Hindistan devleti BTC’den hisse topluyor
Hindistan devletine ait enerji şirketi ONGC, Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Projesi’ndeki payını artırdı. Hisse oranını yüzde 3’ün üzerine çıkartan Hintli dev, yeni paylar için 60 milyon dolar ödeyecek.
Azerbaycan petrolünü dünyaya açan Bakü-Tiflis Ceyhan Boru Hattı Projesi (BTC), Türkiye’nin enerjide köprü olma hedefinin en önemli anahtarlarından. 2006 yılında devreye alınan bin 768 kilometrelik uzunluğundaki bu hat, Türkiye’ye o dönem enerjide önemli yatırımların da planlanmasına neden oldu. Bunlardan biri de Çalık Grubu’yla birlikte hareket eden Hindistan devletine ait Indian Oil’di. Ancak Hintli dev, küresel krizi bahane ederek bu projeden çekildi.
Dünyaca ünlü enerji devlerini buluşturan BP operatörlüğündeki projede Macar MOL, Norveçli Equinor, ExxonMobil, Itochu gibi küresel şirketlerin yanı sıra Türkiye’den de TPAO yüzde 5.73’lük oranla hissedar olarak başladı.
Her ne kadar Türkiye’deki 6-8 milyar dolarlık rafineri projesinden vazgeçse de Hindistan devletinin de payı vardı. 2013 yılı verilerine göre Hindistan devletine ait ONGC Videsh’in payı yüzde 2.31 olarak açıklanmıştı. Hintli dev ayrıca Hazar üstündeki ACG olarak bilinen, Azeri, Chirag ve Güneşli projesinde de yüzde 2.72’lik katılım payına sahipti.
Norveç, projelerden çekildi
Hem ACG’nin hem de BTC’nin bu sessiz ortağı geçtiğimiz günlerde yeni bir hisse alımı daha yaptı. Projeden çıkmak isteyen Norveç merkezli Equinor’un hisselerinin bir kısmını satın aldı. Norveçli devin sattığı BTC'deki toplam yüzde 8,71 hissesinin yüzde 7,96'sının Azerbaycan devletine ait SOCAR'a ve yüzde 0,75'inin Hintli ONGC'ye satışını yaptı. Equinor ayrıca, ACG'deki toplam yüzde 7,27 hissesinin yüzde 6,6’sını SOCAR'a yüzde 0,615'inin ONGC'ye devretti.
SOCAR’dan öte Hintli ONGC’nin alımı dikkat çekiciydi. Zira 60 milyon dolarlık alımla sahip olduğu yeni hisseler, BTC ve ACG projelerindeki paylarını artırdı. Bu alımlarla birlikte Norveçli Equinor, her iki projeden tamamen çekilirken, Hintli ONGC Videsh şirketi, BTC ve ICG’deki payını 3’ün üzerine çıkarmış oldu. Bir anlamda TPAO’nun payına da yaklaştı.
Hindistan Hükümeti, Bakü-Tiflis-Ceyhan’ın çıkış noktası Adana’ya rafineri planını ertelese de projeye ilgisini artırıyor ve artırmaya da devam edecek. Her ne kadar 44 günlük Karabağ’ın Azerbaycan’a tekrar katılımını sağlayan savaşta Ermenistan’ı açıkça destekleyen Hindistan Yönetimi, siyaset ile ekonomiyi birbirinden ayırmayı başarıyor.
En kârlı kamu şirketi seçildi
Oil and Natural Gas Corporation Limited (ONGC) adıyla bilinen enerji devi, Hindistan Petrol ve Doğal Gaz Bakanlığı'nın mülkiyetinde bulunuyor. 1956 yılında kurulan ONGC, Hindistan'daki en fazla kar elde eden Merkezi Kamu Sektörü Teşebbüsü (PSU) listesinin ilk sırasında yer alıyor. Platts tarafından hazırlanan ‘En Büyük 250 Küresel Enerji Şirketi’ arasında 5’inci olan Hintli dev, 15 ülkede faaliyet gösteriyor. Hisseleri Hindistan borsasında işlem gören şirket, 79 milyar dolarlık gelire, 25 binin üzerinde çalışana sahip.
BOTAŞ, Hindistan’da terminal alıyor
Geçen hafta Türkiye-Hindistan arasındaki enerji sürecinde bir gelişme daha yaşanmıştı. Hindistan'ın petrol ve gazda önemli bir oyuncusu olan Swan Energy Ltd., sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminallerinden birindeki hissesini Türk enerji şirketi BOTAŞ'a satacak. Mumbai merkezli şirketin borsaya yaptığı açıklamada, 6 ayda tamamlanması beklenen anlaşmanın hissedarların ve düzenleyici kurumların onayına tabi olduğu belirtildi. Botaş, Hintli şirketin terminali için 399 milyon dolar, yani 13.4 milyar lira ödeyecek.