Gümrükte YGM Sistemi yine değişti-YGM’lerin başı dönüyor

Sayın okurlar, Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği (YGM) mesleği 10 yıldan fazla bir zamandır hizmet görüyor. Bu sürede başlarına gelmeyen kalmadı. Sürekli bir kaos ortamı oluştu. Çok sayıda dava açıldı. YGM lehine ve aleyhine sonuçlananlar oldu. Halen süren davalar var. İdarenin iş ve işlemlerine yardımcı olan YGM sistemi ile ilgili on yılda yapılan değişiklikler YGM’lerin başını döndürüyor.

En son, normlar hiyerarşisine uyulmadığı gerekçesiyle Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği 6 seri nolu Tebliğ’le ilgili bazı iptal kararları vermişti. Hoş bu karar da ilginçti. Hem iptal hem idarenin düzenleme hakkı ile ilgili cümleler vardı.

Bunun üzerine, bakanlık, tebliğle yapılmak istenenleri Gümrük Yönetmeliği’nde değişiklik yapmak suretiyle gerçekleştirmiş oldu. Böylece normlar hiyerarşisi yerine getirilmiş oluyor gibi.

Yeni düzenleme ile genel antrepolarda YGM yoksa onun adına müşavir yardımcısı çalıştırılması zorunluluğu getirildi. Ancak, özel antrepolarda böyle bir zorunluluk yer almadı.

Bölge esası getirildi, YGM bir bölge seçmek zorunda bırakılıyor. Kuşkusuz bu sadece antrepolar için geçerli bir sınırlama.

YGM’lerin Tüzel kişilik olarak faaliyet göstermelerinde ortakların en az %20 pay sahibi olmaları zorunlu kılınıyor. Bununla amaçlanan her ne ise onun gerçekleşme şansı oldukça zayıf görünüyor.

Keza, eğitim ve 65 yaş sınırlamaları korunmuş oluyor. İdare, ben bazı tespit işlemlerini 65 yaşını aşmamış kişilere yaptırmak istiyorum diye savunma yapabilir. Yeniden dava konusu olma ihtimaline karşı ileri sürülecek bu savın ne kadar geçerli olabileceği tartışmalıdır. Yaş sınırlamaları ile meslek faaliyetleri konusunda Türkiye geneline bakmak gerekiyor.

2019 yılı sonuna kadar geçiş süresi tanınıyor. Bu süre sonunda 65 yaş sınırını aşanların belgelerinin iptal edileceği belirtiliyor. Ancak, mevcut sözleşmelerin geçerli olduğu da belirtiliyor.

Bu bir çelişkidir. Çünkü; 2019 sonunda 65 yaşını dolduran bir YGM’nin elindeki sözleşme 2021 yılına kadar ise durum ne olacaktır. Belgesi iptal olan bir YGM’nin faaliyet göstermesi imkânsız olduğuna göre sözleşmenin geçerliliği ne anlam taşıyacaktır.

Yine, yeniden davalarla muhattap olmamak için YGM sisteminin bir anayasası olmalı.

Gümrüksüz Mağazalar Yönetmeliği gibi ayrı yönetmelik olabilir. Aslında, gümrük müşavirlği ve YGM sisteminin oda şeklinde örgütlenmesi tek çaredir. Sayısız gerekçeleri ve yararları olacak bu modele niçin buna karşı çıkılır kim karşı çıkar anlamak mümkün değil. Bir türlü bu örgütlenme modeli gerçekleştirilmiyor. Burada bir kasıt olduğu anlaşılıyor.