Genel sağlık sigortasına girmeyenlere 760 TL ceza uygulanacak mı?

Çalışan, çalışmayan, emekli, dul ve yetimleri sağlık kapsamına alacak, Genel Sağlık Sigortası'nın 1 Ekim 2010 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülüyor. 1 Ekim tarihi yaklaştıkça uygulamanın nasıl olacağı sorunu kafaları karıştırıyor.

4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur), 4/c (memur) ve isteğe bağlı sigortalılar, emekliler, dul ve yetimler ile bunların hak sahipleri SGK sağlık hizmetlerinden herhangi bir ilave işleme gerek kalmadan aktivasyon yaptırmak suretiyle yararlanabilmektedir.

Kız ve erkek çocuklar 18 yaşını dolduruncaya kadar anne-babaları üzerinden sağlık yardımı alabiliyor. Ayrıca eğitimini sürdüren çocuklardan lise öğrenimine devam eden çocuklar 20 yaşına kadar, üniversite öğrenimine devam eden çocuklar ise 25 yaşına kadar anne babasından sağlık yardımı almaya devam edecek.  Ayrıca;

- 18 yaşına kadar çocuklar,

- Bir yıldan fazla ikamet eden yabancı uyruklular,

Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınacak.

Ancak, 1 Ekim 2010 tarihi yaklaşmasına rağmen SGK alt yapısını henüz tamamlayamadı ve şu anda bu hizmeti verebilecek durumda değil.

Uygulama netleşmemekle birlikte, sosyal güvence kapsamında olmayanların SGK Genel Sağlık Sigortası kapsamında prim ödeyip ödemeyecekleri bir test yöntemi ile belirlenecek. Kişilerin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşlar da genel sağlık sigortalısı sayılacak.

Aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük anne ve büyük baba bu kapsamda aile olarak değerlendirilecek.

Daha önce bu köşede, "SGK banka hesaplarını araştıracak" başlıklı yazımda da belirtmiştim. SGK, adrese dayalı nüfus kayıt sisteminden aile içindeki kişiler tespit ederek bu kişilerin banka hesaplarını, tüketici kredisi ve kredi kartı harcaması gibi hususlar tespit edilecek. Yine VEDOP sisteminden vergi kayıtları araştırılacak. Elektronik ortamda gayrimenkullerinin durumu sorgulanacak.

Aile geliri ve harcamalarının hesaplanmasında ve aile bireylerinden her bir kişinin gelir payının belirlenmesinde sosyal güvencesi olanların yıllık net gelirleri de göz önünde tutulacak.

Bu şekilde yapılacak değerlendirme sonucu aile içindeki kişi başına düşen aylık gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden (253.50.-TL) az olduğu tespit edilenler herhangi bir prim ödemeden genel sağlık sigortalısı sayılacak.

-Aile içindeki kişi başına düşen gelir payının aylık tutarı;

- Brüt asgari ücretin üçte biri (253.50 TL) ile asgari ücret (760.50 TL) arasında olanlar, brüt asgari ücretin üçte birinin % 12'si (30.42 TL),

- Brüt asgari ücret (760.50 TL) ile brüt asgari ücretin iki katı (1.521 TL) arasında olanlar, brüt asgari ücretin %12'si (91.26 TL),

- Brüt asgari ücretin iki katından (1.521 TL) fazla olanlar, brüt asgari ücretin iki katının %12'si (182.52 TL), tutarındaki primlerini kendileri ödeyecekler.

Genel Sağlık Sigortası kapsamında prim ödemesi gerekecekler, bir ay içinde genel sağlık sigortası giriş bildirgesini vermek zorunda kalacak. Bu süre içinde ya da kurumca belirlenen şekle ve usûle uygun vermeyenler veya kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu hâlde anılan ortamda göndermeyenler hakkında her bir sigortalı için asgari ücret (halen 760.50 TL) tutarında idari para cezası uygulanacak.

Ancak, TBMM açılınca geçici 12. madde de 1 Ocak 2012 tarihine kadar bir erteleme yapılacak.