Gümrükte gözetim kuralları değişti
Sayın okurlar, gözetim fiyat tamamlamasından sonra vergileri geri alma talebinde bulanarak idari dava açılmasını önlemeye yönelik sert önlem alındı. Kıymet Kriterli Gözetim Uygulaması ile ilgili 07.02.2012 tarihli, 2012/3 sayılı Genelge 18.05.2018 tarihli 2018/10 sayılı Genelge ile kaldırıldı.
Daha önce 2012/3 sayılı Genelgenin 2'nci maddesinde yer alan gözetim belgesi olmadığı halde beyan edilen kıymetin ithal eşyasının kıymeti ile ilgili tebliğinde belirtilen kıymete ulaşması veya bu kıymeti aşması durumunda yükümlüden ihtirazı kayıt yapmayacağına dair istenilen taahhüdün 2018/10 sayılı Genelge'de yer almadığını görüyoruz. Bunun yerine, yapılan kontrollerde, gözetim belgesi olmadığı halde tebliğde belirtilen kıymetin altında beyan yapmış yükümlüden gözetim belgesi temin etmesi istenildiğinde yükümlü ek kıymet beyanı yapmayı tercih ederse söz konusu ek beyanın, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 61/3'üncü maddesi ile yönetmeliğin 113'üncü maddeleri çerçevesinde yükümlüyü bağlayan esasları kapsamakta olduğuna vurgu yapılmış bulunuyor.
Yani yapılacak bu ek kıymet beyanının yükümlünün kendi beyanı olarak gümrük vergileri tahakkukuna esas olacağı söylenmiş. Ama şu sorunun akla gelmemesi mümkün değil; "ya gözetim belgesi getir yada kıymet yükselt!" şeklindeki bir dayatma olmasa yükümlü gerçekte ödediği veya ödeyeceği fiyatın dışında bit tebliğ ile dayatılan fiyatı kendi iradesiyle beyan eder miydi? ''
Daha önceki tebliğde yer alan gözetim fiyatına tamamlama yapan yükümlüden ihtirazı kayıt yapmayacağına dair taahhüt alınması uygulamasının idari yargıda dava açmaya engel olmadığı anlaşıldığından, genelge daha çok gözetim fiyat tamamlama yapıp da ardından Gümrük Kanunu'nun 211'inci maddesine göre geri alma taleplerinde bulunmaları caydırıcı ağır bir önlem olarak Gümrük Kanunu'nun 235/1-c maddesinin uygulanmasına doğru yönlendirilmiş oluyor.
Gözetim belgesi olmaksızın yapılan ithalat beyanlarının GK. 235/1-c maddesi kapsamında cezalandırılıp cezalandırılamayacağı esasen tartışmalı bir konudur. Bu konuda Gürcan Akkoç’un belirttiği;”.. hem eşyanın ithalini "ithali lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi eşyalar ‘’sınıfında değerlendireceksin, hem de "Tebliğdeki gözetim fiyatına tamamlama yaparsan bu belgeyi getirmesen de olur" diyeceksin. O zaman "demek ki bu belge olmadan da ithalat oluyormuş" demez mi yargı…” görüşünü dikkate almak gerekiyor.