Gayrimenkul vergilemesinde yeni düzenlemeler: Konut KDV’sinde yeni oranlar ve damga vergisi oranları

ERSUN BAYRAKTAROĞLU

3 Şubat 2017 tarih ve 29968 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2017/9759 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile konut teslimlerinde uygulanacak olan Katma Değer Vergisi (KDV) ve gayrimenkul sektörü için oldukça önemli olan bazı sözleşmelere ilişkin Damga Vergisi oranlarında önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler sonrası uygulanacak olan oranlara kısa soru ve cevaplar şeklinde aşağıda yer vermeye çalışacağım.

KDV oranındaki bu değişiklikler konut dışındaki gayrimenkul alım satımlarında da geçerli mi?

Öncelikle belirtmekte yarar var ki yapılan bu değişiklik sadece konut alım satımında uygulanan KDV ile ilgilidir. Konut dışındaki diğer tüm gayrimenkullerin (arsa, arazi, ofis, alış veriş merkezi, dükkân, fabrika binası vb.) ticari olarak alım satımında uygulanacak olan KDV oranında herhangi bir değişiklik yoktur: Konut dışındaki gayrimenkuller için uygulanacak oran tektir ve %18’dir.

Tüm konut satışları bu KDV oran değişikliğinden etkilenecek mi?

Bu değişiklik sadece hâlihazırda %8 ve %18 oranında KDV’ye tabi olan konut satışları için geçerlidir.

Hatırlanacağı üzere 2013 yılı başında yapılan değişiklikle kurumların ve ticari olarak gayrimenkul alım satımı ile sürekli olarak uğraşan gerçek kişilerin konut satışlarında uygulanacak olan KDV oranlarında değişiklik yapılmış; net alanı 150 metrekarenin altında olan konut teslimlerinde %1, %8 ve %18 oranlarında KDV uygulamasına geçilmişti.

3 Şubat 2017 tarihinde yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile net alanı 150 metrekarenin altında olan konut teslimlerinde %8 ve %18’lik orana tabi olacak konutların kapsamında bir değişiklik yapılarak %8’lik kapsama giren konutların kapsamı genişletilmiş, ayrıca Kararın bir başka maddesinde de net alanı 150 metrekarenin üzerinde olan ve %18 KDV’ye tabi tutulması gereken konut teslimlerinde daha önce yayımlanan 2016/9153 sayılı BKK ile 31 Mart 2017 tarihine kadar geçerli olacak 10 puanlık KDV indiriminin uygulama süresi 30 Eylül 2017 tarihine kadar uzatılarak bu tarihe kadar net alanı 150 metrekarenin üzerinde olan konut teslimlerinde de %18 yerine %8’lik oranın kullanılması sağlanmıştır.

Değişiklik sonrası konutta KDV oranı ne oldu?

3 Şubat 2017 tarihinde yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile yapı (inşaat) ruhsatı 1/1/2017 tarihinden (bu tarih dâhil) sonra alınan konut inşaatı projeleri ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi 1/1/2017 tarihinden itibaren yapılacak konut inşaatı projelerine ilişkin olarak net alanı 150 metrekareye kadar olan, lüks veya birinci sınıf olarak inşa edilmiş ve Büyükşehir sınırları içerisinde yer alan konutların yapı ruhsatının alındığı tarihte üzerine yapıldığı arsanın birim metrekare vergi değeri;

1.000 TL ile 2.000 TL (2.000 TL dahil) arasında olanların tesliminde %8,

2.000 TL’nin üzerinde olanların tesliminde %18.

Oranında KDV hesaplanacağı hüküm altına alınmış ancak 30 Eylül 2017 tarihine kadar net alanı 150 metrekarenin üzerinde olması sebebiyle %18’lik KDV oranına tabi olması gereken konut teslimlerinde de %8’lik oranın kullanılacağı belirtilmiştir.

Dolayısı ile Bakanlar Kurulu Kararı’nın yayınlandığı tarihten 30 Eylül 2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) Büyükşehir sınırları içerisinde yer alan, lüks veya birinci sınıf olarak inşa edilmiş ve yapı ruhsatının alındığı tarihte üzerine yapıldığı arsanın birim metrekare vergi değeri; 1.000 TL ve üzeri olan konutların tesliminde 30 Eylül 2017 tarihine kadar %8 oranında KDV uygulanacaktır.

Hangi konut teslimleri %1’lik orana tabidir?

Daha önceki sorularda da belirttiğim gibi yapılan bu son değişiklik %8 ve %18’lik orana tabi konut teslimleri için geçerlidir. Öteden beri %1 oranında KDV’ye tabi olan konut satışları bu değişiklikten etkilenmemiştir. Net alanı 150 metrekarenin altındaki olan ve aşağıda yer alan özellikleri taşıyan konut teslimleri halen %1 oranında KDV’ne tabidir:

Yapı (inşaat) ruhsatı 1.1.2013- 31.12.2016 tarihleri arasında alınmış bulunan konut inşaatı projeleri ile kamu kurum ve kuruluşlarıyla bunların iştirakleri tarafından ihalesi 1.1.2013-31.12.2016 tarihleri arasında yapılan konut inşaatı projelerindeki net alanı 150 metrekarenin altında olan ve

• 10/07/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamındaki büyükşehirler dışında olan,

• 16/05/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerdeki,

• 10/07/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamındaki büyükşehirlerde lüks ve birinci sınıf inşaat olarak yapılmayan,

• Lüks ve birinci sınıf inşaat olarak yapılan ve ruhsatın sonradan revize edilip inşaat kalitesinin yükseltilmesi hali de dahil olmak üzere inşa edilen konutlarda yapı ruhsatının alındığı tarihte üzerinde yapıldığı arsanın 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesine istinaden tespit edilen arsa birim metrekare değeri; 500 TL’den az (500 TL hariç) olan, konutlar ile yapı ruhsatı 1.1.2013 tarihinden önce alınmış bulunan konutların tesliminde %1 oranında KDV uygulaması halen devam etmektedir.

Damga vergisi oranı sıfırlanan sözleşmeler hangileridir?

3 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2017/9759 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile gayrimenkul satışlarında çokça kullanılan “gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri” ile Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen “ön ödemeli konut satış sözleşmeleri”- nin tabi olduğu Damga Vergisi oranı sıfıra indirilmiştir. Dolayısı ile 3 Şubat 2017 tarihinden itibaren düzenlenecek söz konusu sözleşmelerde düzenleme öncesi sözleşmede yer alan tutar üzerinden (alım satım tutarı) yaklaşık %1 (binde 9,48) oranında uygulanmakta olan bu, işlem vergisi artık hesaplanmayacaktır.