Geri dönüşüm yeniden kazanımın önemi…
Enerji maliyetleri üretim içersinde çok önemli yer alırken, enerji maliyetlerini aşağıya çekebilmek büyük önem taşıyor. Aynı şekilde hammadde geliştirme konusu da ekonomimiz açısından çok önemlidir.
Arkadaşımız Sercan Akıncı’nın Akçansa’nın Çanakkale fabrikasında enerji maliyetlerinden bir bölümünü atık baca gazından geri dönüşümle kazandığını, kalan bölümünü kuracağı rüzgar gülleriyle sağlayarak, fabrikanın tüm enerjisini bu kaynaklardan elde etme kararında olduğunu öğreniyoruz. Büyükçekmece fabrikalarında ise 100 bin ton çöp yakarak enerji ihtiyaçlarının bir kısmını karşıladıklarını, bu yıl yakacakları çöpü160 bin tona çıkararak daha fazla enerji elde etme kararında oldukları bilgisini de alıyoruz.
Akçansa Çimento Genel Müdürü Mehmet Hacıkamiloğlu, en önemli girdilerinin enerji olduğunu ve fosil yakıtları yoğun olarak kullandıklarını belirterek, “Son dönemde bunun yerine evsel atıkları, arıtma çamurlarını ve lastik atıkları yakıt olarak kullanılabiliyor. Şu anda İstanbul’un evsel atığının önemli bir kısmını fosil yakıt yerine biz kullanıyoruz. Çanakkale fabrikamızda ise lastik atıklarını kullanıyoruz. Bunları toplamaek kolay değil.Bu yüzden İtalya ve Norveç’ten kırpılmış lastik alıyoruz. Bu fosil yakıta göre çok avantajlı” açıklamasını yapıyor.
Geri dönüşüm ve yeniden kazanım konusu ekonomimiz açısından çok önemli. Ancak, biz bunu kamunun da içinde yer aldığı bir devlet politikasına getirebilmiş değiliz. Yeterli duyarlığı gösteremiyoruz.
Bir yandan büyük kent sokaklarında, işsiz gençlere çöplerden kağıt ve çeşitli atık ürünleri toplatan özel sektör organizasyonları ile çok önemli bir geri dönüşüm sağlanıyor. Bir yandan Ankara’nın ve bazı kentlerin çöp toplama merkezlerinde enerji üretiminin yanında tarımsal üretim yapan bir özel sektör kuruluşu, yeni kentlerin çöp alanlarında yeni enerji üretimi konusunda belediyelerle yeni anlaşmalar yapma görüşmelerini sürdürüyor…
Türkiye’de 1 milyon 300 bin ton pamuk tüketimi söz konusuyken, üretimin 950 bin tondan 450 bin tonlara gerilediği 2009’lu yıllarda Uşak’ta tekstil atıklarından geri dönüşümle 350 bin ton pamuk ipliği elde edilip çorap üretimindeki gelişmeye yardımcı olundu. Ayrıca, kullanılmış su şişelerinden de geri dönüşümle sentetik iplik üretildi.
Bu konular gündeme geldiğinde, bu yeniden kazanımı sağlayan, geriye dönüş üretimini yapanların, bu üretimleri için harcadıkları enerjide indirim taleplerinde bulundular. Ben, yazılarımla Merkez Bankası eski başkanı Durmuş Yılmaz demeçleriyle, bu haklı isteği destekledik ama sonuç alamadık.
Şimdi yine tekrarlamak istiyorum. Geri dönüşüm ve yeniden kazanım alanlarına verilecek özel destekler ülke ekonomimize önemli imkanlar ve katkılar sağlayacaktır. Bunun için geri dönüşüm alanlarında çalışanlara sigorta prim desteği, üretimlerinde kullanılan enerjide indirim desteği gibi destekler, belli değerler taşımasına karşın, yararlanılamayan atıklardan yararlanlacak projelerin gelişmesine, ülke ekonomisine katkıya yol açacaktır. Dünyanın birçok ülkesinde bu konuda birçok olumlu örnek vardır. Bizde de olanlar desteklenmeli, yenileri geliştirilmelidir…