Huzursuz ortağın limited şirketten ayrılma yolları

Soner ALTAŞ - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Başmüfettişi

Limited şirket ortakları arasında, aynı aileden olsalar dahi, birtakım sorunların, uyuşmazlıkların ve huzursuzlukların yaşanması mümkündür. Zaman zaman yaşanan bu ufak anlaşmazlıklar ve kavgalar, işin tuzu biberidir aslında. Gönlümüz bu huzursuzlukların zaman içerisinde giderilmesi ve ilişkilerin normale dönmesinden yana olsa da, bazen habbe kubbe yapılmakta ve baba ile oğulun yahut kardeşlerin mahkemelik oldukları hallere dahi rastlanabilmektedir. Eski Ticaret Kanunu döneminde limited şirketlerin en az iki ortaklı olarak kurulması şart olmasına karşılık, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu tek kişilik şirkete izin vermektedir ve yeni kurulan şirket verilerine baktığımızda tek kişilik limited şirket kuruluşunun ağırlıklı bir paya sahip olduğu görülmektedir. Bu yönüyle, yeni sistem, bağımsız hareket etme ve diğer ortaklarla sorun yaşama ihtimalinden uzak olma adına önemli bir imkan sağlamaktadır.

Peki, limited şirket birden fazla ortağa sahipse ve şirket içinde huzursuzluk hakimse, bu huzursuzluklar aile ile dostluk ilişkilerine de yansıyorsa ve artık bıçak kemiğe dayandıysa, bazı ortaklar bu yüzden şirketten ayrılmak istiyorlarsa, ne yapılacaktır? Bu konuda başvurulabilecek birkaç yöntem vardır. Bunlardan bazıları, önceden öngörülüp alınacak tedbirlerden oluşmakta, bazıları ise sorunlar baş gösterdikten sonra uygulanmaktadır. Huzursuz ortağın şirketten çıkması için başvurulabilecek yollardan birisi şirket sözleşmesine hüküm konulması ve bu hükme istinaden ortaklıktan çıkma talebinde bulunulmasıdır. Bu hükme, şirketin kuruluşunda yer verilebileceği gibi, sonradan sözleşme değişikliğine gidilerek de tesis edilebilir. Anılan hak koşulsuz olarak öngörülebileceği gibi, belirli şartlara da bağlanabilir. Eğer koşulsuz olarak tanınmışsa, ortak herhangi bir sebep belirtmeksizin ve kendisinden herhangi bir koşulu yerine getirmesi istenmeksizin şirketten çıkma hakkını kullanır. Yok eğer, şirket sözleşmesi çıkma hakkını bazı şartlara bağlamış ise, bu durumda, ortak ancak şirket sözleşmesinde yazılı olan şartları yerine getirerek ortaklıktan çıkma hakkını kullanır.

Bununla birlikte, uygulamada, limited şirketlerin ekseriyetinin eski kanun döneminde kurulmuş olmasının da etkisiyle, şirket sözleşmelerinde ortaklıktan çıkmaya ilişkin bir hükmün bulunmadığını düşünmekteyiz. Şirket sözleşmesinde ortaklıktan çıkma hakkına ilişkin bir hükmün yer almaması, ortağın hiçbir surette şirketten çıkamayacağı anlamına gelmese de, böyle bir durumda ortağın mahkemeye başvurması ve çıkmanın haklı bir sebebe dayanması gerekir.

Bu nedenle, şirketten çıkmayı yargıya gitmeden çözmek isteyen limited şirket kurucularının ve ortaklarının şirket sözleşmelerine çıkma hakkına dair hükümler koymaları uygun olacaktır. Fakat, şirket sözleşmesine böyle bir hükmü koymadan önce, ayrılan ortağın ayrılma akçesi isteme hakkının bulunduğunu, çıkma halinde diğer ortakların da çıkmaya katılma talebinde bulunabileceklerini, bu hususların ise şirketin mali yapısını ve devamlılığını olumsuz yönde etkileyebileceğini göz önünde bulundurup detaylı bir şekilde müzakere etmelerini önermekteyiz.