Havada karbon kavgası
AB Komisyonunun 27 Avrupa ülkesine uçuş yapan uluslar arası havayolu şirketlerine bu yılbaşından başlayarak tek taraflı karbon vergisi uygulaması başlatması, hem uluslararası tepkilere, hem de bumerang etkisiyle Avrupalı uçak üreticilerini ve havayolu şirketlerini vurmaya başladı. Bunun sonucunda kararın ertelenmesi ve uluslar arası uzlaşmayla ortak karara zemin hazırlanması isteniyor.
Avrupa Birliğinin 27 ülkesine inip kalkan uçaklardan bu yıl başından başlayarak karbon salınımı vergisi alınması kararını AB Komisyonu açıkladı. Uçak şirketlerine Avrupa hava meydanlarına uçuşta karbon vergisi uygulaması başlatma kararı "Küresel köyde bumerang etkisi" yaparak kaos yaratıp, önemli bir sorun halini aldı.
Komisyon bu kararı alırken uçak şirketlerinin uçuşlarında toplam karbon salınımının yaklaşık yüzde 33'üne neden olduklarını belirterek, bu salınımda yüzde 5 oranında bir azalmayı amaçlıyordu. Ancak, kararın duyulmasıyla başlayan tepkiler giderek arttı ve son olarak Avrupalı 9 havayolu şirketi de kararın yeniden gözden geçirilmesi talebinde bulunarak, Avrupalı liderlere bir mektup gönderdiler.
Bu kararla ilgili tepkiler, kararın tam bir bumerang etkisiyle Avrupalı uçak üreticisi ve havayolu şirketlerini de olumsuz etkilediğini gösteriyor. ABD, Kanada, Avustralya, Hindistan ve Çin karara karşı uluslar arası hukuk alanında girişimde bulunacaklarını açıkladılar. Çin, Airbus tarafından üretillen ve satın alması ön anlaşması yapılmış olan 12 milyar dolarlık 45 yolcu uçağı alımını askıya aldı. Airbus Ceo'su Thomas Enders, bu karar sonrası yaptığı açıklamada,"Karbon vergisi önlemi Airbus'ta binden fazla kişinin işini tehdit ediyor. Ayrıca arz zincirinde çalışan tedarikçilerimizdeki bin çalışanın durumunun tehlikeye girmesine de yol açıyor" diyerek kararın kendileri için yarattığı olumsuzluğu ortaya koydu.
Lufthansa yöneticileri AB Komisyonunun kararının kendi firmalarına yıllık 130 milyon euroluk yük getireceğini, bu yükü yolculara yansıtmak zorunda kalabileceklerinin sinyalini verdi. Çin Hükümeti, Çin havayolu şirketlerinin bu vergiyi ödemelerini yasakladı. Çin Havacılık idaresi şefi Li Jiaxiang, verginin bu yıl Çin Havayolu şirketlerine 127 milyon dolar yük getireceğini, 2020'de bu yükün yıllık 430 milyon dolara, 2030'da yıllık 2.8 milyar liraya yükseleceği hesabını dile getirerek, olumsuzluğun boyutunu ortaya koydu.
THY yönetim kurulu başkanı Hamdi Topçu, AB Komisyonunun kararını gözden geçirerek, ertelemesini istedi. "Aksi halde diğer ülkelerin mütekabiliyet uygulamalarıyla, ulaşımın önünde maliyetler açısından yeni bariyerler oluşacağını" söyledi. Bu nedenle erteme kararı alınmasının ardından, dünyanın ilgili kuruluşlarının bir araya gelerek ortak bir düzenleme üzerinde uzlaşmalarının doğru olacağını açıkladı.
Bütün bu gelişmeler bize bir yandan AB Komisyonunun aldığı kararın Avrupalı şirketlere dönük bir bumerang etkisi yarattığını, bir yandan da "global köy halini alan dünyamızda" hiçbir ülke yada kuruluşun, sonuçlarını düşünmeden tek yönlü karar alamayacağını, kararlarının kendileri için de bumerang etkisi yaratabileceğini ortaya koyuyor…
Bu gelişmenin dünyada yeni karar alma sürecinde "empati"nin öneminin artacağını ve buna bağlıc yeni bir dönem başlayacağını gösteriyor.