Gıda ve içecek sanayi 2023 hedefleri: Önemli ve erişilebilir
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu'nun (TGDF) gerçekleştirdiği ‘Arama Toplantısı'ndan elde ettiğimiz bilgilere bu hafta Başkan Şemsi Kopuz'un aktardığı görüşleriyle devam ediyoruz. Kopuz endüstrinin bu konuma erişmesinde şüphesiz en fazla katkıda bulunmuş kişilerden biridir ve endüstrinin ihracatta ikinci sıraya yükselmesinde uzlaştırıcı ve birleştirici yaklaşımıyla haklı bir pay sahibidir. Şöyle diyor: "Türk gıda ve içecek sanayi, 2012 yılı itibariyle 280 milyar liraya yaklaşan cirosu ve 385 binin üzerinde çalışanı ile Türkiye'nin en büyük üretim sanayi konumunda. Bir anlamda Türkiye ekonomisinin bel kemiğini oluşturduğumuzu söylersek, yanlış bir şey söylemiş olmayız. Ancak bu rolün ötesinde, 2008'den beri yaşanan küresel kriz sürecinde, 75 milyon insanımızın, her yıl ülkemizi ziyaret eden yaklaşık 30 milyon turistin güvenilir, sağlıklı ve ekonomik gıdaya erişimi konusunda gerçekleştirdiğimiz kayda değer çabalarımız, aslında sanayimizin Türkiye kalkınmasının başlangıç noktasında olduğu gerçeğini de ortaya koyuyor."
Gıda ve içecek sanayi 2023 stratejisi çerçevesinde pozitif dış ticarete verdiği önemin neticesinde, sadece 2012 yılında bile 4.4 milyar dolar pozitif dış ticaret hacmi kaydetmiş. Aynı dönemde Türkiye'nin dış ticareti karşılama oranının yüzde 64 olarak gerçekleştiği hatırlanacak olursa, üzerine düşeni fazlasıyla yapmış olduğu da ortada. 2012 yılında 9.5 milyar dolar seviyesine erişmişler (toplam ihracatının yüzde 6.2'si). Son 10 yılda gıda ve içecek ihracatı yaklaşık 5 kat artarak, Avrupa İstatistik Kurumu Eurostat verilerine göre, 2011 yılında dünyanın en büyük 15. gıda ve içecek ihracatçısı haline dönüşüyor. Dolayısıyla 2013'te psikolojik sınır olan 10 milyar doların geride bırakılacağı anlaşılıyor.
TGDF Başkanı Kopuz: İhracatta yeni hedefler Çin ve Rusya
Başkan Şemsi Kopuz'un vurguladığı yakın zamanlı gelişmeler ise daha dikkat çekici. Bunlardan biri Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği'nin (ASÜD) bakanlıkla koordineli gerçekleştirdiği AB ihracat projesi. Benzer şekilde Cezayir'e de süt ve süt ürünleri ile et ve işlenmiş et ürünleri ihracatı yakın zamanda başlayacak. Çin ile imzalanan Gıda Güvenliği Mutabakat Zaptı ile ülkemizin Çin'e daha fazla tarım ve gıda ürünü satması imkânı da doğmuş. Kopuz, Çin'in pazar olarak oldukça önemli ancak bir o kadar da zorlu olduğunu, tahminlerine göre ağırlığın yaş meyve-sebze, beyaz et, süt ve süt ürünlerinde olacağını dile getiriyor. Çin önemli, çünkü önümüzdeki 10 yılda dünya gıda ve içecek talebini yönlendirecek yegâne ülke durumunda. Bir başka umut veren ülke ise Rusya, Dünya Ticaret Örgütü'nün 156'ncı üyesi olması, sektör için birçok yeni fırsatları barındırıyor. Rusya'nın tarımsal ürünler ithalatındaki yüzde 4,2'lik payımızın artabileceğine dair işaretler, Türkiye ve Rusya Karma Ekonomik Komisyonu toplantıları çerçevesinde şekilleniyor.
Hedef 2023'te 150 milyar dolar tarımsal üretim, 40 milyar dolar ihracat
Bu olumlu gelişmelerle birlikte, TGDF Başkanı Kopuz zayıf objektif bir bakış açısıyla zayıf noktalarımızın da altını çiziyor. En büyük ithalat kalemi olan (%48.2) bitkisel ve hayvansal yağlar, özellikle ayçiçeği üretiminin desteklenmesi gerektiğine işaret ediyor. Canlı hayvan ve karkas ithalatı sorunu da alınan önlemler ve verilen destekler sayesinde aşılmış. Sanayi gücünü tarımdan alıyor, tarım 62 milyar doları aşan hasıla ile dünyada 7'nci, Avrupa'da birinci konumda, sanayi buna binaen sadece 2012'de 2.1 milyar dolar yabancı yatırım çekmiş. Şemsi Kopuz 2023 hedefini şöyle tanımlıyor: "Tarımsal üretimde yakaladığımız başarının sürdürülebilir olması ve kırsal kalkınmamızı gerçekleştirmemiz ancak gıda ve içecek sanayimizin gelişmesi ile mümkün olacaktır. Gıda ve içecek sanayimizin, tarımsal üretimimizin yüzde 70'inden fazlasını ham madde olarak kullandığını düşünürsek; sanayimizin gelişmesi için tarım-sanayi entegrasyonunun ve geleceğe dair tarımsal üretim, ham madde, ithalat ve ihracat planlarımızın sanayimizin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak yapılmasının önemi de ortaya çıkıyor. Bunu gerçekleştirebilirsek, 2023 vizyonumuz olan 150 milyar dolar tarımsal üretim, 40 milyar dolar gıda ve içecek ihracatı gibi büyük hedeflerimizi çok daha kısa sürede yakalayabiliriz."
Önemli notlar: İlaç biliminin (farmakoloji) duayeni Prof. Dr. Oğuz Kayaalp'i yitirdik, camiamızın başı sağ olsun. Allah rahmet eylesin, mekânı cennet olsun. (2) Kurban Bayramınız kutlu olsun.