Girişimleri bilgilerle yönlendirmek..
Geçen hafta Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanı, Fikri Işık’ın tanıtımını yaptığı “Girişimci Bilgi Sistemi’nin (GBS), faaliyete geçmesi ve Türkiye Reel Sektörü Değerlendirme” toplantısına katıldım. Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı koordinatörlüğünde, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, KOSGEB, Türkiye İstatistik Kurumu, Türk Patent Enstitüsü ve TÜBİTAK verilerini bir araya getirilmesiyle oluşturulan GBS uzun yıllardır eksiliği duyulan bir çalışma.. Ekonomistler, bilim insanları, girişimciler, araştırmacılar, eski adıyla DİE (bugünkü TÜİK), KOSGEB, TC.Merkez Bankası gibi kamu kuruluşları ile TOBB ve ve benzeri bazı sektörel kuruluşların yayınladığı verileri izlerlerdi.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanan veriler bazen mevzuat gerekçesiyle devlet sırrı olarak görülür bazen de ,kurum işbirliklerinden ve bilgi paylaşma kültüründen yoksunluk gibi nedenlerle, birbirleriyle çelişen bilgilerden oluşmaktaydı. Burada yazdığıma örnek oluşturacak bir anektodu paylaşmak istiyorum. Gümrük Birliğinin imzalandığı süreçte KOSGEB olarak sanayi ve girişimci envanterini oluşturmak amacıyla Reel sektöre ve KOBİ’lere yönelik KOSBİLTOP adıyla bir proje başlatmıştık. Proje maliyetini düşürmek ve zamandan kazanmak gibi amaçlarla KOSGEB Başkanı olarak DİE Başkanı’na bu projede birlikte çalışmayı önerdiğimde, dönemin başkanı “Burası devlet kuruluşu mevzuat gereği size bilgilerimizi veremem siz kendi projenizi yapın cevabını vermişti.”
30 bin işletmeye 25 sorudan oluşan anket-mektup yazarak projemizi başlatmıştık. KOSGEB‘in bugün 300 bini aşan veri tabanı, bu proje ile başlatılmıştı.. GBS ye dönersek ;verilen bilgiye göre yaklaşık 500 veriyi ölçek, sektör, bölge ve teknoloji düzeyine göre raporlanarak 3 milyon girişimin verileri sanal kodlarla ve firma bazında eşleştirme yöntemiyle GBS de yer alıyor.
Sn. Işık’ın verdiği bilgilerden ilgi çekenler neler denilirse;
Girişim sayısı: 2 milyon 729 bin 274’ü mikro, 201 bin 194’ü küçük, 34 bin 511’i orta, 7 bin 676’sı da KOBİ üstü girişimler olmak üzere Türkiye’de 2 milyon 976 bin 655 girişim bulunmakta.
İş yaratmadaki yatırım miktarı: Türkiye’de bir kişiye iş yaratmak için ortalama 68 bin 853 lira yatırım gerekiyor. Tekstil ve hazır giyimde 16.9 bin lira ,Kok kömürü, rafine petrolde bu rakam 948.2 bin liraya çıkıyor.
Girişimlerin dağılım: yüzde 1’i tarım, yüzde 86’sı hizmetler, yüzde 13’ü sanayide.
Banka kredilerinin dağılımı: İnşaat sektörünün toplam banka kredilerindeki oranı yüzde 6.2’den yüzde 12.3’e çıkmış. Buna mukabil aynı dönemde imalat sanayinin kredilerden aldığı pay yüzde 35.9’dan yüzde 29.6’ya düşmüş.
Girişimlerin ciroları: girişimlerin toplam cirolarının yüzde 1’i tarımsal girişimlerden, yüzde 70’i hizmet girişimlerinden, yüzde 29’u da sanayi girişimlerden geliyor.
Girişimlerin kârları: toplam faaliyet karının binde 2’si tarımsal girişimlerden, yüzde 46.6’sı sanayi, yüzde 53.2’si de hizmet girişimlerinden geliyor.
Girişimlerin ölçeklere göre ciroları: 2.7 milyon mikro işletmenin toplam cirosu 436 milyar lira iken, 7 bin 700 büyük işletmenin cirosu 1.9 trilyon lirayı geçiyor, ölçek büyüdükçe cirolar artıyor.
İmalat sanayiinde yerlilik oranı: 2007-2012 döneminde en yüksek yerlilik oranının mobilya sektörü, en düşük yerlilik oranının ise kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünlerinde görülmekte. Teknoloji düzeyine göre şirketlerde istihdam sayısı ve ücretler
Düşük teknolojili şirketlerde: 1 milyon 761 bin , orta - düşük teknolojili şirketlerde 877 bin orta- yüksek teknolojik şirketlerde, 600 bin, yüksek teknolojili şirketlerde 69 bin kişi çalışıyor..
Teknoloji düzeyine göre şirketlerde ücretler: Teknoloji yükseldikçe ücretler artıyor.
Yüksek teknolojili şirketlerde çalışanlara verilen ücretler düşük teknolojili şirketlerin iki katı.
Bakanın teknoloji kullanan şirketlere ilişkin değerlendirmesi ise, yüksek teknolojide çalışan şirketlerin genel yönetim giderlerinin fazla olduğunu anlatarak, bunun da faaliyet karlarını negatife döndürdüğünü ve ileri ki süreçte destek mekanizmalarını kurgulama aşamasında önemli olduğunu bu düzeydeki şirketlerin 4 yıl sabretmeleri halinde kara geçmeye başladığı, yüksek teknoloji düzeyinde bulunan girişimleri en az 4 yıl süreyle genel yönetim giderleri açısından desteklemeliyiz.” yönündeydi.
GBS tanıtım toplantısından ilginizi çekebilecek başlıklardan aktarabildiklerim özetle bunlar..