Girişimcilik ekosisteminde kitle fonlama etkisi

Cumartesi günü StartupTeknoloji’nin Kurucusu İsa Uysal’ın nazik daveti ile birçok girişimin de yer aldığı bir etkinliğe katıldım. Bu etkinlikte, her biri farklı alanda gelişim gösteren birbirinden kıymetli startuplar’ın ilham verici sunumları dinledim.

Etkinlikte bana da “Kitle Fonlama Platformlarının Geleceği” isimli panelde moderasyon görevini verdiler ve ülkemizin önde gelen platformlarının yöneticileri ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.

Kitle fonlama yönteminde, projelerini veya fikirlerini hayata geçirmek isteyen girişimciler, bir platform aracılığıyla birçok kişiden küçük miktarlarda finansal katkılar toplamaya çalışırlar. Kitle fonlama platformları aracılığıyla insanlar, projeye veya fikre ilgi duydukları için kendi bütçelerinden küçük miktarlarda para bağışlarlar.

Kitle fonlaması, sanat, teknoloji, girişimcilik, yardımseverlik gibi birçok farklı alanda projeleri desteklemek için de kullanılabilir. Kitle fonlaması işlemleri platformlar aracılığıyla gerçekleştirilir. Bu platformlar, projeyi tanıtma, bağış toplama ve destekçilerle iletişim kurma işlemlerini kolaylaştırır.

Kitle fonlaması, geleneksel finansman yöntemlerine alternatif bir seçenek sunar ve yeni fikirlerin veya projelerin hayata geçmesine yardımcı olabilir. Ancak, başarılı bir kitle fonlaması kampanyası yürütmek için iyi bir planlama, iletişim ve güvenilirlik önemlidir.

Sektör baktığımızda da genel olarak dört ana kitle fonlaması modeli bulunuyor. Hisse bazlı ve borçlanma bazlı kitle fonlaması modellerini finansal modeller olarak tanımlayabiliriz. Diğer yandan ödül bazlı ve bağış bazlı kitle fonlaması modelleri ise finansal olmayan modellerdir. Şu anda ülkemizde SPK’nın faaliyet izni verdiği 11 adet kitle fonlama platformu yer alıyor.

Ödül ve bağış bazlı çalışmalar yapılsa da genel olarak sektörde hisse bazlı fonlama modeli ön plana çıkıyor. Bu alandaki potansiyelleri keşfeden ve yatırımcı olarak kitle fonlamanın parçası olan kişilerin sayısı ve yatırdıkları tutar da günden güne artıyor. Elbette bu konuda globaldeki çalışmalara bakarsak yolun başındayız diyebiliriz.

2009 yılından itibaren faaliyet gösteren ve bu konudaki en başarılı örneklerden biri olan ABD’de kurulmuş olan Kickstarter firmasının istatistikleri oldukça ilham verici. 23 Eylül itibariyle 246.124 adet başarı ile finanse edilmiş proje bulunuyor. 22 Milyon’un üzerinde yatırımcı var ve üstelik bunların üçte biri tekrar yatırım yapıyor.

Kullanıcıların yaptıkları yatırım tutarı ise yaklaşık 7 Milyar USD. Platform yöneticileri ile yaptığım sohbette gördüm ki, herkesin ortak derdi yapılan bir startup yatırımının ikincil piyasasının olmaması. Platformlar mevcut durumda yatırımcılar arasındaki pay devrini kolaylaştırıcı bazı unsurlar ortaya koysa da verimli bir yürütüm için bu konuda Kitle Fonlaması Tebliği Borsa İstanbul’u işaret ediyor.

Borsa İstanbul’un bu konuda çalışmalar yürüttüğünü biliyoruz ama burada yatırımcı sayısının, yani kitlenin, alım-satım derinliğine katkı sağlayacak seviyede artmasının önemli olduğu konusunda hemfikiriz.

Bu açıdan baktığımızda önümüzdeki dönemde özellikle banka, aracı kurum, ödeme ve elektronik para kuruluşu gibi finans kurumlarının kitle fonlama projelerini de müşterilerine bir alternatif yatırım aracı olarak sunacağını düşünüyorum. Diğer yandan kitle fonlama platformlarının partnerliği ile kurulan girişim sermayesi yatırım fonlarının da etkisiyle bu alanda hacimsel olarak da hızlı büyüyeceğimiz bir dönem olacak.

Bireysel emeklilik fonlarının da bu alana ilgisinin arttığını görmek umut verici. Buradaki kitlelerin ve hacmin artması için bizlere de görev düşüyor. Küçük bir miktarla da olsa aklınıza yatan bir girişime, bir startup’a platformlar aracılığıyla ortak olmanın tadını yaşamanızı isterim. Güzel bir gelecek için…