Halka arz tutkunları borsaya geri dönüyor
Borsada şubat ayından itibaren yeniden halka arzlar başladı. Geçen yıl olduğu gibi yeni hisselerin ‘tavan tavan’ performansları borsadan çıkan yatırımcıları geri döndürdü. Son 1 ayda hisse senedi yatırımcı sayısı 706 bin artarak yeniden 8 milyon sınırına dayandı.
Borsada ve yeni hisselerde yükseliş sürdükçe yatırımcı sayısı daha da artabilir. Borsa İstanbul’da özellikle geçen yıl yapılan halka arzlara gösterilen yoğun ilgi nedeniyle hisse senedi yatırımcı sayısı rekor artışla ekim ayında 8.5 milyon kişiyi aşmıştı. O tarihten sonra hem Borsa İstanbul’da yaşanan düşüşler hem de halka arzlar sonra işlem görmeye başlayan şirket hisselerinin performansı yatırımcı sayısında düşüşe neden olmuştu.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, ekim ayında 8 milyon 555 bin 838 olan yatırımcı sayısı ocak ayı sonuna gelindiğinde 7 milyon 267 bin 418’e gerilemişti. Yani 3 ayda borsadan tam 1 milyon 288 bin kişi çıkmıştı. Ancak şubat ayında başlayan halka arzların etkisi yatırımcı sayılarında yeniden hissedilmeye başlandı ve son 1 ayda 706 bin 791 kişi yeniden hisse senedi yatırımcısı oldu.
Yeni arzlar hızlı başladı
Yatırımcı sayısının artışında Borsa İstanbul’un yeni yılla beraber yönünü yukarıya çevirmesinin de etkisi oldukça fazla. Yeni yatırımcılar arasında mevduat getirisi ile enflasyon arasındaki farktan memnun olmayan bir kesim de vardır.
Ancak yeni gelenler ya da geri dönenlerin büyük bölümü yine halka arz yatırımcısı. Bu yılın ilk halka arzı 6 Şubat tarihinde Pasifik Donanım ve Yazılım ile başladı. 35 TL’den halka arz edilen Pasifik Donanım hisseleri 13 Şubat’ta işlem görmeye başladı ve o tarihten bu yana yüzde 135.14 değer kazanarak Cuma gününü 82.30 TL’den tamamladı. Yılın ikinci halka arzına ise Bor Şeker imza attı.
Halka arzı 7-9 Şubat tarihlerinde yapılan Bor Şeker’in halka arz fiyatı 26.54 TL olarak belirlenmişti. Hisseler işlem görmeye başladığı tarihten itibaren yüzde 94.42 artarak 51.60 TL’ye çıktı. 14-16 Şubat tarihlerinde 16.20 TL’den arz edilen Limak Doğu Anadolu Çimento hisseleri geçen hafta işlem görmeye başladı ve iki işlem gününde de tavan olarak 19.60 TL’den kapandı.
İlginin nedeni eşit dağıtım
22-23 Şubat tarihlerinde yapılan Oba Makarna halka arzında da hisse senedi fiyatı 39.24 TL olarak belirlenmişti. Alves Kablo’nun halka arzı da yine aynı tarihlerde 19.45 TL fiyatla yapıldı. 28 Şubat-1 Mart tarihleri arasında Mogan Enerji’nin, 27- 28 Şubat tarihlerinde ise Artemis Halı’nın halka arzları yapılacak. Borsada yükseliş trendinin sürdüğü, halka arz edilen hisselerin güçlü performansına devam ettiği bir ortamda yeni yatırımcı sayısının artmaya devam etmesi kaçınılmaz.
Halka arzlarda eşit dağıtım uygulaması da yine yeni yatırımcı sayısını yukarı taşıyan bir etken. Çünkü halka arzlarda bireysel yatırımcılara arzın büyüklüğüne göre 400-700 TL civarı bir dağıtım gerçekleştiriliyor. Bu tutar kimi yatırımcılar için cazip olmayınca daha fazla pay alabilmek için yakın çevreleri adına hesap açmaları doğal olarak yatırımcı sayısını yukarı taşıyor.
Halka arzlar endeks için risk mi?
Geçtiğimiz yıl yapılan halka arzlar ve sonrasında borsada yaşanan düşüş, halka arzların borsadaki satış baskısında etkili olduğuna yönelik tartışmalara neden olmuştu. Ben bu konuda aynı görüşte değilim. Yani halka arzlar ile borsadaki düşüş arasındaki korelasyonun o kadar yüksek olduğunu düşünmüyorum.
Çünkü halka arzlar yapılan eşit dağıtım görece çok düşük tutarlara işaret ediyor. Aynı zamanda “halka arz yatırımcısı” diye bir tanım da hayatımıza girdi. Bu kitle zaten sadece halka arzlara ilgi gösteriyor ve ‘gedikli’ yatırımcıların aksine diğer hisselerde fazla bir pozisyon taşımıyor. Bir halka arzdan elde ettikleri kazanç ile diğer halka arza yöneliyor.
Dolayısıyla halka arz edilen hisselerin sert fiyat hareketleri bu hisselerin endekste bir ağırlığı olmaması nedeniyle etkisi de yok denilebilir. Yok eğer eskiden olduğu gibi eşit dağıtım olmasaydı yatırımcılar halka arzdan yüksek pay alabilmek için yüksek talepte bulunurdu ve bunun için portföylerdeki bazı hisseleri satmak zorunda kalabilirlerdi işte o zaman arzlar nedeniyle bir satış baskısı hissedilebilirdi. Mevcut sistemin bu tür bir satış baskısına neden olmadığını düşünüyorum.