Gübre ve yemlerde KDV kaldırıldı
Hükümet seçim öncesi verdiği vaatlere uygun olarak gübre ve yemde katma değer vergisini kaldırma amacıyla harekete geçmiş ve yasada değişiklik yapılıncaya kadar, yetkisini kullanarak Bakanlar Kurulu Kararıyla bu mallardaki katma değer vergisi oranlarını indirmişti.
7 Ocak 2016 tarihli DÜNYA gazetesinde yayımlanan yazımızda açıklandığı üzere; 01.01.2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2015/8353 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Katma Değer Vergisi oranlarının yer aldığı 2007/13033 sayılı Kararname ekindeki I ve II sayılı listelerde değişiklikler yapılmıştı. Anılan değişiklikle 01.01.2016 tarihinden itibaren yapılacak;
- I Sayılı Liste'nin 19 nolu bendinde belirtilen yemlerin teslimlerinde %8 yerine %1 KDV oranı,
- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından “tescil edilmiş gübre”lerin tesliminde %18 yerine %1 KDV oranı,
- Keza, bakanlıkça tescil edilmiş gübrelerin “üreticilerine” bu ürünlerin içeriğinde bulunan hammaddelerin tesliminde %1 KDV oranı
uygulanmaktaydı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilerek kanunlaşan, ancak henüz Cumhurbaşkanlığınca onaylanmayıp Resmi Gazetede yayımlanmadığı için yürürlüğe girmeyen 6663 Sayılı “Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 13.maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 13. maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bend eklenmiştir:
“ı) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilen gübreler ve gübre üreticilerine bu ürünlerin içeriğinde bulunan hammaddelerin teslimi ile küspe (Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 2303.10 tarife pozisyon numarasında sınıflandırılan nişastacılık artıkları ve benzeri artıklar ile 2303.30.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında sınıflandırılan biracılık ve damıtık içki sanayinin posa ve artıkları hariç), tam yağlı soya (fullfat), kepek, razmol, balık unu, et unu, kemik unu, kan unu, tapyoka (manyok), sorgum ve her türlü fenni karma yemler (kedi-köpek mamaları hariç), saman, yem şalgamı, hayvan pancarı, kök yemler, kuru ot, yonca, fiğ, korunga, hasıl ve slajlık mısır, üçgül, yemlik lahana, yem bezelyesi ve benzeri hayvan yemleri (yeşil ve kuru kaba yemler ve bunların pellet şeklinde veya mevsimsel ihtiyaçlara göre bir bağlayıcı kullanılarak veya kullanılmadan işlem görmüş olanları dâhil) teslimi,”
Dolayısıyla, anılan Kanunun Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihten itibaren yapılacak;
- Yukarıda belirtilen “yem”lerin,
- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından “tescil edilmiş gübre”lerin,
- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nca tescil edilmiş gübrelerin “üreticilerine” bu ürünlerin içeriğinde bulunan hammaddelerin
teslimlerinde katma değer vergisi istisnası uygulanacak, bu malların teslimlerinde KDV olmayacaktır.
Anılan madde kapsamında katma değer vergisinden istisna edilecek gübreler; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından “tescil edilmiş gübre”ler olarak tanımlanmış olup, 7 Ocak 2016 tarihli DÜNYA gazetesinde yayımlanan yazımızda da vurgulandığı üzere; ithal edilecek gübrelerde “tescil belgesi”, yasal düzenlemelerden yorumlayabildiğimiz kadarıyla, ithalat yapıldıktan sonra bu ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi için alınması zorunlu bir belgedir. Bu durumda, ithal edilen gübreler için, bu gübreler henüz Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilmediği için, ithal aşamasında katma değer vergisi ödenmek durumunda kalınabilinir. Konunun Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı mevzuatı da göz önünde bulundurularak Maliye Bakanlığı'nca ivedilikle açıklığa kavuşturulmasında yarar vardır.
Keza, tescil edilmiş gübrelerin “üreticilerine” bu ürünlerin içeriğinde bulunan “hammaddeler”in tesliminde de katma değer vergisi istisnası uygulanacak olup, kimlerin üretici kabul edileceği ya da hangi hammaddelerin bu kapsama gireceği de açıklığa kavuşturulmalıdır. Çünkü Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nca yayımlanan “Gübrelerin Piyasa Gözetimi Ve Denetimi Yönetmeliği”nin Tanımlar Başlığı altındaki 4. maddesinde; “Üretici: Ürünleri üreten, ithal eden, imal, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilci ve/veya ithalatçı ve ürünün tedarik zincirinde yer alan, faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder” şeklinde geniş olarak tanımlanmıştır. Bu tanımlamanın katma değer vergisi istisnası uygulamasında esas alınıp alınmayacağı belirsizdir.
Öte yandan; önceki yazımızda belirtildiği üzere; indirimli orana tabi işlemleri bulunan mükellefler, bu işlemleri nedeniyle yüklendikleri ve indirim yoluyla telafi edemedikleri katma değer vergileri için yılı içinde mahsuben iade, yılı geçtikten sonra ise mahsuben ya da nakden iade talep edebilirler.
Bunun gibi, yukarıda açıklanan gübre ve yemlerle ilgili katma değer vergisi istisnası uygulaması nedeniyle, bu malları teslim edenler, yüklendikleri halde indirim konusu yapamadıkları katma değer vergileri varsa, Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 32. maddesi hükmü kapsamında, bunların nakden veya mahsuben iadesini talep edebilirler. Dolayısıyla, gübre ithalinde, tescil ithalden sonra yapılmış olsa bile, şayet bunların ithalinde katma değer vergisi ödenmek durumunda kalınırsa ve bu katma değer vergileri indirim konusu yapılamamışsa, bunların da iadesi talep edilebilir.