Fitch ve tarım dışı istihdam oyunu değiştirir mi?

Cenk AKYOLDAŞ
Cenk AKYOLDAŞ PİYASA DİNAMİKLERİ [email protected]

Yurtiçi ve yurt­dışı piyasalar için dönüm nok­talarından birine daha geldik. Özel­likle geçen ayki ABD tarım dışı is­tihdam sonrasın­da yaşanan endi­şelerle global pi­yasalarda flaş bir kriz yaşansa da hemen hemen bir çok piyasada daha sonra gelen piyasa dostu verilerle kayıplarının çoğunu geri aldı­ğımızı görüyoruz.

Ancak Bor­sa İstanbul için bunu söyle­mek pek mümkün görünmü­yor. Bilindiği üzere bu hafta Cuma günü içeride Fitch not değerlendirmesi ve ABD’de de TDI verisini alıyor olma­mız Borsa İstanbul için de ye­ni bir hikaye yaratabilir. Eğer iki tarafın da olumlu sinyaller alabilirsek en azından Borsa İstanbul adına 10400/10500 bölgesine kadar bir toparlan­ma süreci başlayabilir kanı­sındayım.

Bizim piyasanın negative ayrışmasının neden­lerini masaya yatırmak ge­rekirse temelinde enflasyon muhasebesinin karlar ve bi­lançolar üzerindeki etkisine bir de yüksek faize bağlı re­sesyon fiyatlamasının girme­si etkili oldu. Tabi makro ta­rafta vergisel uygulamalar ve ona bağlı düzenlemelerde kı­sa vadede görece negatif etki­si olduğunu da belirtmek is­terim Ancak vergisel düzen­lemeler uzun vade de bütçe açıkları kapatılması konusun­da önemli etkileri olması bek­lendiğinden makro pencerede ileride olumlu fiyatlamalara neden olacaktır.

Gözler Orta Vadeli Program’da

Türkiye’nin önümüzdeki üç yıla ilişkin ekonomik yol ha­ritası olan Orta Vadeli Ekono­mik Program’ın (OVP) önü­müzdeki hafta açıklanması bekleniyor. Bu yeni program ile birlikte parasal sıkı duruş, enflasyon ile mücadele, büyü­me, işsizlik oranları, beklenen tahmini dolar kuru gibi makro verilerde hangi parametreler ön plana çıkacak piyasaların odağında olacak. Basına sızan bilgilere göre geçen yılki GS­YH büyüme tahminleri 2024 yılı için %4 ve 2025 yılı için %4,5 öngörülmüştü. Bu seneki tahminlerden daha ılımlı veri­ler beklendiği dillendirilmek­te. Tabi herkesin merakı enf­lasyon oranlarında bir reviz­yon gelip gelmeyeceğinde.

Bu noktada 2024 yılı sonu enflas­yonu daha önce %33 seviyesin­de öngörülmüşken bu raporda yukarı yönlü revizyonla düşük %40’lı seviyelere çekilmesi beklenmekte. 2025 yılı sonu enflasyonu %15,2 olarak belir­lenmişti bu raporla %20 sını­rına yakın bir seviyeye revize edilmesi beklenmekte. Döviz kurları üzerinde doğrudan et­kisi olan cari açık beklentisin­de de revizyonlar beklenmek­te. Buna göre son açıklanan veriler sonrasında yılsonu ca­ri açık/GSYH oranı beklentisi %3,1’den %2 seviyesi civarına düşürülmesi beklenmekte.

Bütçe açığında revizyonlar merak ediliyor

Son günlerin ana tartış­ma konusu olan vergi dü­zenlemeleri ve denetimle­rin sıkılaştırılması sonrasın­da bütçe açıkları konusunda nasıl revizyonlar olacağı ko­nusu da bir başka merak ko­nusu olacak. Buna göre büt­çe açığı/GSYH’de de 2024 yı­lı için aşağı yönlü revizyonla %6,4’ten %5’in altına bir se­viyeye indirilmesi beklenebi­lir. 2025 yılı hedefi ise %3’e odaklanmış durumda. 2024 yılı sonunda işsizlik oranın­da %10,3 olan mevcut beklen­tiden daha güçlü bir istihdam piyasası beklentisi öngörül­mekte.

Tabiki herkesin son dönemde tartıştığı TL’de aşırı değerlenme söylemleri konu­sunda OVP’de hesaplanan he­def kur yine piyasaların ve ya­tırımcıların odağında olacak. Buna göre bakalım kur sevi­yeleri enflasyonla mücadele­de çıpa olarak kullanılırken yabancı sermaye girişlerinin önünü açabilecek mi? Bek­lentilerin daha iyimser oldu­ğu bir eylül ayına başladık gi­bi duruyor. Umarım veriler piyasaların odağının şaşma­sına yol açmaz.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar