Gümrükle özdeşleşen sarı Çinili Rıhtım Han....

İhap SUBAŞI - Subaşı Gümrükleme

Dünyada bütün kentler meydanları ile ünlüdür. Bunun yanında tarihi olma özellikleri nedeniyle işlevi ile simgelenmiş binaları ile tanınır. İstanbul’un simgelerinden biri Karaköyde’ki yıllarca Gümrük Başmüdürlüğü’ne evsahipliği yapmış olan “sarı Çinili Rıhtım Han”dır. Ne yazıkki gümrükle özdeşleşmiş olan sarı Çinili Rıhtım Han yıllarca turizm literatüründe de gümrük binası olarak anons edilegelmiştir. Gemiyle İstanbul’u ziyarete gelen her turistin kamerasında gümrük binası sarı Çinili Rıhtım Han olarak albümlerinde yerini almaktadır. Ancak, Galataport projesi kapsamında otel olarak hizmet verecek...

Dünden bugüne gelen “sarı Çinili Rıhtım Han”da İstanbul Gümrük Başmüdürlüğü, Gümrük Teftiş heyetleri ve gümrüğün diğer ünitelerinin çalışma zeminini oluşturmuştur. Gümrükler Baş Müfettişi Sayın Mustafa Özsönmez’in sarı Çinili Han hakkındaki özenli tespitlerine bir göz gezdirirsek bakınız neler görürüz;

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 18.05.2004 ve 4613 sayılı yazısına istinaden;

1- Salıpazarı Liman Tesisleri içinde yer alan, mülkiyeti Maliye hazinesine ait olup Gümrük Müşteşarlığı’na (İstanbul Gümrükleri Başmüdürlüğü) tahsis edilen, İstanbul ili, Beyoğlu İlçesi, Kemankeş Mahallesi Rıhtım Caddesi, 112 pafta, 78 ada, 4 parselde bulunan Çinili Han’ın özelleştirme kapsam ve programına alınmasına;

2- Çinili Han’a ilişkin yapılacak her türlü uygulama öncesi İstanbul 1 numaralı Kültür ve Tabiat varlıklarını koruma Kurulundan izin alınması ve bu hususta tapu kaydına şerh düşülmesi koşuluyla, Çinili Han’ın özelleştirme kapsam ve programında bulunan Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ’ye devredilmesine karar verilmiştir.

İki sütün üzerine kapkara puntolarla yok ediliş fermanı.

Butik otel olarak renksiz ve sarışız bilmem ne otel adı yazılarak (Mutlaka yabancı bir isim olacak) sıradanlaşacak ve geriye bıraktığı anıları unutmuş olarak göğsünü kabartarak sürdürdüğü yaşamını, kişiliğini ve özgürlüğünü yitirmiş insanlar gibi dışlanmış bir köle gibi boynu bükük bir şekilde unutulup gidecektir. İşte böyle kültür varlıklarımızı koruyacağız.

İşte böyle gümrük camiasının son anıtsal kalesi de böylece çökmekte. gümrük tarihinin son sayfası da güz güllerinin son yaprağı gibi toprağa düşecek. Hoşça kal diyemiyorum, sarı Çinili Rıhtım Han, diyemiyorum.

Baş müfettişim, böylesi bir açıklama ile gümrüğün İstanbul abidesinin yok edilişini üzüntüyle anlatıyorlar. İşte gümrüklerin küçük bir konudaki ihmalini sizlerle paylaştım. O kadar önemli bir vazgeçilmez, bir ülkenin en büyük ekonomik yapısı gümrükler ihmal edilmişliğin hikayesidir bunu anlatmak lazım...