Gelişen kentlerin su yolculuğunda birlikte hareket zamanı

Dünya nüfusunun yüzde 40’ı su sıkıntısı yaşıyor. Her gün 1,8 milyar insan temiz olmayan su içiyor. Atık suların yüzde 80ʼi arı­tılmadan nehir ve denizlere bırakılarak kirli­liğe neden oluyor. 2,4 milyar insan ise tuvalet gibi temel sağlıklı yaşam koşullarına ulaşamı­yor.

Günümüzde dünya nüfusunun yarısı şehir­lerde yaşıyor. Toplam şehir nüfusu 3,5 milyar ve bu sayı giderek artıyor. İnsanlığın geleceği şehirlerde şekilleniyor. Şehirler aynı zaman­da dünya yüz ölçümünün yüzde 3ʼünü kapsı­yor. İklim değişikliği, gıda, su, sağlık, eğitim ile bağlantılı sorunlara şehir yönetimlerinin çözüm üretmesi gerekiyor.

Erişilebilir temiz ve sağlıklı su için yerel çözümler

“Temiz Su ve Sanitasyon” Birleşmiş Mil­letler’in sürdürülebilir kalkınma için belirle­diği 17 küresel amaçtan biri. Sanitasyon “te­miz içme suyu, atık su ve kanalizasyonunun yeterli arıtımı ve bertarafı ile ilgili halk sağ­lığı koşullarını sağlamak” anlamına geliyor. BM “herkes için erişilebilir su ve atık su hiz­metlerini ve sürdürülebilir su yönetimini gü­vence altına almak” hedefiyle kurumları ve bireyleri çalışmaya davet ediyor. Artan şehir nüfusu ise, bu hedef için yerel yönetimlerin üreteceği çözümleri daha da önemli hale ge­tiriyor.

Büyükşehir belediyeleri su için buluşuyor

Kentlerin su yönetiminde akıllı dijital sis­temler ve yapay zekâ kullanımı nasıl avantaj­lar sağlayabilir? Geçtiğimiz yıl “Dijital Dönü­şüm: Su ve Kanalizasyon İdaresi Deneyimi” temasıyla İstanbul Büyükşehir Belediye­si (İBB) İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) ilk SUKİ Zirvesi’ni gerçekleştirdi.

12 Ocak 2024 tarihinde İstanbul’da ger­çekleşen zirveye 16 Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdareleri (SUKİ) Bilgi İşlem Daire Başkanları ve yöneticileri katıldı. Tek­noloji şirketlerinin üst düzey yöneticileri ve İSKİ iş ortakları da katılımcılar arasındaydı.

Zirvede İSKİ Bilgi İşlem Dairesi Başka­nı Tayfun İşbilen “Dijital Dönüşüm ekibinin kentin su ihtiyacı çözümü için yapay zekânın gerçek deneyimini kullandıklarını” belirtti. “Dünya dijital dönüşüm endeksinde ülke ola­rak 40. sıradayız. Ülkemizi daha da üste taşı­mak zorundayız. SUKİ Zirveleri ile kentlerin dijital dönüşümüne katkı sağlamaya devam edeceğiz”. dedi.

2. SUKİ Zirvesi ile suyun hafızasına yolculuk

“Suyun Hafızasına Yolculuk: Yapay Zeka ile Sürdürülebilir Bir Gelecek” temasıyla II. SUKİ Zirvesi’ni İSKİ Bilgi İşlem Dairesi Baş­kanlığı 17 Ocak 2025’te İstanbul’da düzenle­niyor. Zirveye bu yıl İSKİ Genel Müdürlüğü ev sahipliğinde 20 büyükşehir belediyesinin su ve kanalizasyon idaresi bilgi işlem daire­si başkanları ve yöneticileri katılıyor. Uzman sektör temsilcileri ve öncü teknoloji kurum­larının yöneticileri ve akademisyenler de zir­vede yer alıyor.

Sürdürülebilir kalkınma amaçlarına ulaş­mak için, sürdürülebilir yaşam kültürü oluş­turmamızın gerekliliğini her fırsatta belir­tiyor ve bu yolda çalışıyorum. Bireyden ve yerelden başlayarak bütünü kapsayan bir davranış ve yaşam biçimi değişimine ihtiya­cımız var. Bu yıl SUKİ Zirvesi’nde yapacağım konuşmada dönüşümün 3D’sine, yeşil dönü­şüm ile birlikte dijital ve toplumsal dönüşü­mün önemine değiniyorum. Tek çaremiz “ye­şil, dijital, toplumsal dönüşümün” eş zamanlı yürümesi.

İnsanlar tarih boyunca temel ihtiyaçlarını karşılamak, ticaret, savunma ve sağladığı da­ha birçok işlevsel kolaylık nedeniyle yaşamak için su kenarlarını seçmiş. Büyük kentlerde yaptıkları su kanalları ile suyu taşımışlar. Ve bugün “bir adet tişört üretebilmek için 2700 litre su harcar” duruma gelmişler. Kentlerin su yolculuğunda insan yaşamının geleceği için birlikte hareket zamanı. İnsan zekâsının ürettiği akıllı dijital sistemler ve yapay zekâ ile çözüm mümkün olabilir.

* Podcast: Sürdürülebilir Yaşam Okulu #068 Kentlerin Su İhtiyacı İçin Çözümler Di­jital Dönüşüm ve Yapay Zeka