Hata yapmayalım, faizler yükseliyor

Amerikan Doları dünya piyasalarında güçlü duruyor. Dolar endeksinin yüzde 58’ini oluşturan EUR/USD paritesi dün 1.0530’a düştü. Fed’den faiz artırımı beklentisi, Başkan Trump’ın muhtemel vergi indirimi paketi doları destekleyen faktörlerdir.

Global döviz piyasasında günlük işlem hacmi beş trilyon doların üzerindedir. Bu işlemlerin yüzde 30’unu EUR/USD işlemleri oluşturuyor. Yatırım bankalarının ve hedge fonların dışında, merkez bankalarının bankası olarak bilinen Uluslararası Ödemeler Bankası, Çin Merkez Bankası gibi beklenmedik kurumlar da bu piyasada pozisyon alıyorlar. Büyük kurumsal oyuncuların aktif olduğu bir piyasada çok kısa vadelerde para kazanmak kolay değildir. Orta vadede daha çok temel senaryolar fiyatlandığı için sabırlı ve rasyonel davranan küçük yatırımcılar için fırsatlar doğabilir. EUR/USD’da halihazırdaki baz senaryolar; ABD faizleri ile Almanya faizleri arasındaki farklar, büyüme beklentileri ve politik gelişmelerdir. Kısa vadede spekülatörlerin pozisyonları, egzotik opsiyonlardaki işlemler de etkili oluyor. Egzotik opsiyonlardaki pozisyonlar, tezgah üstü piyasalarda alındığı için bunlar piyasada pek bilinmez. Spekülatör pozisyonları her cuma yayımlanır. Bunları takip etmek kolaydır. Spekülatörlerin euro satış pozisyonlarında birkaç aydır ciddi bir azalma var. Bu bir yandan euroyu destekliyor, diğer yandan temel senaryolardan yola çıkarak pozisyon açan yatırımcılara imkan yaratıyor. Alım veya satım tarafında aşırı yoğunluk olduğunda bir finansal varlığın fiyatında ters hareketler görülebilir. Dolar alım pozisyonlarında şu aşamada bir yığılma olmadığı için, yatırımcılar yeni ‘‘dolar alım’’ pozisyonları açarken daha rahat davranıyorlar. Risk alıyorlar. Amerika’nın iki yıllık tahvil faiziyle Almanya’nın iki yıllık tahvil faizi arasındaki fark dün yüzde 2.13’e yaklaştı. Bu oran 17 yılın zirvesidir. Yukarıda belirttiğim gibi çok kısa vadelerde spekülatif pozisyonlar etkili olabilir. Ancak faiz farkındaki yükselişin devam etmesi doları destekler. Yellen’ın geçen hafta ekonomi için kullandığı pozitif ifadelerden sonra, Mester ve Harker gibi Fed üyelerinin yaptığı ‘‘2017’de üç faiz artırımı makul’’ açıklaması Amerikan faizlerini yüksek tutuyor.

Yüksek Amerikan faizleri ve güçlü dolar ortamında, son dönemde iyi performans gösteren para birimlerinden birisi Türk Lirasıdır (TL). TL’de bir ayda yaşanan yüzde 8.5’lik yükselişin ardındaki neden, TCMB’nin 11 Ocak’tan sonra sahalara dönmesidir. USD/TL 11 Ocak’ta 3.94’ün üzerine çıktıktan sonra Merkez agresif hamlelere başladı. Yılbaşından beri dolarda yaşanan sert yükseliş, piyasa oyuncularının psikolojisini bozmuştu. Merkez belki politika faizini değiştirmedi, belki faiz koridorunun üst sınırını fazla artırmadı. Fakat Kurum farklı politika araçlarını etkin biçimde kullanarak dolardaki yükselişin önüne geçti. Grafiksel açıdan TL için olumlu bir ortam var. USD/TL, 2017’ye 3.5243 seviyesinden başladı. 11 Ocak tarihine kadar yaşanan yükseliş spekülatif ataklardan kaynaklandı. Amerikan faizlerinin yükselişine devam etmesi, doların güçlü kalması gelişen ülke piyasaları üzerinde doğal bir baskı yaratır. TCMB kontrolü artık elden bırakmaz. Para politikası tarafında bir sorun yaşanacağını düşünmüyorum. İçerideki siyasi tansiyon ve dış politikadaki adımlar TL üzerinde yine etkili olur. İthalatçı ve dış finansman ihtiyacı yüksek olan Türkiye’de, dolardaki artışın yarattığı hasar ortadadır. Bundan sonrası için hata yapma lüksümüz pek kalmadı.