Güneş enerjisi yatırımları…
Güneş enerjisinden elektrik üretimine yönelik ülkemizde geç başlayan yatırım süreci beklentileri aşan bir hızda ilerliyor. Lisanslı ve lisansız projelerdeki bu hız, bazen ikincil mevzuatların yayımlanma hızını ve hatlarının kapasitesini aştığı için devreye alma süreçlerini erteletebilecek kadar büyük bir hız.
Lisansız elektrik üretimi için toplam 980 adet başvurunun 659 adedi güneş enerjisine dayalı elektrik üretimine. Güneş enerjisine dayalı lisansız elektrik üretiminde de firmaların adeta birbirleri ile yarıştığını görüyoruz. Firmalar, elektrik faturalarını düşürebilmek için çatılarına ve veya bahçelerine güneş panelleri yerleştirerek ürettikleri elektrik sayesinde enerji maliyetlerini düşürme uğraşındalar. Lisansız elektrik üretiminin 500 KW'lık ilk örneği geçtiğimiz günlerde Adana'da devreye alındı. Önümüzdeki günlerde devreye alınacak yüzlerce proje de devam etmekte. Sektör, yeni projeleri hayata geçirebilmek için bu konuda EPDK'nın yayımlayacağı yönetmeliği bekliyor.
Lisanslı elektrik üretimi konusunda ise güneş enerjisi ile ilgili üretim lisans başvuru sürecinin ilk etabı geçtiğimiz günlerde tamamlandı. Yerli ve yabancı yüzlerce firma 600 MW'lık bir lisans için yaklaşık 15 katı bir başvuruda bulundu. Birden fazla talebin olmadığı yerlerde bir sorun yok. Buralara yönelik başvuruları EPDK karara bağlayacak. Ancak aynı bağlantı noktası için birden fazla talebin geldiği alanlarda ihaleye çıkılacak. EPDK Başkanı Hasan Köktaş, geçmiş olumsuz örneklerden dolayı ihaleye girecek firmalarla ilgili olarak endişelerini dile getiriyor. Köktaş, esasında son derece verimli projelerin, altından kalkılması mümkün olmayan rakamlarla alınmaya çalışılması halinde bu projelerin gerçekleştirilemez hale gelebildiğini belirterek firmaları iyi hesap yapmaları konusunda uyarıyor.
EPDK Başkanı, "Rüzgârda yaşadığımız olumsuzlukları güneşte de yaşamak istemiyoruz" diyor. Örneğin, bugünkü hesaplarla rantabl görünen birçok proje ilerleyen günlerde maliyetlerdeki değişikliklerden dolayı rantabl olmaktan çıkabiliyor. Dünyanın içinde bulunduğu ekonomik krizi bir türlü atlatamadığı bir ortamda başta kredi maliyetleri olmak üzere her şey her an değişebilmekte. Aman dikkat…
Diğer yandan sektör temsilcileri de süreçle ilgili ciddi uyarılarda bulunuyorlar. Yıllardır güneş enerjisinden elektrik üretim işi ile uğraşan SP Enerji'nin Genel Müdürü Serdar Tabakoğlu, Türkiye'nin güneşten elektrik üretme işine oldukça geç başladığını belirterek, Almanya, İspanya, İtalya ve Yunanistan gibi ülkelerde bu işi yıllardır yapan entegratör şirketlerin Türkiye pazarına yoğun ilgisinin sorgulanması gerektiğini vurguluyor. Serdar Tabakoğlu, Avrupa ülkelerinde pazarın doyduğunu, buralarda ciddi para kazanan firmaların Türkiye pazarında iş yapabilmek için kendi adlarına lisanslar almaya ve / veya yerli ortaklıklar kurmaya çalıştıklarını belirterek yerli entegratör şirketlerin ekstra teşvik edilmesi gerektiğini söylüyor.
Tabakoğlu; "Türkiye büyük bir pazar. Yıllardır bu işi yapan firmalar malzeme temininden finans imkanlara kadar birçok alanda yerli entegratör şirketlere göre avantajlı konumda. Yerli entegratör şirketlerin gelişebilmesi için EPDK başta olmak üzere yetkililer gerekli tedbirleri almalı ve ekstra teşvikler hayata geçirilmeli. Aksi halde Türkiye'de bu sektörün gelişmesini ve yüzbinlerce insanın bu işlerden para kazanmasını beklemek hayal olur" diyor.
Milyarlarca dolarlık enerji maliyetine katlanan ülkemizde güneşten elektrik üretmek önemli. Ama ülkemizde malzeme üretiminden, proje firmalarına kadar her alanda bu sektörün gelişmesini ve girdilerin maksimum düzeyde yerli imkanlarla karşılanmasını sağlamak da en az elektrik üretmek kadar önemli olmalı…