Gümrük Birliği’nde olumsuzlukların giderilmesi için müzakere gündemdeyken
AB ile 10 yılı aşkındır yürüttüğümüz Gümrük Birliği Anlaşması’ndaki aksaklıkların giderilmesi müzakeresinde yeni dönemde neler beklememiz gerektiğini İKV eski başkanlarından Prof. Haluk Kabaalioğlu ile konuştum. Hoca, bir gün önce Düseldorf’tan döndüğünü, Alman medyasında ülkemiz için olumsuz imajın hakim olduğunu, bunun siyasal olarak düzeltilmesinin de bu konuda önemli olduğunu söyledi.
Kabaalioğlu’nun sorularıma verdiği yanıtlar şöyle:
• Gümrük Birliği’ndeki sorunların giderilmesi nasıl gündeme geldi?
• Bir yandan biz istekte bulunduk, öte yandan AB komisyonu Gümrük Birliği çalışmalarında Dünya Bankası’na bir çalışma yaptırdı. Bu çalışma getirilen kısıtlamaları vizeler, geçiş belge sınırlaması gibi serbest dolaşıma aykırı konuların düzeltilmesi gerektiğini ortaya koydu. Bu AB-ABD arasındaki TTIP müzakereleri nedeniyle onun sonucunun beklenmesi için kenarda tutuluyordu. Trump seçilince TTIP müzakerelerinin askıya alınması gündeme geldi. Şimdi bizimle GB’yi geliştirme müzakereleri için ortam doğdu. Konseyden yetki bekliyoruz.
• Bu müzakerelerde işlenmiş tarım ürünleri sorunu ne olur?
• İşlenmiş tarım ürünleri konusunda sanayi katkısı hesabına göre muafiyet hesabı yapılıyordu. Şimdi müzakerede tamamının kapsama alınması için istekte bulunulacaktır.
• AB’nin üçüncü ülkelerle STA’larının bize zararı konusu müzakerelerde, bu giderilebilir mi?
• Bu Gümrük Birliği’ne aykırı bir durum, giderilmesi gerekir. AB’nin üçüncü ülkelerle STA müzakere masasında ya biz birlikte yer almalıyız. Ya da biz de yan odada aynı müzakereyi paralel yürütüp ortak sonuca ulaşmalıyız.AB’nin eski STA’ları için de 3. ülkelerle görüşüp aleyhimize olan duruma son verme girişimi başlatmalıyız. Gümrük Birliği olan ülkenin AB’nin diğer ülkelerle anlaşmalarının dışında kalması AB’nin ruhuna aykırı bir durumdur.
• Vize zorluklarının aşılması, kotalar gibi serbest dolaşım ve ticareti olumsuz etkileyen konular nasıl giderilebilir?
• UND’nin bu konulardaki sorunların çözümü için yaptığı başvuru 19 Ocak’ta AB Adalet Divanı’nda ele alınıp karara bağlanacak. Siyasal ortamın olumsuzluğu yansımazsa olumlu sonuç alınabilir.
• Bu gelişmeler için ne kadarlık bir süre geçeceğini beklemeliyiz?
• Bu konuda ülkemizin yurt dışı imajı çok önemli. AB ülkelerinde bizimle ilgili olumsuzluklar ortadan kalktığı oranda, demokrasimiz konusundaki şüpheler giderildikçe, sorunların çözülmesi ve müzakerelerin sonuç vermesi mümkün olacaktır.
Haluk Hoca ile yaptığım sohbette sorularıma verdiği yanıtlar kısaca böyle. Bir yandan umut içeriyor, bir yandan da imaj yenilememizin altı çiziliyor. Bunun için demokratikleşme adımlanrının atılmasının önemi belirtiliyor...