Halka arzların rotasını global borsalar çizecek

Dünya çapında 4 trilyon dolarlık kayba yol açan ABD hisse senedi piyasalarında yaşanan hızlı düşüş; içeride de “Piyasalarda çok uzun süren yaz dönemi” bitiyor mu endişelerini beraberinde getirdi. Piyasa çevreleri, 120 bini geçerek rekorların kırıldığı bu dönemin bitip bitmediğini merak ediyor! Konuştuğumuz uzmanlar, ‘robotlar’ın tetiklediği bu sert düzeltme hareketinin devam edebileceğini belirtiyorlar. Hatta ilk çeyrek sonuna kadar S&P’nin yüzde 5’lik bir düşüş yaşayabileceğini öngören raporlar bile mevcut. Bu beklentiler ışığında çok merak edilen konulardan biri ise “Piyasalardaki bu düzeltme hareketi halka arzları etkiler mi?” oldu. Trabzon Limanı ve EnerjiSA’ya gelen yüksek talebin ardından fiyat indirimine giden MLP Sağlık Hizmetleri’nin halka arzında da tüm hisselerin satılması piyasalarda olumlu karşılanırken, TFI TAB Gıda’nın ABD’deki 220 milyon dolar büyüklükteki halka arzdan vazgeçmesi içeride de bir etkilenme olacak mı sorularını akla getirdi. 

DÜNYA’nın görüştüğü analistlere göre, küresel bazda yaşanan bu düzeltme hareketi devam ederse içerideki halka arzlarda çekilmeler yaşanacak. Analistler, konuyu “2017 yılında Mavi Jeans ile halka arzlara yönelik yatırımcı iştahında bir artış başlamıştı. Bu seneye de çok hızlı başladık. Fakat bu hareket sürerse halka açılmak isteyen şirketlerin muhakkak çekinceleri olacaktır. Hem talep hem de fiyat konusunda beklentilerini karşılayamayabilirler. Son günlerde yapılan halka arzlar gösterdi ki fiyatlama çok önemli. Şirketler cazip fiyatlar ve değerlerle piyasaya gelmeliler” ifadeleriyle yorumladı.

Şimdiden 3 milyar doları buldu

Fed’in parasal sıkılaştırmaya gideceğini açıklamasıyla durma noktasına gelen halka arz piyasası, 2017 yılından itibaren canlanmaya başladı. 2013 yılında 18, 2014’te 13, 2015 yılında 6 olan halka arz sayısı 20l6 yılına geldiğimizde bire düşmüştü.

2013’te halka arz edilen şirketlerin toplam fon miktarı 1.4 milyar TL olurken, arzlardaki azalmaya bağlı olarak yıldan yıla bu rakam da gerilemiş ve 2016’da 37 milyon TL’ye kadar inmişti. 2017 yılında ise Mavi Jeans’ın arzıyla moraller toparlandı. Arz miktarı 1.3 milyar dolara yükseldi. 2018, arzları destekleyen düzenlemeler ve yükseliş rüzgarıyla çok daha hızlı başladı.

Yılbaşından bu yana 4 arz yapıldı. 3 arzda toplam büyüklüğünün yaklaşık 4 katı talep gelmesi dikkati çekti. Toplam halka arz büyüklüğü şimdiden 3 milyar liraya ulaştı. Buna halka arz yapacağını duyuran şirketler de eklendiğinde yılın ilk yarısında 4 milyar dolara yakın bir halka arz büyüklüğüne kesin gözüyle bakılıyor.

Önümüzdeki günlerde aralarında Şok Market, Beymen gibi şirketlerin yanısıra UN RO-Ro, Hayat Varlık Yönetimi gibi şirketler de sıraya girmiş durumda.

Öte yandan Borsa İstanbul’un da halka arzı bu yılın ikinci yarısı için planlanmıştı. Başkan Himmet Karadağ, arzın piyasa şartlarına bağlı olacağını da belirtmişti.

Aselsan'ın ikincil halka arzı düşük ihtimal

2018 yılında ikincil halka arzların da artması bekleniyor. Özellikle 27 Aralık’ta şirketin ikincil halka arzı için çalışmalara başlaması için genel müdürlüğe yetki veren Aselsan’ın ikincil arz önemli. Aselsan hisseleri ikinci arz haberine kadar 2017’de yaklaşık yüzde 50 prim yapmıştı. Aselsan’ın ikincil halka arzı oranının yine yüzde 15-20 olması bekleniyor. Bu da 800-1 milyar dolar büyüklüğünde bir arz anlamına geliyor. Uzmanlara göre, Aselsan’da ikincil arzın gerçekleşmesi ihtimali düşük. Sebep olarak da “yabancı bankaların ilgisizliğinin yanı sıra yerlilerin de neredeyse 1 milyar doları bulan arza talep bulmakta zorlanacağı” gösteriliyor. Uzmanlar, “Bu halka arz için mevduat müşterisini çekmek zorundalar” diyor.

Şirketler neden yurt dışına gidiyor?

2017'de Domino’s Pizza Eurasia ve Global Liman Londra’da halka açıldı. Domino’s’un halka arz büyüklüğü 374 milyon dolar, Global Liman’ın ise 230 milyon doları buldu. Bu yıl başında ise TFI TAB Gıda, ABD’de Nasdaq’ta halka açılmayı başka bahara erteledi. Uzmanlar, yurt dışında halka açılmayla ilgili olarak, “Kredibilite meselesi. Londra veya Nasdaq’da işlem görmek uluslararası fırsatlar için avantajlar sağlayabilir. Ayrıca çok daha rahat borçlanmaya gidebiliyorlar. Halka arzda da daha rahat talep bulabileceklerini düşünüyorlar” diye konuştu.