Girişimcilere farklı finans modeli: Melek sermayesi

Ülkemizdeki özellikle genç girişimcilere, işlerine yeni başlayan inovasyon odaklı KOBİ'lere yönelik girişim sermayesi benzeri finansman modeli olarak tanımlanan Melek Sermayesi'nden bahsetmekte yarar görüyorum.

Özellikle ABD uzunca bir geçmişe sahip olan bu model Avrupa ülkelerinde de oldukça sık uygulananmakta.

Ülkemizde, melek yatırımcılar, melek sermayesi, iş melekleri, bireysel katılım sermayesi gibi adlarla tanınmlanan alternatif finanasman modeli henüz emekleme sürecinde.
Bilinirliği ve kullanırlığı çok sınırlı olan bu modelin geliştirilmesiyle ekonomik kalkınmaya, istihdama önemli katkılar sağlanabilir.

Türkiye girişimcilik bağlamında dinamik bir ülke, girişimcilik potansiyelini harekete geçirilmesi için mutlaka teşvik edilmesi gerekiyor.

Yeni iş fikirlerin özellikle vergisel anlamda teşvik edilmesi, akademik çevrelerce destek imkanının genişletilmesi, Ar-Ge ve bölgesel kalkınma teşviklerinin somutlaştırılması bu alanda olumlu sonuçların alınmasında önemli bir etken olacak.

Son günlerde bu konuda somut gelişmelerin görülmeye başlaması sevindirici, yeni iş fikri olan girişmcilere de umut vermekte.

Başbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan ve Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Nihat Ergün tarafından kamuoyuna açıklanan Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi'nin esaslarına yönelik
bilgileri anımsatmakta yarar görüyorum.

Açıklanan bu sistem ile;

-  Finansmana erişim sıkıntısı çeken erken aşama şirketler için yeni bir finansal enstrüman oluşturulması,
-  Bu piyasada belli bir davranış kültürünün ve etik kuralların hakim kılınması ve profesyonelliğin artırılması,
-  BKS'nin kurumsallaştırılarak girişimcilerin güven duyacağı bir finans piyasası haline getirilmesi,
-  Devlet destekleri ile bireysel katılım sermayesi yatırımlarının cazip hale getirilmesi hedeflenmektedir.

Tasarıda yer alan öneri maddeleri ile;

-  Maddeye göre bireysel katılım yatırımcıları hazine müsteşarlığından lisans almak ve lisans kapsamında ortaklık kurdukları kurumlar tarafından yapılacak faaliyetlerini beyan etmek kaydıyla, 2017 yılı sonuna kadar uygulanmak üzere, Hazine Müsteşarlığı'ndan lisans alan bireysel katılım yatırımcısının anonim şirketlere ortak olurken koydukları sermayenin %75'nin bireysel katılım yatırımcısı indirimi olarak yıllık beyannamelerine konu kazanç ve iratlarından indirilmesi öngörülmektedir.

-  Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TÜBİTAK tarafından belirlenen araştırma geliştirme ve yenilikçilik programları kapsamında son 5 yıl içinde projesi desteklenmiş kurumlara iştirak sağlayan bireysel katılım yatırımcıları için bu oran %100 olarak uygulanacaktır.
-  Bireysel katılım yatırımcısının, hisse senetlerinin elden çıkarılmasıyla elde edilen sermaye kazançları gelir vergisinden ve tevkifattan müstesna tutulmaktadır.
Vergi İndiriminden yararlanabilmek için aşağıdaki koşullar aranacaktır;
- Kanunda ve tebliğde öngörülen kriterlerin yerine getirilmesi
- İktisap edilen hisse senetlerinin en az 2 tam yıl süreyle elde tutulması
- Vergi matrahından indirilebilecek tutar yıllık bazda 1 milyon TL'yi aşamayacaktır. İlgili yıl kazancından indirilemeyen yatırım tutarı izleyen yıllarda da indirilebilir. Bu yıllar için yeniden belirleme oranında indirim tutarı arttırılabilir. İki yıl elde tutulması şartının yerine getirilmemesi halinde, zamanında alınmayan vergiler için vergi ziyaı doğmuş sayılır. Ceza ve faizle beraber vergiler alınır. Hükümlerini içermekte.

Sistemin işleyişi bir örnekle de anlatılıyor

Bir girişimci şirket kurulacak. Şirketi kuran ve bireysel katılım yatırımcısı iki ortak yan yana gelecek. Daha sonra Yatırımcı eğer devlet desteği istiyorsa en az iki yıl ortaklığı sürdürecek. Buradaki devlet desteği. Yatırımcı ortaklık için koyduğu sermayenin yüzde 75'ini gelir matrahından indirebilecek. Eğer, destek verdiği kurum Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından projesi destekleniyorsa yüzde 100'ünü indirebilecek. Bireysel katılım sermayesinde azami katkı 1 milyon lira olacak.
 Bunun için lisanslama gerekecek. Bunun için Hazine Müsteşarlığı'nın onayı alınacak. Daha sonra Maliye Bakanlığı'na bu bilgiyi vererek lisansını alacak.

Getirilen yasa tasarısı özetle böyle.

Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül'ün Silikon Vadisi'nde konuşlanan Apple, Twitter, Facebook gibi teknoloji devlerini ziyaret etmesi, ülkemizdeki bu gelişmlere de hız kazandıracak.
Yeni iş fikri olanlar, inovasyona odaklı küçük şirketler yeni getirilecek teşvik sisteminin katkısıyla ülkemizde ekonomiye istihdama ciddi katkıları olacak geleceğin dev şirketlerini kuracakları umudundayım.