunun anlaşıldığını, bu nedenlerle yerel mahkemenin davayı kabul kararının hatalı olduğunu belirtmiştir. Yargıtay bahse konu kararda esasen işçilere imzalatılan ibranamelerin geçerlilik koşulları noktasında önemli değerlendirmeler yapmaktadır. Bunların başında ibranamenin iş akdinin sona ermesinden sonra alınması gelmektedir. Bir diğer ifade ile iş akdi devam ederken alınan ibranamenin geçerli değildir. Bundan başka ibranamede işçiye verilen tüm işçilik alacağı kalemlerinin teker teker ve açıkça yazılması gerektiğine vurgu yapılmıştır. Burada alacak kalemlerinin sayılmasının yanı sıra verilen meblağında zikredilmesi şart değildir. Eğer ibranamede miktar da belirtiliyorsa bu durumda ibraname meblağ belirtilen alacak kalemleri açısından makbuz mahiyetinde olacaktır. Meblağ belirtilmeyip ''Fazla mesailerim karşılığı olarak %50 zamlı ücretimi aldım'' şeklindeki ibareler de geçerli kabul edilmiştir.

Mevsimlik işlerde yıllık izin

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2008/366 E. sayılı ilamı ile mevsimlik işlerde yıllık izin uygulaması olup olmayacağını değerlendirmiştir. Karara konu olayda Yargıtay; okul yemek işletmesinde sadece okulların açık olduğu sürece çalışan işçinin çalışmasını mevsimlik iş olarak değerlendirmiştir. Bu kabulden hareketle de 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53/3. maddesinde açıkça belirtilen mevsimlik işlerde yıllık izin uygulaması olmadığına ilişkin kural gereği yıllık izin talebini ret etmiştir. Bu karar özellikle mevsimlik işin tespiti noktasında önem arz etmektedir. Kararda da ifade edildiği üzere okulların açık olduğu sürece devam eden çalışmalar mevsimlik iş olarak kabul edilmiş ve bu durumda yıllık izin hakkının bulunmayacağı belirtilmiştir. Yine bunun gibi, hasat zamanı, yaz sezonu, av sezonu gibi yılın belirli bir kısmı ile sınırlandırılmış sürelerde yapılan çalışmalar mevsimlik iş, bu işlerde çalışanlarda mevsimlik işçi olarak kabul edilecektir.