Geçmişten günümüze, Doğu ve Güneydoğu’ya yönelik teşvikler...

Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimiz, sosyo-ekonomik açıdan ülkemizin en az gelişmiş bölgeleridir. Cumhuriyetimizin kuruluşundan bu güne değin gelişmişlik farkının azaltılması, böylece ulusal bütünlüğün ve kentsel alanlara yönelik aşırı ve plansız göçün kontrol altına alınması amacıyla kapsam ve dönem açısından farklı bölgesel kalkınma projeleri başlatılmıştır.

Örneğin; 1977 yılında bir enerji ve sulama projesi olarak başlayan Güneydoğu Anadolu Projesi çalışması, 1989 yılında GAP adıyla 2005 yılına uzanan bölgesel kalkınma projesine dönüştürülmüştür.

Bölgeye yönelik yatırım yaklaşımı, günümüze kadar iktidara gelen hükümetlerce yasa ve teşvik paketleriyle sürdürüle geldi..
Örneğin; 1992 yılında, Süleyman Demirel Hükümeti, "Güneydoğu Paketi"ni kamuoyuna sundu.

Pakette, "Yatırımların hızlandırılarak tamamlanması, özel sektörle işbirliğine gidilerek bölgeye teşvikleri sağlanması, teknoloji yoğunluklu sanayinin tercih edilmesi, işsizliğin çözülmesi ile Şırnak, Batman, Siirt gibi iller ve bağlı ilçelerin acil ihtiyaçlarının süratle giderilmesi" gibi tedbirler getiriyordu.

Bir başka örnekte rahmetli Erbakan’dan.

1996 tarihinde bu kez dönemin Başbakanı Necmettin Erbakan tarafından Ağrı’da ekonomi ağırlıklı bir "Güneydoğu Paketi" açıkladı.

Bir yıl sonra ise bölgeye yönelik yeni bir paket de ANASOL-D Hükümeti’nden geldi.
Başbakan Mesut Yılmaz, Siirt'te yaptığı açıklamada “Geçmişte açıklanan paketlerin işe yaramadığını, eğitim ayağını da tamamlayarak bölgeyi yatırım cenneti haline getirecek paketi başarıya ulaştıracağız” diyordu.

2002 yılında iktidara gelen AK Parti hükümeti; Yatırımların ve İstihdamın Teşviki İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 5084 sayılı Kanunu 6.2.2004 tarihinde yürürlüğe koydu.

Bir yıl sonrada 5350 sayılı "Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"u yürürlüğe koyuldu.

4 Haziran 2009’da açıklanan “Yatırım Teşvik Paketi” tasarrufları katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirmek, üretimi ve istihdamı artırmak, yatırım eğiliminin devamlılığını ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak olarak amaçlanmıştı.
Nisan 2012’de ise önceki teşvik paketinin etkinliğini yitirmesi ve bölgeler arası gelişmişlik farklarının değişmesi nedeniyle yeni bir teşvik sisteminin yürürlüğe konulması zorunluluğu gerekçesi ile teşvik sistemi kapsamında iller, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak altı bölgeye ayrıldı.

Doğu Anadolu ile Güneydoğu Anadolu konuşlanan illerimizden; Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van illerimiz teşvik paketinde 6. Bölgede yer almıştı.
Bölgesel teşvikler kapsamında; “Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, faiz desteği, gelir vergisi stopajı desteği, sigorta primi desteği” gibi desteklerden yararlanma öngörülmüştü.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi· yatırım ve destek hamlesi

Başbakan Binali Yıldırım tarafından Diyarbakır'da açıklanan "Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi· Cazibe Merkezleri· Programı ve Yatırım ve Destek Hamlesi·" kapsamında, 2016-2020 döneminde toplam 62 milyar liralık kamu yatırımı yapılması öngörülüyor

Cazibe Merkezleri Programı kapsamında ise özel sektörün yeni yatırım ve işletmelerine yılda 1.25 milyar liralık kamu desteği sağlanması öngörülüyor.
Program ile özel sektörün yılda ilave 2.8 milyar lira yatırım yapması beklenirken, özel sektörün yatırımlarının yılda yüzde 60 artması ve yıllık toplam 200 bin kişilik istihdam sağlanması amaçlanıyor.

Bu kapsamda, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 19.3 milyar lira, Gıda, Tarım ve Hayvancılık ile Orman ve Su İşleri bakanlıklarının 17.68 milyar lira, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 10 milyar lira, Sağlık Bakanlığı’nın 5.5 milyar lira, TOKİ'nin 5.3 milyar lira, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 4 milyar lira, Kalkınma Bakanlığı’nın 516.1 milyon lira, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın ise 133 milyon lira yatırım yapması planlanıyor.

Başbakan Binali Yıldırım’ın açıkladığı teşvik paketi, gerek içeriği gerekse mali boyutuyla bugüne kadar açıklanan paketlerin en kapsamlısı ve görkemlisi olması yatırımcılara, bölge insanlarına moral veriyor olması çok önemli..

Gerek bölgede yaşayan yurttaşlarımız gerekse İş insanları, girişimciler, yerli ve yabancı sermaye “Yatırım ve Destek Hamlesi·” hedeflerini gerçekleştirebilme sürecinde; iç barışın sağlanması, terör ortamının ortadan kaldırılarak, bölgede güven, huzur ve istikrarın sağlanması taleplerine, Başbakan Binali Yıldırım’ın güvence vermesi çok önemli..

Başbakan Yıldırım’ın sıkça kullandığı “Hayırlı olsun” sözüne kim katılmaz ki...