Gelişmekte olan piyasalar efsanesi biterken
Alper Koç / Yatırım Finansman
2009 Mart ayından 2010 yılı sonuna kadar küresel piyasalarda -hatta Şubat ayının üçüncü haftasına kadar- ABD, İngiltere, Almanya gibi gelişmiş ülkelerin piyasalarında devam eden umut rallisinde 2010 Ekim-Kasım aylarında, MSCI Gelişmiş Piyasalar Endeksi'ni geride bırakan MSCI Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi, Kasım ayının başlarında zirve oluşumunu tamamladıktan sonra geçtiğimiz haftanın başına kadar MSCI Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi'ne göreceli zayıf performans gösterdi. Şubat ayının başına kadar Hindistan, Brezilya, Türkiye, Meksika gibi ülkelerin piyasalarının öncülük ettiği düşüşlere, geçtiğimiz ay başında Endonezya, Arjantin, G. Kore gibi piyasaların da katılmasıyla Gelişmekte Olan Piyasalar içerisinde düzeltme yaşamayan piyasa kalmadı. Gelişmiş piyasaların da Şubat ayı sonlarına doğru gelişmekte olan piyasalardaki düşüşlere eşlik etmesiyle geçtiğimiz günlerde tüm dünya piyasalarında sert satışlar yaşandı. Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da yaşanan gelişmeler ve bu gelişmelerin sonucunda petrol fiyatlarında yaşanan sert yükseliş, Şubat'ın son günlerinde gelen satışların da gerekçesi oldu.
2009 Mart ayından başlayarak birkaç ay öncesine kadar gerek yurt içi, gerekse yurt dışı finans dünyasında defalarca kez gündeme gelen, Gelişmekte Olan Piyasalar hakkında genel kabul gören görüş, bu piyasaların son iki yıldır gösterdikleri performansların, önümüzdeki yıllarda da devam edeceği ve gelişmiş piyasalara fark atacağı yönünde idi. Oysa ki sadece birkaç ay içerisinde yaşanan sert düzeltmeler, bu piyasalara son dönemlerde büyük yatırım yapan katılımcılarda şaşkınlığa yol açtı.
Gelişmekte Olan Piyasalar hakkındaki genel yargı; bu piyasalardaki pozitif ayrışmanın iki yıl önce başladığı ve son birkaç haftadır petroldeki yükseliş yüzünden sekteye uğradığı yönündeydi. Oysa bu piyasalarda negatif fiyatlamalar, Ortadoğu Kuzey Afrika'daki gelişmeler yaşanmadan önce geçtiğimiz yılın sonlarına doğru başladı ve petrol fiyatlarındaki yükseliş te son iki haftadır hızlandı. Bundan da önemlisi, bu piyasaların son 10 yıllık fiyat seyirlerine baktığımızda gözümüze çarpan en önemli şey; Gelişmekte Olan Piyasalar / Gelişmiş Piyasalar arasındaki ayrışmanın çok önce, aşağı yukarı 1999 yılında başladığı ve geçtiğimiz yılın sonuna doğru final evresine girdiği gerçeğidir.
Son 10 yıldır Gelişmiş Piyasalara göre olumlu ayrışma içerisinde olan Gelişmekte Olan Piyasaların büyük resmine baktığımızda bize gösteriyor ki; son iki yılda yaşanan süreç, 2010 yılın sonlarına doğru göreceli zirve oluşumu öncesinde piyasaların doğası gereği coşkunluğun ve umutların en çok arttığı bir dönem oldu. Coşkunluğun arttığı final döneminin ardından ise, MSCI Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi'nde Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi'ne göreceli bir zirve oluştu ve bu zirvenin ardından zayıflama süreci başladı. Büyük resmi dikkatlice incelediğimizde edindiğimiz izlenim; geçtiğimiz birkaç ayda yaşanan zayıflamanın, Mart ayı içerisinde bir toparlanma çabasına girdikten sonra ilerleyen dönemlerde daha da artarak devam edeceği ve Gelişmekte Olan Piyasaları önümüzdeki dönemlerde de zayıflamaların beklediği yönündedir.