Gözaltına alınan işçi işten çıkartılabilir mi?
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/IV. bendi gereğince işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17'nci maddedeki bildirim süresini aşması halinde işverenin iş sözleşmesini haklı bir nedenle derhal feshi söz konusu olabilecektir.
4857 sayılı yasa ile işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halleri de madde kapsamına alınmıştır. Böyle bir durumda, bildirim süreleri kadar bir zaman geçmiş ve işçi yine de işine dönememişse; işveren bu sürenin sonunda işçinin iş sözleşmesini derhal fesih yoluyla sona erdirebilecektir. Ancak, işçi feshin yukarıdaki bentlerde öngörülen sebeplere uygun olmadığı iddiası ile 18, 20 ve 21'inci madde hükümleri çerçevesinde yargı yoluna başvurabilecektir.
İşyeri ile ilgisi bulunmayan bir suçtan tutuklanması nedeniyle iş sözleşmesi feshedilen işçinin bir yıldan fazla çalışmasının olması halinde, işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır (Yargıtay 9. HD. E. 1988/3062, K. 1988/5001, T.25.04.1988).
İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi halinde ise, iş sözleşmesi işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/II-f bendi uyarınca işveren tarafından feshedilmesi halinde ihbar ve/veya kıdem tazminatına hak kazanılmayacaktır.
Aşağıda bazı örnek Yargıtay kararlarına yer verilmiştir.
T.C.YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E. 2005/39176,K. 2006/947,T. 23.1.2006
.Tutukluluk nedeniyli iş sözleşmesinin feshi
.İş güvencesi
Özet: Davacı işçinin tutukluluğa dayanan devamsızlığı fesih bildiriminin davacıya ulaştığı tarih itibariyle 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/IV maddesinde belirtilen süreden fazla olup, anılan hüküm çerçevesinde feshin koşulları gerçekleşmiştir. Açıklanan hukuki ve maddi olgulara göre davacı işçinin feshin geçersizliği ve işe iade istemiyle açtığı davanın reddi gerekir.
TC YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E. 1994/3683,K. 1994/3048,T. 1.3.1994
.Tutukluluk nedeniyle iş sözleşmesinin feshi
.İhbar ve kıdem tazminatı
Özet: Davacının hizmet akti, işyeriyle ilgili olmayan bir suçtan dolayı tutuklanması üzerine devamsızlıktan feshedilmiştir. Davacının işyeri dışında işlediği bir suçtan tutuklanarak işe devam edememesi İş Kanunu'nun 17/III. maddesinde öngörülen işçinin şahsına bağlı zorunlu sebebi oluşturur. Bu nedenle, iş aktini fesheden işveren ihbar tazminatı ile sorumlu tutulamaz. Dairemizin yerleşmiş içtihatları da bu doğrultudadır. O halde, ihbar tazminatına ilişkin isteğin reddine karar verilmelidir.
TC YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E. 1991/7479,K. 1991/12500,T. 26.9.1991
. Kıdem tazminatı (Tutukluluk)
Özet: Davacının hizmet akti, işyeri ile ilgili olmayan bir suçtan tutuklanması üzerine fesh edilmiştir. Bu hal, Yargıtay içtihatlarına göre 1475 sayılı İş Kanunu'nun 17/II'deki tazminatsız fesih nedenlerinden sayılmamaktadır. Bundan başka tutukluluk nedeniyle devamsızlık da aynı maddenin III. bent hükmüne göre zorlayıcı sebeplerden kabul edilmektedir. Bu durumda kıdem tazminatına karar vermek gerekir.