Gençlere sordum

Akıl bir adam bazı şeyleri babanıza dedenize bazı şeyleri çocuğunuza sorun demiş. Benim neslim artık kendisi baba ve dede. Çoğumuzun babaları dedeleri de rahmetli oldu. Artık soru soracak, “Bu işi nasıl yapalım” diye nasihat alacağımız babamız dedemiz yok. Büyüklerimize soracağımız soruların çoğuna cevap verebilecek deneyim ve yaştayız. Ancak bazı konular var bunlara rahmetliler sağ olsalar da cevap veremezlerdi zaten. Bizim de aklımız ermiyor. Bu konulara cevabı olanlar çocuklarımız hatta torunlarımız. Artık benim neslimin ne dili ne aklı bazı şeylere ermiyor. Bizim neslimizin takdir görenleri kağıttan okurdu. Çok beğenilenleri bir kaç lisanda çok okurdu. Şimdiki nesil dünyanın her yerini her lisanda görüyor. Görselden okuyor, görselle iletişim kuruyor. Bu neslin içinde yaşayacağı dünya, yöneteceği ortam bizim anladığımız gibi olmayacak. İşbirliği denilen şeyden bizim anladığımız şey de aynı olmayacak. “Network’ler” her şeyin yerini alacak. Internet kişileri, kurumları ve onların iş yapma biçimlerini değiştirecek. Bunu benim neslim bilmeden başlattı ve ipin ucunu kaçırdı; yakalamamız, değiştirmemiz, yön vermemiz olasılığı yok. Bunu şu anda ülkenin milli gelirini üretenlerin, üretilen milli geliri dağıtanların acele anlamasında ve kabullenmesinde büyük yarar var. Olup bitenlere, olup biteceklere mouse kullanmaya yeni başlamış, eposta kullanmaya alışmaya çalışan, kaçınız hatırlar ve bilir bilemem ama benim gibi kollu hesap makinelerinden transfer nesillerin yön vermelerini beklemek en azından saflık olur. İnsanları hayvanlardan ayıran en önemli özellik beraber üretebilme yeteneğidir. Bazı hayvanlarda avlanma esnasında görülen işbirliği ne sanıldığı kadar yaygındır ne de karmaşık. İnsanların işbirlikleri hem yaygındır hem de karmaşık.
İnsanlar beraberce üretme alışkanlığını çok önceleri edindiler. Beraberce üretirken yapılan şey hiç değişmedi. İnsanlar eskiden ne yapıyorlarsa yine aynını yapıyorlar. Alıyorlar, aldıklarına bir şeyler ya ilave ediyorlar veya etmeden satıyorlar. Bu hiç değişmedi, değişmeyecek. Bunu nasıl yaptıkları hep değişti ve değişecek.
Yeni görsel nesil bu işbirliklerini bambaşka bir şekilde kuracak. Bireysel değil ‘network’ler’ olarak çalışacak. Sosyal katılım dernekler, siyasi partiler filan aracılığı ile olmayacak. Ticarette üretim, envanter, girdi tedariki hep olacak ama bunun nereden gelip nasıl, nereye gittiği havalarda olacak.
Alımlar ve satışlar web sayfalarından değil web ‘Network’leri üzerinden olacak. Networkler web adresleri ve birbirine bağlı cihazlardan oluşacak. Trilyonlarla insan, web adresi, bilgisayar, TV, telefon, hatta kol saati birbirine bağlanacak. Bu bağlantılar başladı bile.
Kaçınızın haberi var bilmiyorum ama 2011 sonunda o kadar site ve cihaz birbirine bağlandı ki IPv4 denilen ve 4.3 milyar adres üreten sistem yetersiz kaldı. Geçen sene sonu sessizce IPv6 devreye girdi. Bu sistem 340 trilyon kere trilyon kere trilyon adres üretebilecek.
İnsan, adres ve cihazdan oluşan bu trilyonluk ‘network’leri daha küçükten tuşlar, dokunmatiklerle haşır neşir olmuş eller şimdi elinde iPod’ları ile dolaşan çocuklar, bugün benim neslimin neyi nasıl dediklerini anlamakta güçlük çektiğimiz gençler idare edecekler.
Daha ucuz donanım, daha küçük ve daha güçlü mikro işlemcilerin geometrik hızla büyüttüğü bilgi sayma gücü, birbirine bağlı ve konuşabilen trilyonlarla cihazın ürettiği veriler ve bu inanılmaz kapsamdaki veriyi bilgiye çevirecek işlemleri yapabilecek yazılımlarla, üretim, tedarik, satış, gümrük, nakliye, bankacılık, sigorta ve ticarette aklınıza hayalinize gelecek her şey ele sığandan duvar boyu çeşitli boyutlarda ekranlarda yapılacak. Çocuklar kendi oyuncaklarını, robotlarını tasarlayıp şimdi kağıda baskı yapan yazıcıların yerine geçecek cihazlarda üretecekler.
Bu yeni dünyaya bizi taşıyacak nesilleri benim neslim büyüttü ama, neyin nasıl yapılması gerektiğini onların bize öğreteceği hiç aklımıza gelmedi. Bu bazılarımıza hala ağır geliyor. 20 yüzyıl kafasıyla 21. yüzyıla şekil vereceğini sanmak benim neslimin safdilliği.
Ben gençlere sordum işte bunları dediler.
Sağlıcakla kalın