Güneş ve rüzgara talep ve yatırım artıyor

Ocak ayındaki teşvik belgeleri içinde yüzde 16’lık paya sahip bir Güney Kore-Türk ortaklığının güneş enerjisi panel üretimi yapacakları konusunu değerlendiren temiz enerji uzmanı Prof. Tanay Sıtkı Uyar, "Temiz enerji devrimi başladı” diyerek son dönemdeki güneş-rüzgar enerji yatırımları konusunda görüş açıkladı.

Ocak ayında 532 proje için 8.1 milyar liralık teşvik belgesi içersinde 1.3 milyarlık yüzde 16’lık bölümün yerli güneş paneli yatırımı konusunda olduğunu görünce, konuyu yenilenebilir ererji uzmanı Prof. Tanay Sıtkı Uyar ile konuştum. Bu yatırım iştahının nereden kaynaklandığını, ne anlama geldiğini sordum. "Birçok yerli firma doğalgaz yatırımlarından vazgeçti temiz enerjiye döndü. Temiz enerji devrimi başladı” değerlendirmesini yaptı.

"Temiz enerjinin toplam içindeki payları ne durumda" soruma verdiği yanıtta Uyar, şu bilgiyi verdi:

“Son yatırımlarla rüzgarın payı yılık %6-7 seviyesine çıktı. Güneş %1, jeotermal %2, biyoenerji %1. Toplamda hidroelektrik dışında yıllık %10 seviyesinin üzerinde temiz enerji payına çıkıldı.
Hafta sonlarında önce ucuzdan alım yapıldığı için temiz enerjinin payı %15-16’lara kadar yükseliyor. Bunda güneş ve rüzgar enerji üretim tesislerinin gelişip ucuzlaması ve verilen garanti alım fiyatlarının uygun olması etkiledi. Bu alanda yeni gelişmeler olacak ve yenilenebilir enerjinin toplam içindeki payı önümüzdeki dönemde artacaktır. Dışarıda çok daha ucuza üretildiği için yerli desteği başladı. Bu da önemli bir etken. Dünyada da benzer gelişmeler söz konusu. Hollandalılar, trenlerini yenilenebilir enerji ile çalıştırmak için çalışmalar yapıyorlar.”

Güneş ve rüzgarda son dönemde milyar dolarlık iki gelişme gündemde. Bunlardan biri geçen ağustos ayında Siemens-Türkerler-Kalyon konsorsiyumunun kazandığı rüzgar tribün ihalesi.1 milyar dolarık yatırımla hayata geçecek ihalede %65 yerlilik payıyla 2-3 megavatlık 300-450 rüzgar tribünü üretilecek. 3.48 dolar cent alım garantisi olan bu yatırımlar için 12 il seçilmiş durumda.

Güney Koreli Hanwha-Kalyon ortaklığının Başkent OSB’de güneş panel ve teknolojilerini yerli üreteceği projenin yatırım için 1 milyar 352 milyon lira teşvik belgesine bağlandı. Başkent OSB’de gerçekleşecek yatırım için ortaklar 231 milyon dolarlık makine teçhizat ithalatı yapacaklarını, yatırım döneminde 315 kişiyi istihdam edeceklerini açıklıyorlar.

Bilindiği gibi yenilenebilir enerji yatırımlarında başvurular uzun süre gündeme alınmadı. Son dönemde ise hem rüzgar hem güneş enerji yatırımı başvuruları birbiri ardından devreye alınmaya başlandı.

Uzmanlar, Türkiye’nin uzun süre kullanamadığı ve önemli potansiyeli olan güneş, rüzgar, jeotermal ve bio enerji alanlarına yatırımların hızla artacağını ve dışa bağımlı doğalgaz ve fosil yakıt ile enerji üretim payının bu yolla azaltılabileceğini belirtiyorlar.