G.Kıbrıs çözümünde kilit "ülkenin euroda kalması"
Tevfik GÜNGÖR
OLAYLARIN İÇİNDEN
[email protected]
AB çevrelerinden gelen haberlere göre, "G.Kıbrıs'ın sorunlarının çözümü konusunda anlaşma sağlandı.
- Kıbrıs "Euro Bölgesi"nde kalıyor.
- Bankacılık sitemi yeniden yapılandırılıyor.
Lagarde'ın "aşırı ve sürekli artan" talepleri karşısında bir ara istifa ve referanduma gitme tehdidinde bulunan Anastasiadis'in AB liderlerinden de destek göremeyince geri adım attığını ve şartları kabul ettiği belirtiliyor.
Maliye Bakanı Sarris, Eurogroup toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada, uluslararası kreditörlerle varılan anlaşma sonrasında ülkesinin iflasa gitmesi olasılığının ortadan kalktığını söyledi.
100 bin Euronun altındaki mevduatlara dokunulmayacak. 100 bin Euronun üzerindeki mevduatlar için farklı uygulamalara gidilecek.
Zordaki Laiki Bank parçalanarak kapatılacak.
100 bin Euronun üzerindeki mevduatlardan kesinti miktarının yüzde 40'ı aşmayacağı belirtiliyor.
Euro Bölgesi ve IMF'nin 10 milyar Euroluk kredisine ilaveten mevduat sahiplerinden toplanacak yaklaşık 7 milyar Euroyla Rum kesiminin 17 milyar Euroluk finansman ihtiyacı karşılanmış olacak.
Yardımın çeyrek dönemler halinde verileceği, bankalar için kurtarma fonlarının bono, tahvil, bütçe için nakit şeklinde olacağı söyleniyor.
Bu açıklamalara göre durum şudur:
- Yunanistan gibi G.Kıbrıs'da Euro'dan çıkmayı göze alamadı. Çünkü milli paraya tekrar dönüş kolay değil. Kaldı ki bu operasyon sırasında AB'nin desteği tamamen yok olacağından ülke batar.
-AB Otoriteleri Yunanistan gibi, G.Kıbrıs'ı da Euro'dan çıkarmayı göze alamadı. Çünkü bu durumda Euro bütünlüğü yaralanacak ve Euro'nun değeri düşecek.
- Ülkelerin cari açığa dayalı olarak oluşan Kamu Borçları'nın milli gelire oranı önemli ama tek başına ülkenin durumunu yansıtmıyor. Çünkü ülkede özel kesim-bankalar da dışarıdan sermaye çekiyor, borçlanıyor. Bu nedenle bankaların ödeme güçlüğü ile karşılaşmaları ekonominin krize girmesine yol açıyor.
- G.Kıbrıs'ta milli gelir (ekonominin büyüklüğü) 17.5-20.0 milyar Euro iken bankaların topladığı mevduat 70 milyar Euroya, kullandırdıkları krediler 75 milyar Euroya yakın. Bunun anlamı bankaların yurt dışından mevduat toplamaları, yurt dışına kredi vermeleridir.
- Bankaların kredileri yurt dışında kimlere verdikleri belli değil. Anlaşılan kredilerin ve fonların büyük ölçüde Yunanistan'da kullanıldığıdır. Yunan ekonomisi batınca, Yunan tahvilleri traş edilince bankaların alacaklarının da büyük ölçüde battığı anlaşılıyor.
- Bankalardaki mevduattan 7.5-8.0 milyar TL. kesinti yapıldığında, bankaların mevduat yükümlüğü 60 milyar Euroya inecek ama, bankaların bu yükümlüğü karşılayacak ölçüde sağlam alacaklarının var olup olmadığı bilinmiyor.
Büyük olasılıkla bankalardan çekilecek mevduatı, bankaların hangi kaynaklarından karşılayacakları meçhul.
Açık anlatımıyla sorun kağıt üzerinde çözülmüş görülse de, uygulamada daha ciddi sorunlar ortaya çıkabilecek. Daha da kötüsü, G.Kıbrıs'taki karışıklığın İspanya, Portekiz, İtalya gibi ülkelerde de bankacılık sisteminde güven bunalımına kapı açması.
Yazara Ait Diğer Yazılar
Tüm Yazılar