Foreksçilerin talepleri
Kurulmasının ardından bir yıl içinde önemli gelişme gösteren Foreks piyasasındaki kuruluşların yöneticileri, diğer yatırım araçlarının tamamına yakınına uygulanan Gelir Vergisi kanununun geçici 67. Maddesinin kendilerine de uygulanmasını istiyorlar. Yerlilerin diğer gelirleriyle birlikte yılsonu beyanına tabi uygulamanın yüzde15'ten yüzde 35'e vergiye tabi olmaya yol açtığını, yabancılar hizmet veren kurumların 15 gün içinde Maliye Bakanlığına gelir bildirme zorunluluğunun diğer yatırım araçlarına göre önemli farklılık ve olumsuzluk taşıdığını belirterek, düzeltilmesini istieyorlar.
Türkiye'de yatırımcılar 1970 sonlarına kadar yatırım aracı olarak banka mevduatı, gayrimenkul, altını bilirlerdi. Sonrasında sorun yaratan bankerlik müessesesi pozitif getiri açısından tasarruf sahiplerinin büyük ilgisini çekti. Ve 1980'lerin başında bankerlere büyük bir akın oldu. Ancak, sistem kuralına uygun ve olarak işlemedi. Karşılığında olması gereken banka sertifikaları yetersiz kalınca, olay bir saadet zincirine döndü ve bankerlik sistemi gözyaşları, iflaslar ve hatta intiharları içeren şekilde büyük bir gürültü ile çöktü.
1986 yılında yeni bir alan olarak IMKB'de hisse senedi piyasasıyla tanıştık. O günden bu yana da Finansal enstürüman piyasasında yatırımcıların önüne yeni yeni seçenekler sunularak yelpaze genişledi.
Geçen yıl yatırım hayatımıza yeni bir finansal enstrüman, sermaye piyasası işlemi olarak kaldıraçlı alım satım işlemleri konulu Foreks girdi. Ve hızlı bir şekilde gelişme gösterdi. 20 Foreks firmasının işlem yaptığı bu alanda aylık ortalama 120-130 milyar dolarlık işleme ulaşıldı. Bazı aylarda işlem hacmi 200 milyar dolar seviyesini gördü.
Ancak, yabancılarında ilgisini çeken bu piyasadaki firma yetkililerine göre Foreks piyasası diğer yatırım araçlarının tümünün tabi olduğu Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67. Maddesine tabi olmasına karşın, bunun dışında tutularak ele alınıyor.
Arkadaşımız Jülide Yiğittürk Gürdamar'ın haberine göre firma yetkilileri hızla gelişen ve yabancı ilgisini çeken sektörleri içinde diğer yatırım araçları gibi ele alınması gerektiğini istiyorlar. Foreks kazançlarının diğer gerçek kişiler sermaye kazançları gibi stopaja tabi olmasını talep ediyorlar. Ve stopaj oranının bu kişiler için sıfır olduğunu, buna karşılık Foreks kazançların diğer kazançlarla birlikte beyana tabi olduğunu ve yüzde 15'ten yüzde 35'e varan oranda vergilendirilmesinin haksızlık olduğunu söylüyorlar. Yabancılar için de elde ettikleri karlar yerliler gibi vergilendirilirken, Türkiye'de temsilcileri bulunmayanların işlemlerine aracılık eden kuruluşların gelirleri 15 gün içersinde Maliye Bakanlığına bildirmeleri zorunluluğunu da bir başka şikayet konusu olarak ortaya koyuyorlar. Bir başka düzeltilmesini istedikleri konu olarak da bazı müşterilerinin her alış ve satışta karşı işlem yapmadıkları için kar rakamını belirleyemediklerini Banka Sigorta Muamele Vergisini hesaplayamadıklarını bu konunun da açıklık kazanmasını istiyorlar.
Görüldüğü kadarıyla hızla gelişen bir piyasa olan Forerks piyasasının aktörleri, kendi piyasalarının da Gelir Vergisi Geçici 67, maddesine tabi yatırım araçlarının paralelinde kendileri için de düzenleme istiyorlar. Bunun hep piyasanın içerde gelişsine yardım edeceğini, hem de yabancı ilgisini ve girişini daha da artıracağını öne sürüyorlar.
Foreksçilerin bu iddiaları ve taleplerinin ne denli gereklilik taşıdığını bilemem. Ama bir piyasa gelişirken onun diğer yatırım araçlarından farklı kurallarla ve vergilendirmelerle değerlendirilmesinin doğru olmadığını düşündüğümü söyleyebilirim…
Finansal enstrümanlar hayatımıza girerken kurallı ve belirgin girerlerse sorun yaşamıyoruz. Kurallar belli olmazsa bankerler müessesi gibi sorun yaşıyoruz.