İade faturası

İade faturası, müşteri tarafından alınan bir malın, satıcıya iadesi halinde düzenlenen bir faturadır.
İade faturası ile müşteri tarafından alınan bir malın tamamının satıcıya iadesi olabileceği gibi bir kısmının iadesi de olanaklıdır.

İade faturası düzenlenirken şu hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.

 -İade faturası, Maliye Bakanlığı onaylı veya noter tasdikli bir faturayla düzenlenir.

 -İade faturası, müşteri tarafından alınan malın satıcıya iadesinin ispatı dolayısıyla düzenlendiğinden, bu fatura sadece müşteri tarafından, satıcıya hitaben düzenlenebilir.

 -İade faturası ile iade edilen malın bedeli satıcı tarafından kesilen ilk faturadaki bedelin aynısı olmalıdır. İade edilen malın farklı bir bedelle iadesi söz konusu olamaz. Diğer bir anlatımla müşteri iade ettiği mal üzerinden kâr ederek iade faturası kesemeyeceği gibi, aldığı fiyattan daha düşük bir bedelle iadesi de olanaklı değildir.

 -İade edilen mal, satıcı tarafından müşteriye satılan mal miktarından fazla olamaz. Diğer bir anlatımla iade edilen malın alınan maldan fazla olabilmesi olanaksız olduğuna göre, iade faturasında gösterilen mal miktarının da alınan mal miktarından fazla olması düşünülemez. Ancak alınan malın aynen iadesi söz konusu ise iade faturasında alınan mal miktarının tamamının olması kaçınılmazdır. Bu durumda iade faturası satıcının müşteriye kestiği ilk faturanın içerik (faturanın açıklaması ve tutar) açısından aynısı olacaktır.

 -İade faturasının üzerine, görünür bir yerine özellikle baş kısmını “İade Faturasıdır” ifadesinin yazılması gerekecektir.
 -İade faturasının açık ya da kapalı kesilmesi durumu satıcı ile müşteri arasındaki ticari ilişkiye bağlı bulunmaktadır.

_____________________________________________________________________________________

T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

Sayı : 11395140-105[229-2012/VUK-1-...]--69949

Tarih : 23/07/2015

Konu : Fatura İadesi

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinde, şirketinizin fason olarak ..... adlı şahsa yapmış olduğu işe ait ........ tarih ve ....... no.lu faturanın mallar iade edilmeksizin tarafınıza geri gönderildiği, bu nedenle ........ tarih ve ....... no.lu yeni bir fatura düzenlediğinizi; ancak söz konusu faturanın da önceki fatura ile aynı olması sebebiyle tarafınıza iade edildiği, 20.. takvim yılı içinde de 'ın yeni fatura düzenlenmesi talebinde bulunduğu belirterek; konu edilen faturanın 20.. takvim yılına ait defter ve kayıtlarınızda yer alması nedeniyle 20.. takvim yılında yeni bir fatura düzenleyip düzenleyemeyeceğiniz hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmakta olup konu hakkında Başkanlığımız görüşü aşağıda açıklanmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3’üncü maddesinin (A) fıkrasında; vergi kanunlarının lafzı ve ruhu ile hüküm ifade ettiği, lafzın açık olmadığı hallerde vergi kanunlarının hükümleri, konuluşundaki maksat, hükümlerin kanunun yapısındaki yeri ve diğer maddelerle olan bağlantısı göz önünde tutularak uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Mezkur Kanunun 227’nci maddesinin birinci fıkrasında ise; bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu belirtilmiş, bu Kanuna göre tevsik edici bir belge mahiyetinde bulunan fatura ise mezkur Kanunun 229’uncu maddesinde; satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmış, 230’uncu maddesinin birinci fıkrasının dört numaralı bendinde de malın veya işin nevi, miktarı ve tutarının faturada yer alması gereken bilgiler arasında olması gerektiği, 231’inci maddesinin beş numaralı bendinde ise; faturanın, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hüküm altına alınmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1’inci maddesinde ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu, - 10/a maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde malın teslimi veya hizmetin yapılması anında, 10/b maddesinde, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesi anında,

- 10/c maddesinde ise kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olayın meydana geleceği,

- 29/1’inci maddesinde mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV nin indirilebileceği,

- 29/3’üncü maddesinde indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği,

- 35’inci maddesinde ise, malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellefin bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi kaydıyla düzeltebileceği
hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalardan anlaşılacağı üzere, şirketiniz tarafından fason hizmeti ifa edildiğinde hizmet tamamlanmış olduğundan bu hizmete ilişkin faturanın da hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenmesi kanuni bir yükümlülük olup, faturanın iade edilmesi ve/veya herhangi bir mal teslimi veya hizmet ifası olmadan yeni bir fatura düzenlenmesi de mümkün bulunmamaktadır.

Ancak, fason hizmet sunduğunuz ile aranızdaki ihtilafın özel hukuk hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılması mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.

Satılan ürünlerin iade edilmesi durumunda belge düzeni

T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

Sayı : 11395140-105[229-2012/VUK-1- . . .]—1181

Tarih : 05/08/2013

Konu : Satılan ürünlerin iade edilmesi durumunda belge düzeni

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, ... gıda dağıtım işi yaptığınızı, müşterilerinizin bakkal ve marketlerden oluştuğunu, yaptığınız ürün teslimatlarında bazen iade mal almak durumunda kaldığınızı ve bu durumda bazı müşterilerinizin satışlarını yazar kasa fişi ile yaptıkları için satış faturası tasdik ettirememeleri nedeniyle kurumunuza iade faturası kesemediklerini belirterek yapılan iade işlemlerinin belgelendirilmesinde karşılaştığınız sorunlar hususunda Başkanlığımız görüşleri talep edilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227’nci maddesinin birinci fıkrasında; "Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.",

229’uncu maddesinde; "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.",

232’nci maddesinde; "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
2. Serbest meslek erbabına;
3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;
4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
5. Vergiden muaf esnafa.

Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.

Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara yaptırdıkları iş bedelinin 50.000.000.- lirayı (422 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2013'ten itibaren 800, -TL) geçmesi veya bedeli 50.000.000.- liradan (422 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2013'ten itibaren 800, -TL) az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi mecburidir." hükümlerine yer verilmiştir.

Buna göre; kurumunuz tarafından satılan ürünlerin vergi mükellefiyeti bulunan alıcı firmalar tarafından iade edilmesi halinde, iade işlemi için fatura düzenlenmesi ve faturaya mal iadesi olduğunu belirten bir şerh düşülmesi gerekmekte olup, söz konusu malın ÖKC fişi ile geri alınması mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.