Gözlükle araba kullanmak yasak
Şoför koltuğunda otururken elde cep telefonu ile polise yakalandığınızda bugünün fiyatı ile 77 TL ceza ödersiniz. Peki, aracınızın multimedya sistemi ile oynarken veya navigasyonu kurcalarken… bizzat şahit olduğum kadarıyla buna pek aldırış eden yok. Hâlbuki kanunun ilgili maddesi, seyir güvenliği ile ilgili ve bu cihazlar ile oyalanmak, cep telefonu ile konuşmaktan çok daha fazla dikkat dağıtıcı olabiliyor.
Neyse ki trafik ceza sistemimiz hemen hemen her yıl bir kez gözden geçiriliyor. Yani önümüzdeki navigasyonda yeni rota belirlemek, araç içi eğlence sisteminden film izlemek ya da USB okuyucuya neşeli bir şeyler koymak da ceza kapsamına girebilir.
Teknolojinin geliştirildiği ülkelerde ise bu konular çok daha hassas. Caddelerinde insansız giden araçlar görmeye alışılmaya başlanan Amerika Birleşik Devletlerinde, muhtemelen polis daha hızlı bir şekilde bilgilendiriliyor. Bu konudaki en güncel haber San Diego’dan geldi. Salı akşamı evine gitmekte olan Cecilia Abadie, araba kullanırken Google Glass taktığı için ceza kesilen ilk insan olarak teknoloji tarihine adını yazdırmış oldu.
Hız yaptığı için durdurulan Cecilia Abadie polisin Google Glass’ı farketmesi ile birlikte Aralık ayının 30’una mahkemeye davet edildiğini gösteren cezayı almış oldu. Elbette internet üzerinden binlerce tepki geldi. Kimileri bunu çok olumlu bulurken, bazıları teknolojinin gelişimine engel olacağını iddia ediyor. Cecilia’nın yargılanacağı yasaya göre (California Vehicle Code 27602a), sürücülerin araç kullanırken televizyon alıcısı, video monitör veya bunlara benzer herhangi bir görsel ekrana aynı zamanda bakmaları yasak.
Yılsonunda ceza alıp almayacağı da kesinleştikten sonra tartışmalar bir süre daha devam edecektir. Ancak zaten devam etmekte olan bir başka tartışmanın değirmenine de su taşıyacağı muhakkak. Bir süredir teknolojinin otomobil kazalarının sebebi mi olduğu yoksa azalttığı mı üzerine yorumlar yapılıyor, TV ekranlarında sosyal medya kullanımının sebep olduğu kaza görüntüleri yayınlanıyor.
Giyilebilir teknolojilerin sayısı artmaya devam ettikçe bu tartışmalar çok daha alevlenecek. Ancak burada en büyük sorun bu konuda yapılmış ciddi bir çalışmanın olmaması. Yani bir kişinin sigara içerken, su içerken ya da bir şeyler yerken trafik güvenliğini cep telefonu konuşmasından daha fazla tehlikeye attığı da iddia edilebilir ve bu eylemlerin de araç kullanırken yasaklanması talep edilebilir.
Amerikan hükümeti tarafından yayınlanan istatistiklere www.distraction.gov adresinden ulaşabilirsiniz. Maalesef son bilgi 2011 yılına ait ve buradaki rakamlara göre 3,331kişi dikkat dağılması sebebiyle ABD’de yaşamını yitirmiş. Ancak bunların tümünün sebebi teknoloji değil. Her ne kadar burada yemek yemekten, etrafa bakınmaya kadar birçok sebep olsa da, ana neden olarak halen mesajlaşma gösteriliyor.
Günümüzde özellikle yoğun İstanbul trafiğinde cep telefonu, tableti ve hatta taşınabilir bilgisayarını açıp kurcalayan şoförleri görmek mümkün. Araç kullanırken bir yandan iş veya eğlence amaçlı akıllı cihazları kurcalamak gittikse yaygınlaşıyor. Gözlük ve akıllı saatlerin gelmesi, araç için eğlence sistemlerinin de akıllanması ile birlikte bu kullanım oranı artacaktır. Kazalara ve dikkat dağılımına olan etkileri o zaman çok daha net bir şekilde anlaşılacak. Ancak öyle görünüyor ki çoğu ülke şimdiden şoförlerin her türlü teknolojik oyuncak ile haşır neşir olmasına müsaade etmeyecek yasaları yürürlüğe koyuyor. Güvenlik her şeyden önce gelir.