Göç olsun geç olmasın
Biliyorum atasözümüzün orijinali bu değil, ama zaten bu başlığı atmamın amacı da farklı idi. Bu sıralar büyük göçe hazırlanan Atatürk Havalimanı için söyledim bu sözü. Ne de olsa büyük bir göç başlıyor. Öyle ki bu seferki, gecikmeye hiç tahammülü olmayan bir “göç”.
Biraz havalimanı taşınmasına, biraz da kargo konusundaki pazar payımıza bir arada bakalım istedim bu kez ve evvela Türk Hava Yolları (THY) tarafından yapılan açıklamaya bir göz atalım. Atatürk Havalimanı'ndan, 6 Nisan Cumartesi saat 14:00'dan itibaren planlanan tüm uçuşlar, İstanbul Havalimanı´ndan gerçekleştiriliyor olacak. THY Genel Müdürü Bilal Ekşi, çalışmalara tam not vererek sosyal medya hesabından, "6 Nisan büyük göçe hazırız. İstanbul Havalimanında arkadaşlarımız ile birlikte son kontrollerimizi yaptık. Açılışa hazır Dış Hat salonumuzda Türk Çayı köşesinde yorgunluk çayımızı içtik. Havalimanı da çok güzel! THY tesisleri de çok güzel!" açıklamasını yaptı.
Taşınma sırasında İstanbul Havalimanı'nın 5 Nisan saat 03:00 ile 6 Nisan saat 14:00 arasında 35 saat süresince tüm yolculu seferlere kapalı olacağı bildirildi. Saat 14:00 ile saat 19.00 arasında İstanbul Havalimanı 5 saat süresince THY yolculu seferlerine açık olurken, saat 19:00 ile 00:00 arasında sadece üssü Atatürk Havalimanı olan THY, Onur Havayolları, Atlas Global'in tüm yolculuk seferlerine açık olacak. Plana göre İstanbul Havalimanı 7 Nisan saat 00:00 itibarıyla tüm uçuşlara açık hale gelecek. En azından planlanan bu. Tabi bu plana uyulamaması halinde, bu göç gerçekten hem geç hem de güç hale gelecek. Yapılma kararı alındığı andan, isminin verildiği ana, yüklenicilerin ödemelerinden açılış tarihine kadar her anı çok tartışılan, gündemden hiç düşmeyen bir havalimanı oldu İstanbul Havalimanı. İstanbullu neredeyse 20 milyon nüfus ile bir arada yaşamaya, özetle çileye alışkın olduğu için, bu keşmekeşi de çabuk atlatacak ve eminim kısa süre sonra taşlar yerine oturacaktır. Hani düşünmeden edemedim, bizim kadar bir havalimanı yapımını böylesine çok tartışan ve hep gündeminde tutan bir ülke daha var mıdır…
Öte yandan yeni havalimanı ile hızlı kargo taşımacılığında da büyük bir avantajın oluşması beklenmekte. Çin’in giderek büyüyen ticari bir dev haline gelmesi, soğuk savaşın ortadan kalkması son 30 yılda hava kargo taşımacılığının altın çağını başlattı. Ülkemiz için bakıldığında sektörün, İstanbul Havalimanı ile daha da büyüyeceğini öngörebiliriz. UPS, DHL, FedEx gibi global lojistik devleri Türkiye’yi havada bölgesel bir üs yapmak için başvurularını yaparken yabancı teknoloji ve otomotiv şirketleri de İstanbul havalimanında kiralamış oldukları depolar ile buradaki geleceğe talip olduklarını göstermiş oldular. Atatürk Havalimanı’nda 250 bin metrekareye yayılmış dokuz uçak park kapasiteli terminal alanı mevcutken, verilen bilgiye göre İstanbul Havalimanı’nda 1.4 milyon metrekarelik 29 uçak park kapasiteli bir kargo şehri inşa edilmiş durumda.
Küresel tedarik zincirlerinde çiçek, meyve, eczacılık ürünleri gibi zamana ve sıcaklığa duyarlı birçok ürünün taşınması büyük oranda hava kargo yolu ile gerçekleşirken, ilaç endüstrisinde aşılar başta olmak üzere yüksek değerli, zaman ve sıcaklığa duyarlı ürünlerin taşınmasında da yine hava taşımacılığı öncelikli tercih olmakta. Bu tür kargoların uçakla taşınması diğer ulaştırma yollarında ödenen soğutma masraflarını ortadan kaldırıyor. Canlı hayvan taşımacılığının hızlı bir şekilde yapılmasını sağlayarak taşıma sırasında oluşabilecek tehlikeleri en aza indiriyor. Güncelliklerini korudukları sürece bir ticari değere sahip oldukları kabul edilen ve satışları mümkün olan kargoların tam zamanında ulaştırılmasını sağlıyor.
Veriler, 2021 yılında e-ticaretin bugünküne göre çok büyük artış göstererek 4.9 trilyon dolara çıkacağını ortaya koyuyor. Uçaklarla taşınması zorunlu, çabuk tüketilmesi gereken elektronik, ilaç gibi pahada yüksek ürünler İstanbul’a ciddi bir ticaret akışı sağlayacak. Yine verilen bilgiye göre, yeni havalimanının dört etabı tamamlandığında yıllık 5.5 milyon tonluk hava kargo kapasitesine ulaşılacak ve Türkiye, hava kargoda bölgesel bir merkez olacak.
Transit ülke olma sevdası ile ortaya çıkan dev bir proje İstanbul Havalimanı. Yolcu taşımacılığı açısından olduğu kadar, yük taşımacılığı için de önemli bir merkez olacağı kesin. İşte tam bu noktada bizim durup transit rejimlerimizin ve gümrük uygulamalarımızın ne denli buna hazır olduğuna bakmak gerekiyor. Umuyorum bu işte de kervanı yolda düzmeye kalkmaz önceden mevzuatlarımızı hazır hale getirir, ülkemizin mevzuatlar açısından da transit ticarette tercih edilir bir ülke haline bir an önce getiririz. Benden söylemesi…