Güneş 2015'i bekliyor

Küresel güneş enerjisi sektöründe dikkate alınması gereken en önemli iki ölçüt, solar panellerin üretim maliyeti ve satış fiyatı. Bu iki ölçüt arasındaki fark, sektörün geleceği açısından çok önemli.

Aşırı üretim kapasitesinden dolayı, bu marj son bir kaç yıldır negatifte. Bu durum birçok şirketin sektörden çıkmak zorunda kalmasına yol açıyor. Çin, Japon ve ABD pazarlarında ise güçlü büyüme devam ediyor.

www.reneweconomy.com'da yer alan bir habere göre, küresel solar endüstrisindeki en büyük yanlışlık, piyasa dengelendikten sonra, solar modül fiyatlarının yükselişe geçip, bir daha düşmeyeceği beklentisi. Haberde aynı zamanda, fiyatlardaki düşüşün sadece kapasite fazlasından kaynaklanmadığına, fakat solar panel üretim maliyetlerinin de gerilediğine dikkat çekiliyor.

Avrupa'nın önde gelen solar şirketlerinden REC Solar geçtiğimiz hafta bir grafik yayınladı. Buna göre, 2013 sonuna kadar solar panel fiyatlarının yüzde 20 düşeceği öngörülüyor. Bu düşüşteki en büyük etken tabii ki yeni teknolojilerin devreye girmesi.

Önümüzdeki dönemde güneş enerjisi sektöründe farklı gelişmelere tanıklık edeceğimiz kesin.

Frost & Sullivan tarafından yapılan araştırma da, güneş enerjisi sektöründe taşların yeniden yerleşeceğini ortaya koyuyor.

Frost & Sullivan Türkiye enerji sektörü danışmanlarından Özge Özeke, güneş enerjisi sektöründe küresel ölçekte yaşanan gerilemenin, yeni üretim tesisi yatırımlarında son iki yıldır önemli ölçüde düşüşe yol açtığını söylüyor. Fakat araştırmaya göre, tüm değer zincirine yansıyan bu düşüş, aynı zamanda sektörde daha sağlam yapılanmaların zeminini hazırlıyor.

Üreticilerin yeni tesis kurmak konusunda planlarını ertelediğini ya da üretim hatlarının bazılarını devreden çıkardığını belirten Özeke, söz konusu yavaşlama nedeniyle pek çok şirketin yatırım planlarını 2015’e ertelediğini ifade ediyor.

Arz fazlası yaşanıyor

Sektörde hızla düşen fiyatların bazı büyük şirketleri oyunun dışına ittiğini dile getiren Özeke, diğer şirketlerin ise daha yüksek verimliliğe sahip teknolojileri daha düşük maliyetle alma yönünde bir arayışa gittiklerini belirtiyor.

Özeke'ye göre, rekabet koşullarını ağırlıklı olarak Çin olmak üzere, hala Asya ülkeleri belirlemeye devam ediyor. Özeke, söz konusu durumun Avrupalı oyuncular açısından yeni pazar imkanlarının daralması anlamına geldiğini belirtiyor. Bununla birlikte Özeke'nin dikkat çektiği bir diğer durum da, Avrupa ülkelerinden özellikle Almanya, İtalya ve İspanya’da düşen geri alım garantili tarifelerin, pazarın dinamiklerini baskı altına alabileceği.

Özeke, sektöre yönelik beklentiler hakkında şunları söylüuor: "Arz-talep dengesizliğiyle sonuçlanan fotovoltaik panellerin arz fazlasının önümüzdeki iki sene içinde piyasanın dengesine kavuşmasıyla giderileceği beklentiler arasında. Bu denge sağlanmadan üretim tarafında tesis anlamında büyük ölçekli büyümeler ya da devreye alınacak yeni üretim hatları beklenmiyor. Genişlemeler daha çok gelirin artmasına ve dolayısıyla maliyetlerin düşürülmesine yönelik olacak."

Satın alma ve ortaklıklar görülüyor

Özeke, hızla düşen fiyatlar ve arz-talep dengesizliğinin pazarın yapısında önemli bir değişikliğe sebep olduğunu söylüyor ve bu süreçte farklı kontratlar ve ortaklıkların ortaya çıktığını ekliyor. Bu kapsamda, önde gelen bazı şirketler, mühendislik, tedarik ve inşaat alanına faaliyet gösteren şirketleri alma ya da ortaklığa gitme yoluna gidiyorlar.

Yatırım harcaması açısından bakılacak olduğunda ise, şirketlerin yeni yatırımlar için ayırdığı payın kayda değer ölçüde düştüğü izleniyor. Bunun en somut örnekleri, 2012'de yatırımlarını bir önceki yıla oranla neredeyse yarıya indiren Yingli Solar ve First Solar.

Planlar ertelendi

Özeke, sektörde yaşanan gelişmelerin önümüzdeki döneme nasıl yansıyacağı konusunda ise şunları söylüyor: "Genel tabloya baktığımızda çoğu üreticinin genişleme planlarını pazardaki gerileme paralelinde ertelediğini söylemek mümkün. Buna örnek olarak, 2011 sonu itibariyle yıllık üretim kapasitesini 2.4 GW’a arttıran Suntech'in 2012’de herhangi bir genişleme planı bildirmemesi ve First Solar'ın Avrupa’da kötüleşen pazar koşullarını öne sürerek yeni bir yapılanmaya gitmesini gösterebiliriz. Nitekim First Solar Frankfurt’taki operasyonlarına son verdi ve Malezya’daki dört üretim hattını devreden çıkarma kararı verdi. Göstergeler sektörde hareketlenmenin önümüzdeki iki yıldan sonra başlayacağını ortaya koyuyor."