Güney Kore nereye Türkiye nereye ?
Türkiye ekonomisine kafa yoran siyasetçilerin ülke kıyaslamasında her on yıl da bir değişiklik olur. 1950’li yıllarda dönemin Başbakanı Türkiye’yi küçük ABD yapma hevesinde idi. 1970’li yıllarda Japonya ve İtalya karşılaştırması modaydı. 1980’li yıllarda Güney Kore kıyaslanan ülke oldu. G. Kore hala bizim için kıyas ülkesi. Ancak mesafe 30 yıl öncesine göre ne kadar açık ise hala o kadar açık.
Güney Kore nerden aklınız geldi diye sorarsanız, katıldığım bir konferansta G. Kore Büyük Elçisi H.E. Yunsoo Cho’ni dinlemiştim, geçen hafta bir başka Hocamız, Prof. Dr. Nahit Töre Elçi’yi dinlemiş. O da beğenmiş. Elindeki notları gösterip, “Hocam G. Kore bir yazıyı hak ediyor” deyince köşeye taşımaya karar verdim. Yazımda bu notları da kullandım.
Güney Kore 1970’li yıllarda ihracata ve yüksek teknolojili sanayi faaliyetlerine dayalı büyüme modeli ile uluslararası çapta örnek ülke oldu. Temelini eğitim, mühendislik, bilim teknolojili faaliyetlerine dayandırdıkları ihracata dayalı büyüme modeli ile Güney Kore bugün 1,4 trilyon dolarlık GSYH ile dünyanın en büyük 15. ekonomisi haline gelirken, kişi başı GSYH’da 2014 yılında 27.970 dolara yükseldi.
Güney Kore’nin ihracatı 2013 yılında 559,6 milyar dolara yükselirken, dünyanın en çok ihracat yapan 7. ülkesi haline geldi. Buna bağlı olarak Güney Kore insani gelişmişlik endeksinde 2012 yılında 12. sıraya kadar yükseldi.
Türkiye, Güney Kore ile dış ticarette yıllar itibariyle artan miktarda açık veriyor. Türkiye’nin Güney Kore’ye ihracatı 2014 yılında sadece 470 milyar dolar olurken, Güney Kore’den ithalat daha hızlı artarak 7 milyar 548 milyon dolara, dış ticaret açığı da 7 milyar 78 milyon dolara yükseldi.
Türkiye’nin Güney Kore’ye ihracatında en önemli ürünü mineral yağlar ve yakıtlar oluşturulmakta. Kazanlar ve makineler, eczacılık ürünleri, metal cevherleri ve elektrikli makine ve cihazlar diğer ürünler. Türkiye’nin Güney Kore’den ithalatında ise elektrikli makine ve cihazlar ile kazanlar ve makineler ilk iki sırayı almakta. Plastik mamulleri, motorlu kara taşıtları, demir çelik, kauçuk ve eşya, organik kimyasal ürünler, optik aletler, demiryolu taşıtları ve sentetik suni filamentler diğer ürünler.
İki ülke arasında fark neden kapanmıyor sorusunun yanıtını uzun uzun verebiliriz. Biz bu yanıtları kısaltarak yazalım:
• G. Kore’de başlangıçta büyük şirketlere devlet desteği verdi, sermaye birikimine kaynaklık etti. Türkiye’de bunu yaptı, ancak ipin ucunu kaçırıp buna yandaş kapitalizmine dönüştürdü.
• G. Kore yaratıcı eğitime önem verdi. Biz bunu kısa devreler halinde sürdürebildik.
• G. Kore çok fazla doğrudan yabancı sermayenin ülkeye girmesine kaynaklık etti, katkısını da gördüler.
G. Kore bu başarıyı ulaşırken, öyle nutuklu söylemlerin olduğu bir ülke olmadı. Milli ve manevi değerler diye sığ kavramlar üretmedi. Bilime inandı.
Küçük bir not, G. Korelilerin %29’u Hristiyan, %24’ü Budist ve %47’sı Ataist. Bu yapıdan dolayı insanlar mezhep kavgasına girip biri birlerini boğazlamıyorlar. Enerjilerini mutlu olmaya harcıyorlar.
