Genç istihdamında çarpıcı çelişki
Türkiye İstatistik Kurumu’nun aylık işgücü istatistiklerinden yararlanarak hesapladığımız 2017 yıllık ortalama verilerini değerlendirmeye devam ediyoruz. “İstihdam seferberliği”nden gençlerin payına ne düştüğüne bakacağız.
2017 yılı verileri “istihdam seferberliği”nin gençler cephesinde oldukça başarısız kaldığını gösteriyor. Eğitim ve istihdam ilişkilerinde gençler ve ekonominin geleceği açısından olumsuz çarpıcı çelişkiler de var.
“İstihdam seferberliği”nden 2017 yılında gençlerin payına düşenler şöyle:
* 15-24 yaş arası gençler arasındaki işsizlik oranı, seferberliğe rağmen düşmek bir yana 1.14 puan artarak yüzde 19.60’tan yüzde 20.74’e çıktı. Gençler arasındaki işsizlik oranı 2009 kriz yılından bu yana ilk kez tekrar yüzde 20 sınırının üzerine tırmandı.
* “İstihdam seferberliği”nde gençler arasındaki istihdam artışı sadece 39 bin oldu. Buna karşın işsiz genç sayısındaki artış 82 bini buldu. İstihdamdaki gençlerin sayısı sadece yüzde 0.97 artarken, işsiz genç sayısı yüzde 8.35 arttı.
* Kötü gidiş en fazla genç kadınları vurdu. 2017’de işgücüne 35 bin yeni genç kadın katılırken, istihdam artmak bir yana 18 bin azaldı. Genç kadınlar arasındaki işsizlik oranı 2.36 puan birden artarak yüzde 26.06’ya fırladı. Genç kadın işsiz sayısı ise 51 bin kişi ve yüzde 12.03 gibi yüksek bir hızla arttı.
* 15-24 yaş arası gençlerin nüfusu 2017’de 30 bin artarken, işsiz sayısındaki artış 82 bin ile neredeyse nüfustaki artışın üç katını buldu.
* İşgücüne katılan 122 bin yeni gencin 39 bin ile ancak üçte biri iş bulurken, üçte ikisi işsizler arasına katıldı.
* Boşta gezer genç sayısındaki artış, nüfus artışından yüzde 10 daha fazla oldu. 15-24 yaş genç nüfusu 30 bin artarken ne eğitimde ne de işte olan genç sayısı 33 bin arttı.
* Bu noktada asıl trajik çelişki meslek eğitimsiz gençlerde boşta gezer sayısı azalırken, meslek lisesi ve yüksek öğrenim mezunu eğitimli meslek sahibi gençler arasında boşta gezer sayısının artması.
* Okur-yazar olmayan gençler arasında boşta gezenlerin sayısı 2017’de 20 bin, ilk veya ortaokul mezunu gençler arasında ise 72 bin azaldı. Buna karşın meslek lisesi mezunları arasında boşta gezer sayısı 51 bin, yüksek öğrenim mezunları arasında ise 56 bin arttı. Yüksek öğrenim mezunu genç sayısı ise 49 bin arttı. Yani boşta gezer yüksek öğrenimli sayısı yeni mezun sayısından yüzde 15 daha fazla arttı.
* Mevcut yapı, işgücüne katılan gençlere yeterli istihdamın ancak üçte birini yaratabilmekle kalmıyor, ekonomi için asıl değerli olan meslek eğitimli gençleri işgücünün dışında bırakıyor. Bu çarpıcı çelişki hem gençler, hem de ekonominin geleceği ve verimliliği açısından çok ciddi bir sorun.