Gümrük alacaklarında uzlaşma

 

Beyan ile gümrük idaresince yapılan tespit sonucunda belirlenen veya gümrük idaresince tespit edil-mesinden önce beyan sahibince bildirilen farklılıklara ilişkin tebliğ edilen gümrük vergileri alacakları ile kanunda ve ilgili diğer kanunlarda öngörülen cezaların tümü yönetmelikle uzlaşma kapsamına alınmış bulunuyor.

 

Uzlaşmaya konu alacaklar hakkında, yükümlü veya ceza muhatabı tarafından, söz konusu eksiklik veya aykırılıkların; Kanun hükümlerine yeterince nüfuz edememekten veya kanun hükümlerini yanlış yorumlamaktan kaynaklandığı, İhtilaf konusu olayda yargı kararları ile idarenin görüş farklılığının olduğu, ileri sürülerek uzlaşma talebinde bulunulabiliyor.

 

Yükümlü tarafından yapılan beyanın; ilgili gümrük idaresi tarafından kontrolü, ikinci muayeneye yetkili görevliler tarafından kontrolü, ikincil kontrol, sonradan kontrol, ertelenmiş kontrol, kapsamında denetlenmesi sonucu ek tahakkuku yapılarak yükümlüye tebliğ edilen gümrük vergi alacakları ile kesi-len ve muhatabına tebliğ edilen para cezalarının tümü uzlaşma kapsamına alınmış bulunuyor

 

Uzlaşmaya konu olabilecek alacaklar şöyle sıralanıyor; 

1. Gümrük vergileri

- Gümrük vergisi

- İlave gümrük vergisi

- Tek ve maktu vergi

- Dampinge karşı vergi

- Subvansiyona karşı telafi edici vergi

- Katma değer vergisi

- Özel tüketim vergisi

- Ek mali yükümlülük

- Toplu konut fonu

- Tütün fonu

- Ek fon

- Kaynak kullanımını destekleme fonu

- Çevre katkı payı 

- Telafi edici vergi (İhracat)

- TRT Bandrol Ücreti(Ticari olmayan eşya için) 

 

4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun; 234, 235, 236, 237, 238, 239, 241'inci, 2976 sayılı Dış Ticaretin Düzenlenmesine Hakkında Kanunu'nun 4'üncü ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 16 ve 51'inci maddeleri uyarınca tatbik edilen cezalar.

Bunların dışında, gümrük idarelerince tahsili gereken alacaklar ile bu Uzlaşma Yönetmeliği'nin yayımı tarihinden sonra yapılacak düzenlemelerle getirilen alacaklar da uzlaşmaya konu olabiliyor.

 

Uzlaşma talebi, yükümlüye tebliğ edilen alacakların tamamı için yapılabileceği gibi vergiler veya cezaların tür itibariyle bir kısmı için de yapılabiliyor. Şartlı muafiyet rejimlerine ilişkin hükümlerin ihlali sonucunda doğan alacağın yükümlüye tebliğinden itibaren 15 gün içinde, alacağa konu para cezaları da uzlaşmaya konu edilebiliyor.

 

Uzlaşmaya konu olamayacakalacaklar da şöyle sıralanıyor;

Gümrük vergilerinin matrahına giren, ancak aslı gümrük idarelerince takip ve tahsil edilmeyen vergi ve benzeri mali yükler ve aynı tür vergi veya cezanın bir kısmı için uzlaşma talebinde bulunulamıyor. İlgili mevzuat uyarınca alacak tutarının kesin tahsilinin öngörülmediği ve teminata bağlandığı durumlar da uzlaşmaya konu olmuyor. 

Keza; alacağın 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun 3'üncü maddesinde yer alan kaçakçılık suçlarına ve kabahatlerine ilişkin olması halinde uzlaşma talebinde bulunu-lamıyor. Ancak, uzlaşmaya konu alacağın 5607 sayılı Kanunu'nun 3'üncü maddesinde belirtilen fiillerle ilişkisinin olup olmadığı araştırmaya tabi tutuluyor. Bu araştırma sırasında, adli süreç başlamamış olmakla birlikte 5607 sayılı Kanunu'nun 3'üncü maddesi kapsamında takibatta bulunulması talebiyle fezleke veya rapor düzenlenmiş ya da adli makamlara bildirimde bulunulmuş olması, adli mercilerce soruşturma ya da kovuşturma yapılıyor olması, İlgili Cumhuriyet Savcılığı veya mahkeme tarafından ceza verilmiş olması, hallerinden birinin varlığının tespit edilmesi durumunda uzlaşma olamıyor.

 

Bakanlıkça açıklanan 2012 yılı uzlaşma istatistiklerine göre; toplam 3351 görüşmeden 3228 tanesi uzlaşma ile sonuçlanmıştır. Görüşmelere konu alacak 100 milyon 478 bin 680 lira 8 kuruş olup bu alacağın %28'08'inin, yani 28 milyon 210 bin 153 lira 39 kuruşunun tahsil edilmesi için uzlaşmaya varıldığı anlaşılıyor. Çok yararlı olan bu sistemin işletilmesinde bilgi bankasının da oluşturulması yolundaki çalışmalar önemli neticeler vereceğe benziyor. Gümrük idareleri aleyhine açılan dava sayılarında bu sistem sayesinde düşüşlerin olduğu biliniyor. Mahkeme süreçlerini yaşamak istemeyenler için iyi bir seçenek halen işliyor.