Gençlik ve tarımda kariyer fırsatları
“Önce kıraat sonra ziraat, zanaat…” diyor Osman Yazıcı “Üç Cemre Bir Bahar” adlı muhteşem eserinde. Gençler için tarım öğretimini ve kariyerini son derece veciz bir şekilde ifade etmiş söz üstadı. “Gençliği nadasa bırakan, ihtiyarlığın keyfini süremez” diyor Yazıcı.
Tarım öğretimi
Evet, 10 Ocak’ta Tarım Öğretiminin 179. Yıldönümünü kutladı 48 ziraat fakültesi. Protokol, akademisyenler ve paydaşlar bir kez daha tarımın sorunlarını dile getirdiler.
Somut önerilerden çok şikayetleri, fırsatlara odaklanmak yerine tehditleri öne çıkaran, siyasi söylemlerin ötesine geçemeyen politikasızlık vurgularının yapıldığı konuşmaların yanı sıra az sayıda da olsa değerli fikirleri duyabilmemize vesilesi oldu kutlamalar.
Mevcut 100 binin üzerindeki mezunlara her yıl eklenen 5-6 bin civarındaki yeni mezun. Mezunların yaklaşık olarak üçte birinin kamuda, üçte birinin özel sektörde ve geriye kalanların ise meslek dışı alanlarda istihdam edildiği tahmin edilen devasa yetişmiş insan kaynağı. Binlerce gencimize 4-5 yıl verilen tarım eğitiminin büyük çapta heba edilmesi söz konusu.
İklim krizi ve yapay zekâ, dünyayı, ülkeleri ve işletmeleri hızla değişmeye zorluyor. Bu süreç, tarım eğitimini de kökten değiştirmeyi ve değişimi de sürekli hale getirmeyi gerektiriyor. Tarım 4.0 kapsamında, sadece müfredat değişimi ile sınırlı kalmayan, kaynak kullanım ekonomisini ve dijital tarımı merkeze alan, yeni bir tarım eğitimi kurgusu acilen yapılmalı.
Nisan ayında yapılacak olan 4. Tarım Şurası önemli bir fırsat olabilir. Sahadan gelen verileri anlık değerlendiren ve karar alma süreçlerine yardımcı yapay zekâ destekli sistemler, bu süreçte hızlı veya yavaş davranmamıza göre fırsat olabileceği gibi tehdite de dönüşebilir.
Diplomanın öneminin giderek azaldığı, yeterliliklerin öne çıktığı, emekliliğin daha ileriki yaşlara kaydığı, meslekte ayakta kalabilmenin sırrının sürekli yenilenmekten geçtiği bir döneme çoktan girdik. Fabrikasyon tarımsal üretimin giderek yaygınlaşacağı, tarımsal üretim girdilerinin daha da değerleneceği, küresel krizlerin ve göçlerin artacağı bir süreç çoktan başladı.
Yeterlilikler ve ihtiyaç analizi
Yabancı dil, sosyal beceriler, analitik düşünme, dijital ve finansal okuryazarlık, bilgi yönetimi, problem çözme becerisi ve nihayet öğrenmeyi öğrenme yetkinliği, tarım eğitiminin vazgeçilmez çıktıları olmalı.
Mühendis, tekniker ve teknisyen sayısında bir denge kurulmalı. Bu denge, ara eleman dediğimiz teknikerler ve teknisyenler aleyhine bozulmuştur. Lisans düzeyinde tarım temelinde çok fazla sayıda fakülte açılmış ve öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı dünya standartlarının üzerine çıkmıştır. Yıllar önce Alata Bahçe Bitkileri Araştırma Enstitüsü’nde açılan bir bahçıvanlık kursuna yoğun bir talebin olduğunu ve kurs tamamlanmadan tüm kursiyerlerin iyi ücretlerle iş bulduğunu hatırlıyorum. Bir yanda istihdam edilemeyen mühendisler, diğer yanda kapışılan beceri sahibi kişiler. İhtiyaç analizi doğru yapılmalı.
Gençlik ve tarımda kariyer fırsatları
Doğurganlık oranında dibe vurmamıza rağmen hala Avrupa’nın en genç ülkesiyiz. Gençleri tarımda tutamıyoruz. Dijitalleşme, tarımda sıçrama yapabilmek için iyi bir fırsat sunuyor. Ancak bunu, ortalama yaşları altmışa dayanmış üreticilerimizle değil gençlerle gerçekleştirebiliriz. Bu durumda gençlik ve dijitalleşme neden bileşke kuvvet olmasın? Buna hibe ve desteklerini artırarak, beceri ve teknoloji odaklı eğitim sağlayarak katkı vermek gerekiyor.
Gazetemizde “Gençlik, tarım ve fırsatlar” başlığıyla daha önce yayınladığım iki bölümden oluşan yazılarımda, gençlere özel destek ve hibelerin olduğu projelere yer vermiştim. Özellikle ortaöğrenimden yükseköğrenime kadar geniş bir yelpazede çok iyi imkanlar var. Gençlere ve onları yönlendirecek mentörlere büyük iş düşüyor.