Hızlı yaşayıp genç ölsek de cesetlerimiz neden yakışıklı değil?
Bizler, Akşehir gölüne maya çalıp yoğurt yiyen Nasreddin Hoca’nın Anadolu insanlarıyız. Nedense, planlarımız hep bir kısa düşer. Demografik yapımız bile kendine özgüdür. İşte ülkeler karşılaştırmalı demografimiz: Toplam nüfusumuzdaki 60 yaşın üstü insanın payı %10.8, Avrupa genelinin yarısından da küçük bir paydır bu. Türk halkı için “yaşın atmış işin bitmiş demek” pek de abartı olmaz. Öte yandan, genç demografik geleceğimiz ise olabildiğine güçlüdür. 14 yaş altı gençlerimiz Avrupa’nın 1.65 katı çoğunluktadır.
Alman atasözü, “Herkes kendi kaderinin demircisidir” der. Tarım Bakanlığı yönetmelik gereği her yıl firmaları inceler. Laboratuvar sonuçları; taklit ve tağşişe karışmayı tespit ederse, bu firmaları resmi internet sitesinde (http://www.tarim.gov.tr/Duyuru/ 494/Kamuoyuna-Duyurulur) kamuoyuyla paylaşır. Bitkisel yağ, kahve, süt ve süt ürünleri gibi oldukça karışık segmentlerden oluşan bir araştırmanın tespitleridir, elde edilen sonuçlar.
Ticaret nasıl bir kültürdür?
Güvenebileceğimiz bir zeytinyağı firması bulabilir miyiz acaba? Sektöre ilişkin herkesin birbirine en çok sorduğu sorulardandır bu soru. Sorun yüzyıl önce neydiyse, bugün hiçbir değişim göstermeksizin aynıdır aslında… Aileden üç kuşaktır zeytin, zeytinyağı, pamuk, pamuk yağı, sabun, sabunluk yağ üreticisi olduğumuz için olsa gerek; birçok arkadaşım ihracat yapacağı zaman benden güvenilir bir zeytinyağı markası ister. Yıllardır bu soruya sağlıklı bir yanıt verebilmiş değilim; boynum bükük… Biz tağşiş yapmaya yatkın bir ticaret ahlakına sahibiz. Dürüst çalışanı yaşatmayız adeta. Bunlar sürdürülebilir büyümeyi tesiste hem kamuyu hem özeli rakip olarak bulurlar karşılarında. Üstte zeytinyağı, altta yüksek yoğunluklu karışımdır yağlarımız. Kar marjını aldatarak artıracağımıza inanırız. Ucuzlayan maliyetimizle sektörün imajını ne ölçüde zedeliyor olduğumuzu düşünemeyiz. Bugün ürettiklerimizle yarınlarımızı bitirir, kimliğimizi yitiririz. 1945-1955 yıllarından başlayarak yaygınlaşmış margarin çıkartmasından bile bu ölçüde etkilenmemiştik. Yağ ve yağ ürünleri sanayicilerinin küresel imajı, bugün dünden farksızdır.
Tüketim, büyümemizin dayanağıdır. 2001 ilk çeyreğini ihracat, ithalat ve özel tüketim için 100 kabul eden endeksimiz, 2016 ilk çeyreğinde ihracatı 180, ithalatı 300 ve özel tüketimi 200 düzeyli gösteriyor. Öyle bir genç toplumuz ki; tüketiyoruz, hızlı yaşıyoruz. Ehh, nede olsa gözümüz kara...