FOBO: Çağın korkusu mu, fırsatı mı?

Sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte hayatımıza giren FOMO (Fe­ar of Missing Out) kavramı, yani “geride kalma” ya da “bir şeyleri kaçırma korku­su,” insanların sosyal etkinliklerden, ha­berlere kadar her konuda güncel kalma zorunluluğunu ifade ediyordu. Şimdi de tüm dünyayı saran yapay zeka etkisi ile bu kavramın benzeri olan FOBO “eskime korkusu” olarak hızla yayılıyor.

Artık AI-Yapay Zekanın (YZ) tüm iş yapış biçimlerini, koşullarını baştan aşağı değiş­tireceği, bunun da kitleleri işsiz bırakacağı apaçık ortada. Bu durum doğal olarak, bir­çok çalışan ve iş sahibi için büyük bir kay­gı kaynağı. O yüzden FOBO, yani “Fear of Becoming Obsolete - Eskime Korkusu” genç, yaşlı fark etmeksizin, “İşim olmaz­sa nasıl para kazanacağım?” sorusuyla beraber insanlığın şu dönemdeki en ortak duygusu olmaya başladı.

2030’a kadar dünya çapında 800 milyon iş otomasyonla değişecek!

FOBO, iş dünyasında teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte ortaya çıkan bir kay­gı türü. İnsanların, yapay zeka, otomasyon ve diğer yeni teknolojiler nedeniyle işleri­ni kaybetme korkusuna dayanıyor. Özellik­le rutin ve tekrarlayan işlerde çalışanlar, bu teknolojilerin kendi yerlerini alacağı endişesi içindeler. McKinsey & Compan­y’nin yaptığı bir araştırmaya göre, 2030 yılına kadar dünya çapında 800 milyon iş otomasyon nedeniyle değişecek. Bu da mil­yonlarca insanın işsiz kalma riskiyle ve/ veya yetkinliklerini değiştirme zorunlulu­ğuyla karşı karşıya kalması demek…

Harvard Business Review’da yayımla­nan bir makaleye göre, FOBO yaşayan ça­lışanlar genellikle işlerine olan bağlılık­larını da yitiriyor, verimlilikleri düşüyor. Bu durum hem çalışanlar hem de işveren­ler için olumsuz sonuçlar doğuruyor. Ayrı­ca, Gallup’un yaptığı bir ankete göre çalı­şanların %85’i işlerinden memnun değil ve bu memnuniyetsizlik genellikle FOBO’dan kaynaklanıyor, genel mutsuzluğa, umut­suzluğa dönüşüyor.

FOBO’nun yaygınlaşmasının nedenleri:

Teknolojik ilerlemeler: Yapay zeka ve robot teknolojileri, birçok sektörde insan gücünün yerini alıyor ve artan oranda da almaya devam edecek.

Ekonomik belirsizlikler: Ekonomik, siyasi krizler, belirsizlikler, dünya demog­rafisinin ve ekolojisinin değişmesi ile iş güvencesini azaltıyor. Bu faktörlerin ço­ğalması, çalışanların, iş arayanların, genç­lerin ve hatta ileri yaştakilerin giderek da­ha fazla FOBO yaşamasına neden oluyor.

Yetersiz eğitim ve beceriler: Teknolo­jik yeniliklere ayak uydurmak için gerekli olan eğitim ve becerilere sahip olamamak, çalışanların kendilerini güvensiz hisset­mesine yol açıyor, toplumda yetenek-yet­kinlik açığı ve dengesizliği yaratıyor. Ya­ratmayı da sürdürecek.

FOBO ile nasıl başa çıkılabilir?

Sürekli eğitim ve gelişim: Yeni beceri­ler öğrenmek ve mevcut becerileri güncelle­mek, teknolojik değişimlere uyum sağlamayı kolaylaştırır. Online kurslar, sertifika prog­ramları ve atölye çalışmaları düzenlenmeli.

Esnek ve yenilikçi olmak: Değişen iş koşullarına ve teknolojilere uyum sağla­mak, iş güvencesini artırır. Esnek çalışma saatleri ve uzaktan çalışma gibi yenilikçi çözümler benimsenmeli.

İşverenlerle iletişim kurmak: İşve­renlerle açık ve samimi bir iletişim kurul­malı, gelecekteki planlar ve teknolojik ye­nilikler hakkında bilgi alış verişi yapılmalı.

Destek almak: Mentorlardan profesyonel destek almak, FOBO ile başa çıkmada önemli bir rol oynar. Mutlaka faydalanılmalı.

Sonuç: FOBO da tıpkı FOMO gibi gü­nümüz iş dünyasında giderek daha yaygın hale gelen bir kaygı türü. Teknolojik iler­lemeler ve ekonomik belirsizlikler, sosyal çalkantılar bu korkunun temel nedenle­ri. Ancak, sürekli eğitim ve gelişim, esnek ve yenilikçi yaklaşımlar, işverenlerle ileti­şim ve profesyonel destek almak, FOBO ile başa çıkmada etkili yöntemlerdir, dikkate alınmalı. Bu doğrultuda önlemler geliştir­mek, teknolojik değişimlere uyum sağla­mak ve çok çalışmak korkuyu fırsata çevi­rebilir. İşveren ve çalışanlar üzerlerine dü­şeni yapmalı.