Goldilocks ve üç ayı

Serhat GÜRLEYEN
Serhat GÜRLEYEN GENİŞ AÇI [email protected]

Piyasalar küresel büyümenin canlanmaya başlamasına rağmen enflasyon tehdidinin görülmediği ve para politikasının genişleyici olmayı sürdürdüğü bir Goldilocks senaryosunu satın almaya devam ediyor. 

Petrol fiyatlarındaki düşüş bir yandan küresel büyümeyi desteklerken, diğer yandan enfl asyonu aşağı çekip genişleyici para politikalarının sürdürülmesine izin vererek dünya piyasaları için Goldilocks masalındakine benzer bir dünya yarattı. 

Çocukları küçük olan ve akşamları iş dönüşü masal okuma mesaisi yapan okurlarımız hatırlarlar. Goldilocks ormanda gezinirken kaybolan ve duyduğu güzel yemek kokusunu takip ederek girdiği üç ayının evinin altını üstüne getiren yaramaz bir kız çocuğu. 

Duyduğu güzel kokuyu takip ederek mutfağa giren Goldilocks masada üç adet lapa kasesi görür. Önce baba ayının çok büyük kasesindeki lapayı dener; çok sıcak deyip beğenmez. Sonra anne ayının lapasını dener; sok soğuk der bırakır. Sonra bebek ayının lapasını dener; tam istediğim sıcaklıkta der ve götürür. Ortalığı karıştırırken bebek ayının sandalyesini kıran ve evin altını üstünü getiren Goldilocks tatlı uykusundan üç ayının kızgın homurdanmaları ile uyanır. Masallarda kötü son olmayacağı için ayılara yakalanmadan kaçarak evinin yolunu tutar. 

Lafı çok uzattık. Konumuza dönelim. Milli gelirinin %6’sına yaklaşan enerji ithalatı ile Türkiye petrol fiyatlarındaki gerilemeden en çok fayda sağlayacak ülkelerden birisi. Petrol fiyatlarındaki düşüş ülkemizin enerji faturasını milli gelirin %2,0’si civarında azaltacak. 

Küresel olarak gerileyen enflasyon, Fed, ECB ve BoJ’un genişleyici para politikasını sürdürmesini ve faizlerin düşük kalmasını sağlayarak Türkiye’nin %6’nın üzerindeki tasarruf açığının finansmanını rahatlatıyor. 

Türkiye söz konusu faydayı hane halkının, şirketlerin ve ekonomi yönetiminin tercihine göre büyümeyi artırmak, cari dengeyi düzeltmek, kamu maliyesini iyileştirmek veya enfl asyonu düşürmek için kullanabilir. 

Ancak gerçek dünyada Goldilocks’un anne ve baba ayının hışmından bu kadar kolay kurtulamayacağını hatırlatarak, bu masal senaryosunu iki tana ayı senaryosu ile taçlandırmakta fayda var. 

Çok sıcak (baba ayı) : ABD ekonomisinde işlerin çok iyiye gittiği bir senaryoda Fed faiz silahını daha erken çekerek şarjörü boşaltabilir. Türkiye piyasalarında Fed’in faizleri sert bir şekilde yükselttiği bir senaryoda büyük kayıplar görülebilir. 

Çok soğuk (anne ayı) : Avrupa ve Japonya’nın eşanlı olarak durgunluğa ve defl asyona girdiği bir senaryo borç sarmalından çıkılamayacağı endişesi ile küresel risk iştahını bozarak Türkiye piyasalarını sallayabilir. 

Çok sıcak ve çok soğuk senaryolara düşük ihtimal verdiğimiz için 2015 yılı için hisse senedi ve özel sektör tahvillerine ağırlık veren görece iyimser bir yatırım stratejisi üzerinde yoğunlaştık. Ancak bahar geldi diye sevinmeyelim. İhtimali düşük de olsa kış uykusundan uyanan bir ayı ile karşılaşabileceğimizi unutmayalım.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Petrol şoku sonrası… 23 Eylül 2019
Ağlatma beni Arjantin… 02 Eylül 2019
Emin liman aranıyor… 26 Ağustos 2019