Güvenilir lider nasıl olur?
Güven meselesi
Şöyle bir aile düşünün. Koca, işten döndükten sonra kapıyı açan karısına bir şey demeden doğruca yatak odasına dalıyor. Önce dolabı açıp bakıyor; sonra yatağın altına. Oradan banyoya geçiyor. Duşun perdesini açıp küvete bakıyor. Daha sonra diğer odaları kontrol ediyor. Evde başka bir erkeğin olmadığından emin oluyor. Ancak bu kontrollerden sonra kapıda bekleyen karısının yanına gelip, “Hoş bulduk karıcığım” deyip öpücüğü konduruyor. Karısı da koku dedektörü burnu ile adamda başka bir parfüm kokusu olup olmadığını kontrol ediyor. Daha sonra da kocasının elbisesinin üstünde kadın saçı olup olmadığına bakıyor. Ancak emin olduktan sonra suratına renk geliyor. Böyle bir havanın olduğu aile fazla sürmez, sürerse de ona aile denmez. Güvenin olmadığı yerde aile olmaz.
Güven, organizasyonlar için de çok önemlidir. Bir organizasyondaki kişiler birbirine güvenmelidir. Organizasyonun tutkalı, güvendir. Özellikle de, liderler ve takipçileri arasındaki güven çok önemlidir. Takipçiler, liderlerine güvenmelidir; liderler de takipçilerine.
Lider, organizasyona yön veren kişidir. Organizasyonu, vizyonu doğrultusunda geleceğe taşır. Lider güvenilir birisi olmalıdır ki insanlar onu izlesin. Acaba güvenilir lider nasıl birisi olmalıdır? Aşağıda güvenilir bir liderde bulunması gereken boyutları bulacaksınız.
Güvenilir liderliğin boyutları
1- Doğruluk - dürüstlük: Güvenilir lider, doğru ve dürüst bir kişi olmalıdır. Doğruyu ve yalnızca doğruları söyleyen ve de doğruyu savunan kişidir. Temiz vicdanı ve meslek onuru vardır. Organizasyonda dürüstlüğün simgesidir, doğruluğun pusulasıdır. Lider, yalan söylemez. Güvenilir lider, emanete hıyanet etmez; harama el sürmez.
2- Yetkinlik: Güvenilir lider, alanında yetkin birisi olmalıdır. Teknik bilgisinden şüphe edilmez. Zengin bir genel kültürü ve görgüsü vardır. Söylemi, aldığı kararları ve insanlarla olan ilişkilerinde bilgeliğini sergiler; çevresinde saygı uyandırır. Güvenilir lider, ağzını açtığında çevresindekiler “Yine açtı bayramlık ağzını. Bakalım bugün hangi konuda yanılıyor?” demezler.
3- Tutarlılık: Güvenilir liderin eylemleri ve davranışları, bir değerler sistemine oturur. Bu değerler, karakterinin sağlam köşe taşlarıdır. Bu nedenle, olaylar ve kişiler karşısındaki eylemleri ve davranışları tutarlıdır; tahmin edilebilir. Beklentileri boşa çıkarmaz. Sağlam bir sağduyusu vardır. Güvenilir lider, “Dün, dündür; bugün, bugündür” demez. Davranışlarındaki zikzaklarla oryantallere taş çıkartmaz.
4- Takipçilerine sadakat: Güvenilir lider, takipçilerine bağlıdır; onlara sahip çıkar. Takipçileri ile arasında bir gönül bağı vardır. Eylem ve davranışlarında takipçilerinin güvenliği ve gönencini de düşünür; bunun sorumluluğunu vicdanında taşır. Onların haklarının bekçisidir. Güvenilir lider, “Ağaca çıksam, pabucum yerde kalmaz; ben kendi paçamı kurtarayım, yeter” mantığında olmaz.
5- Açıklık: Güvenilir lider, fikirlerini ve enformasyonu takipçileri ile paylaşır. Takipçiler bilirler ki lider onlardan bir şey saklamaz. Takipçiler bilirler ki hedefe yolculuklarında bir sürpriz ile karşılaşmazlar. Böylece gönül rahatlığı içinde hedefe giden yolu döşerler.
Sonuç
Takipçiler, liderlerine güvenebilmek için yukardaki beş boyuta bakarlar. Liderler, bu boyutları doldurabildikleri sürece güvenilir olurlar. Ancak takipçilerin de bu doluluğu değerlendirebilecek kapasitede olması gerekir. Eğer takipçiler bu kapasitede değilse ve liderin de “Ne sihirdir, ne keramet; el çabukluğu marifet” biçiminde hünerleri varsa durum farklı olabilir. Güven boyutları boş da olsa, körü körüne bir güven algısı oluşabilir. O zaman da güvenilen dağlara kar yağabilir, kervan yolda kalabilir.