Gübre ve yemde KDV istisnası uygulaması

4 Şubat 2016 tarihli DÜNYA gazetesinde yayımlanan “Gübre ve Yemde KDV Kaldırıldı” başlıklı yazımızda 6663 Sayılı Kanun'un 13. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 13. maddesinin birinci fıkrasına eklenen bend hükmüyle gübre ve yemde katma değer vergisinin kaldırılması konusunda açıklamalarda bulunulmuş ve uygulamayla ilgili bazı tereddütlü hususlar bulunduğu belirtilerek, bu hususların bir Tebliğle açıklanması gerektiği ifade edilmişti.

Henüz Resmi Gazete'de yayımlanmamakla ve üzerinde bazı değişiklikler yapılabilecek olmakla birlikte, anılan konuda hazırlanan tebliğ taslağı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinde yayımlanmıştır. Anılan tebliğ taslağındaki düzenlemeler de dikkate alındığında uygulama esasları ana hatları itibariyle şöyle olacaktır:

6663 sayılı Kanun'un Resmi Gazete'de yayımlandığı 10 Şubat 2016 tarihinden (bu tarih dahil) itibaren yapılacak;

- KDV Kanunu'nun 13.maddesinin birinci fıkrasının “ı” bendinde belirtilen “yem”lerin,

- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından “tescil edilmiş gübre”lerin,

- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nca tescil edilmiş gübrelerin “üreticilerine” bu ürünlerin içeriğinde bulunan hammaddelerin,

teslimlerinde katma değer vergisi istisnası uygulanacak, bu malların teslimlerinde KDV olmayacaktır. 

1. Bakanlık tarafından tescil edilen gübre teslimleri

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından “tescil edilen gübreler”in teslim ve ithali KDV’den istisnadır. Gübrelerin teslim ve ithalinin bu madde kapsamında KDV’den istisna tutulabilmesi için teslim veya ithale konu gübrenin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından gübre olarak tescil edilmiş olması gerekir.

Tebliğ taslağında; bu istisnanın tarım sektöründe faaliyette bulunan üreticilerin üzerindeki vergi yükünün ve üretim maliyetlerinin düşürülmesi amaçlandığı için, tarımsal amaç dışında kullanmak üzere satın alanlara yapılan gübre teslimlerinin istisna kapsamında değerlendirilmeyeceği belirtilmiştir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilen gübrelerin üreticisi ya da ithalatçısı olmayıp satışını yapanlar, sattıkları gübreye ilişkin tescil belgesinin bir örneğini üreticilerden ya da ithalatçılardan temin edeceklerdir. İthalatçıların istisna kapsamında ithalat yapabilmeleri için gübreye ilişkin tescil belgesini gümrük idaresine ibraz etmeleri gerekecektir.

2. Bakanlık tarafından tescil edilen gübrelerin içeriğinde bulunan hammaddelerin gübre üreticilerine teslimi

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilmiş gübrelerin içeriğinde bulunan hammaddelerin gübre üreticilerine teslimi ile söz konusu hammaddelerin gübre üreticileri tarafından ithali KDV’den istisna olup, bu istisnadan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca gübre üretimi için verilen lisans belgesi sahibi gübre üreticileri yararlanacaktır.

Tebliğ taslağında; Lisans belgesi sahibi olmakla birlikte gübre üretimine ilişkin tesisi bulunmayanların veya üretim tesisi gayri faal olanların bu istisnadan faydalanamayacakları belirtilmiştir. Keza, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilmiş olan gübrelerin üretiminde ana hammadde olarak kullanılan doğalgazın gübre üreticilerine tesliminin istisna kapsamında olduğu, ancak gübrenin içeriğinde yer almayıp, gübre üretiminde farklı amaçlarla kullanılan doğalgazın (ısınma, enerji ve benzeri kullanımlar) istisna kapsamında temininin mümkün olmadığı açıklanmıştır.

Anılan tebliğ taslağında istisnanın uygulamasına yönelik olarak; Lisans belgesi sahibi üreticiler tarafından kapasite raporlarında yer alan üretim kapasitelerini aşmamak kaydıyla üretmeyi planladıkları gübre miktarları ile gübre üretiminde kullanacakları hammadde ihtiyaçlarını altışar aylık dönemler (ocak-haziran, temmuz-aralık) halinde belirleyerek tebliğ ekinde yer alacak (EK:23A) liste ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın onayına sunmaları ve anılan onay alındıktan sonra, onaylı hammadde listelerinin üreticiler tarafından elektronik ortamda sisteme girilerek, hammadde alımında veya ithalinde kullanacakları istisna belgesini almak için bağlı oldukları vergi dairesine başvurmaları ve vergi dairesinden “İstisna Belgesi” almaları öngörülmüştür.

Keza, anılan tebliğ taslağına göre; vergi dairesinden alınan istisna belgesi ve eki liste, üreticiler tarafından satıcılara ve gümrük idaresine ibraz edilerek istisna kapsamında işlem yapılması talep edilecektir. Bu belgeye dayanılarak gübre üretiminde kullanılacak hammaddelerin yurtiçinden alımı veya ithalinde KDV hesaplanmayacaktır. Söz konusu istisna belgesi kapsamında teslimde bulunan satıcı, istisna belgesinin geçerli olduğu süreyi kontrol edecek ve istisna belgesi ekinin hammaddeye ilişkin bölümünü fatura tarihi, numarası, tutarı ve hammadde miktarını belirtmek suretiyle onaylayacak ve istisna belgesi ile eki listenin örneğini alacaktır. Ayrıca teslime ilişkin bu bilgiler üretici ve satıcı tarafından sisteme girilecektir. İstisna belgesine dayanılarak yapılan hammadde teslimine ilişkin faturalarda KDV gösterilmeyecek, istisna belgesinin tarih ve numarasına atıf yapılarak 3065 sayılı Kanun'un 13. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamında istisna uygulandığına ilişkin bir açıklamaya yer verilecektir.

Gübre üretiminde kullanılan hammaddelerin KDV ödenerek alınması halinde, ödenen bu KDV’nin istisna kapsamındaki gübre teslimine ilişkin yüklenilen KDV olarak iadesinin talep edilmesi mümkündür.

3. Yem teslimleri

3065 sayılı Kanun'un 13. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde sayılan ve hayvan yemi olarak kullanılan malların teslimi KDV’den istisnadır. Hayvanların beslenmesinde kullanılsa bile bu madde kapsamına girmeyen malların istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

Bu istisnanın uygulamasında fenni karma yem, birden fazla malın endüstriyel işlemlere tabi tutulması sonucunda hayvanların ağızdan beslenmesi için tam veya tamamlayıcı yem şeklinde kullanılabilen yemleri ifade etmektedir.

Soya fasulyesi, ayçiçeği tohumu, zeytin, şeker pancarı, pamuk tohumu ve meyvelerin özütleme işleminden arta kalan ve hayvan yemi olarak kullanılan posaları istisna kapsamında değerlendirilecektir.

Türk Gümrük Tarife Cetveli'nin 2303.10 tarife pozisyon numarasında sınıflandırılan nişastacılık artıkları ve benzeri artıklar ile 2303.30.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında sınıflandırılan biracılık ve damıtık içki sanayinin posa ve artıkları ise istisna kapsamında değildir.

4. İstisnanın beyanı

Yukarıda üç başlık altında belirtilen istisna kapsamındaki teslimlerin beyanı, ilgili dönem KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığında “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda;

- Yem teslimleri için 325,

- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilmiş gübre teslimleri için 326,

- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescil edilmiş gübrelerin içeriğinde bulunan hammaddelerin gübre üreticilerine teslimleri için ise 327,

kod numaralı işlem türü satırı kullanılmak suretiyle yapılacaktır.

5. İade

Anılan teslimler kapsamında doğan iade taleplerinde aşağıdaki belgeler aranacaktır:

- Standart iade talep dilekçesi

- Satış faturaları listesi

- İstisnanın beyan edildiği döneme ait indirilecek KDV listesi

- Yüklenilen KDV listesi

- İadesi talep edilen KDV hesaplama tablosu

- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından verilen tescil belgesinin örneği (yalnızca gübre teslimlerine ilişkin iade taleplerinde)

- Kapasite raporu (yalnızca gübre üreticilerinin iade taleplerinde)

- Gübre üreticilerine verilen istisna belgesi ve eki liste (EK:23B) (yalnızca gübre üreticilerine hammadde teslim edenlerin iade taleplerinde)

Anılan teslimlerden kaynaklanan mahsuben iade talepleri, yukarıdaki belgelerin ibraz edilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilecektir.

Anılan istisna kapsamındaki teslimlerden kaynaklanan ve 5 bin TL’yi aşmayan nakden iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilecektir. İade talebinin 5 bin TL’yi aşması halinde aşan kısmın iadesi ise vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilecektir. Teminat verilmesi halinde mükellefin iade talebi yerine ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülecektir.

6. Müteselsil sorumluluk

Tescil edilmiş gübrelerin içeriğinde bulunan hammaddelerin gübre üreticilerine tesliminde istisna belgesi ile eki listenin (EK:23B) satıcılara ibraz edilmesi, satıcıların da istisna belgesi ekinde yer alan listeyi teslim ettikleri hammadde miktarı ile fatura bilgilerini belirtmek suretiyle doldurarak onaylamaları, istisna belgesi ve eki listenin örneğini almaları şarttır. Bu şartları sağlamadan istisna kapsamında işlem yapan satıcılar, bu istisna sebebiyle ziyaa uğratılan vergi, ceza, zam ve faizlerden teslim yapılan mükellefler ile birlikte müteselsilen sorumlu olacaklardır.