Hizmet erbabına sağlanan menfaatler kesinti yolu ile vergilendirilir

Dr. Ahmet KAVAK / Yeminli Mali Müşavir

Hizmet erbabına sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaat, Gelir Vergisi Kanunu’nun 61’inci maddesinde hüküm altına alındığı üzere, ücret kapsamında sayılmış ve işveren tarafından sağlanan bu tür menfaatler, aşağıda belirtildiği üzere, net tutar kabul edilerek ücret erbabının, menfaatin sağlandığı ay içindeki vergi oranı esas alınarak brüt tutarı hesaplanmak suretiyle vergilendirilmesi gerekmektedir. Hizmet erbabına ücret dışında sağlan diğer menfaatleri ve bunların vergilemeye esas olan değerlerini aşağıdaki şekilde belirtebiliriz.

1) Demirbaş mahiyetinde olmayan ayakkabı, takım elbise, gömlek, etek, döpiyes, eşarp ve kravat gibi giyim eşyasının katma değer vergisi dahil fatura bedelleri,

2) Mülkiyeti hizmet erbabına ait cep telefonunun konuşma bedelinin işte kullanılan kısmına ilişkin olarak kabul edilerek yapılan ödeme tutarı,

3) Mülkiyeti hizmet erbabına ilişkin binek arabanın yakıt bedelinin, kilometre hesabıyla işte kullanılan kısmı olarak hesaplanıp ödenen tutarı,

4) Kiralanan ve hizmet erbabının kullanımına tahsis edilen konutların kesilen vergi ve varsa katma değer vergisi dahil kira bedelleri tutarı,

5) Hizmet erbabına yemek ve işe gelip gitme karşılığında nakit olarak yapılan ödemeler,

6) İşletmenin aktifinde kayıtlı bulunan ve hizmet erbabının kullanımına tahsis edilen ve işte kullanılmayan araçlar için ödenen, katma değer vergisi dahil yakıt, tamir ve bakım giderleri ile aylık olarak hesaplanan amortismanın toplamı,

7) İşletmelerce kiralanan ve hizmet erbabının kullanımına tahsis edilen ve işte kullanılmayan araçlar için ödenen katma değer vergisi dahil kira, yakıt, tamir ve bakım giderlerinin aylık toplamı,

8) Yılbaşı, bayram ve yaş günü gibi özel gün ve zamanlarda hizmet erbabına verilen hediye sepeti, erzak paketi, şeker, tatlı ve meyve gibi yiyecekler ile değişik şekillerde sunulan (altın, kolye, bilezik, saat, kemer, çanta, cüzdan, gömlek, kravat, eşarp ve kaşkol gibi) hediyeler katma değer vergisi dahil fatura bedelleri,

9) Gerek yurt içi ve gerekse yurt dışı taşınmalarda hizmet erbabının ev eşyası ile eş ve çocuklarının taşınması karşılığında yapılan tüm ödemelerin toplam tutarı,

10) Yukarıda belirtilenler dışında kalıp hizmet erbabına sağlanan diğer menfaatlerde de katma değer vergisi dahil katlanılan tutarlar,

net ödeme tutarı kabul edilecek ve bu menfaatlerin hizmet erbabına sağlandığı aydaki kümüler vergi matrahına göre tabi olduğu vergi oranı dikkate alınarak brütleştirilmek ve bordoya dahil edilmek suretiyle işveren tarafından vergi kesintisine tabi tutularak vergilendirilmek suretiyle giderleştirilecektir.

Yukarıda sayılan ve hizmet erbabına sağlanan bahsi geçen menfaatlerin kazancının tespitinde gider kaydedilmeyip, bir diğer ifade ile kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması durumunda yine de vergi kesintisi yapılması gerekip gerekmediği bir kısım çevrelerde tartışma konusu yapılmaktadır.

Hemen belirtelim ki hizmet erbabına sağlanan ve yukarıda yer verilen bu menfaatler Gelir Vergisi Kanunu’nun 61’inci maddesi kapsamında ücret sayılmış ve ücret ödemeleri üzerinden de, ödemeyi yapanlar yani işverenler tarafından bahsi geçen kanunun 94 ile 103 ve 104’üncü maddeleri dikkate alınarak, ödemenin nakden veya hesaben yapıldığı ayda vergi kesintisi yapılması ve kesilen bu vergiyi matrahları ile birlikte, takip eden ayın 23’üncü günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edip, vergiyi de en geç 26’ncı günü akşamına kadar ödemeleri gerekmektedir.

Dolayısıyla yukarıda sayılan ve hizmet erbabına sağlanan menfaatlerin/ödemelerin kazancın tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması, vergi kesintisi yapılmasına engel teşkil etmeyeceği gibi söz konusu menfaatleri hizmet erbabına sağlayan işverenin vergi kesme sorumluluğunu da ortadan kaldırmayacaktır.