Genç işsizliğinde Avrupa’nın neresindeyiz?

Ekonomideki kötü gidişin kendini en sert bir şekilde ortaya koyduğu alan işsizlik cephesi. Bu cephede durum hızla kötüleşiyor. 

Aralık-Ocak-Şubat aylarının ortalaması olan Ocak dönemi verilerine göre işsizlik oranı geçen yıla göre 3.83 puan artarak yüzde 14.7’ye çıktı. Bu, ancak önceki ekonomik kriz zamanlarındaki işsizlik oranlarıyla karşılaştırılabilecek bir oran.

Kamu istihdamındaki rekor artışa rağmen istihdam bir yıl öncesine göre 872 bin kişi azaldı. TÜİK’in nüfus ve işgücü artışını önceki yıllara göre çok daha düşük hesaplamasına rağmen işsiz sayısı, bir yıl öncesine göre 1 milyon 259 bin kişi arttı.

Kötüye gidişten de en fazla etkilenen kesim gençler oluyor.

15-24 yaş arası gençler arasındaki işsizlik oranındaki artış 6.8 puan ile genel işsizlik oranı artışından çok daha hızlı. Gençler arasındaki işsizlik oranı ocak döneminde yüzde 26.7’yi buldu. Tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 29.1’e fırladı.

Genç istihdamı ve işsizliğinde, geçen yılın son çeyreğinde hızlanan kötüye gidiş, Türkiye’yi bu alanda Avrupa’nın en kötüleri arasına sürüklüyor. 2018 yılı Eurostat verilerini kullanarak Türkiye’nin durumunu Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ile karşılaştırdığımızda şöyle bir görünüm ortaya çıkıyor:

* 15-24 yaş grubu gençler arasında işsizlik oranı 2018 yılı ortalamasına göre yüzde 20.3 düzeyinde. Türkiye’deki genç işsizlik oranı, yüzde 15.2 AB ortalamasından 5.1 puan daha yüksek.

* Türkiye’deki genç işsizlik oranı AB’nin en kötülerine göre iyi durumda. Ancak aradaki makas giderek kapanıyor. AB üyeleri arasında genç isizlik oranı en yüksek ülke yüzde 39.9 ile Yunanistan. Yunanistan’ı yüzde 34.3 ile İspanya ve yüzde 32.2 ile İtalya izliyor. Bu ülkeler 2008-9 global krizi ve sonrasında şiddetlenerek süren Euro Bölgesi krizinde en fazla hasar alan ülkeler.

* Türkiye’nin genç işsizlik oranı en kötülerin hemen arkasından gelen Hırvatistan ile Fransa’ya yakın düzeyde.

* Ancak bu dengede dikkat çeken nokta, AB’nin kötülerinde genç işsizlik oranı son yıllarda azalırken Türkiye’de yükseliyor olması. 2013’te genç işsizlik oranı Yunanistan’da yüzde 58.3, İspanya’da yüzde 55.5, İtalya’da yüzde 40, Hırvatistan’da yüzde 44.9 düzeyindeydi. Türkiye’de ise genç işsizlik oranı 2012’de indiği yüzde 15.8 düzeyine göre 4.5 puan yükselmiş durumda.

* Türkiye’nin en kötü durumda bulunduğu alan ise ne eğitimde, ne işte olan gençlerin oranı. Türkiye’de 15-24 yaş arasındaki gençlerin yüzde 24.4’ü ne okula gidiyor, ne de bir işte çalışıyor. Bu oran yüzde 10.4 olan AB ortalamasının iki katından bile fazla.

* Ne eğitimde ne işte olan genç oranında Türkiye, AB’nin en kötü ülkelerinden bile açık ara daha kötü durumda. AB üyeleri içinde en yüksek orana sahip ülke yüzde 19.2 ile İtalya. İtalya’yı yüzde 15 ile Bulgaristan ve yüzde 14.5 ile Romanya izliyor.

En son açıklanan ocak dönemi verileri, 2018 yılı ortalamalarının yansıttığı duruma göre koşulların hızla daha kötüye gittiğini ortaya koyuyor. 2019 yılında gençlerin durumu, işsizlikte AB’nin en kötüleri arasına girmeye aday gözüküyor.