Fintek eğilimleri
“Finansal hizmetleri yenilikçi, tamamlayıcı ve hızlandırıcı iş modelleri ile sayısal teknolojiler kullanarak sunan kuruluş veya ürün.” Geçtiğimiz günlerde T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi’nin kıymetli katkıları ile, dünya çapında “fintech” olarak kavramsallaşan “finansal teknolojiler,” Türk Dil Kurumu tarafından fintek kelimesinin karşılığı olarak yukarıdaki tanımla sözlüğümüze girmiş oldu.
Fintek, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artan bir ilgiyle büyüyor ve gelişiyor. Pandeminin bu büyümede dinamo etkisi oluşturduğunu her seferinde vurguluyorum.
Evlere kapandığımız dönemde temassız finansal deneyimleri çok daha fazla kullandıkça öğrendik, öğrendikçe taleplerimiz arttı, artan taleplere de fintekler çevik bir şekilde cevap verdi. Bugün neredeyse hepimiz fintek dünyasının dinamiklerine uyum sağladık. Büyük finansal kurumların da fintekleşmeye başladığını, bunu yaparken de start-up’larla iş birliklerini muazzam bir şekilde artırdığını görüyoruz. Peki hangi katmanlar gelişiyor?
Gömülü finans
Dijital alışkanlıklarımızın başında akıllı telefonumuzla vakit geçirmek geliyor ve uygulamaların sayısı günden güne artıyor. Alışverişlerimizde, sosyal aktiviteleri planlarken, seyahatlerimizde, sağlık ve kişisel gelişim alanlarında ve özellikle içerik tüketimi için çok sayıda uygulama ile iç içeyiz. Sizi bu dünyanın içinden hiç çıkarmadan, finansal adımları akışkan bir şekilde deneyimin parçası haline getirmek daha da önemli hale gelecek.
Yaz tahtaya al haftaya
Bizim kültürümüzde ayrı bir yeri olan “deftere yazdırmak” kavramı, özellikle bakkallarda ve manavlarda karşımıza çıkardı. Alışverişi yapar, deftere yazdırır, haftalık yevmiyeyi alınca da borçları kapatırdık. Dünyanın yeni yeni keşfettiği bu model, Buy Now Pay Later (BNPL), dijitalleşti. Gömülü finansın önemli bir katmanı olan bu deneyim önümüzdeki dönemde de gelişmeye devam edecek gibi görünüyor.
Yapay zekânın gücü
Günümüz ticaret dünyası bizi ne kadar harcamaya teşvik ediyorsa, yapay zekanın gücü ile bizi tasarrufa yönlendiren uygulamalar da mevcut. Bu uygulamalar sayesinde finansal okuryazarlık alanında gelişim gösterirken, tasarrufların yatırıma dönüşmesi noktasında da yapay zekâ yardımımıza koşuyor.
Ülkemizdeki fintekler bu konuda çok başarılı. Makro-ekonomik veriler, piyasa verileri, şirket verileri, sosyal medya verileri gibi büyük verileri işleyerek hisse senetlerinde ve diğer yatırım araçlarında tahmin yapıyor ve özellikle yatırım fonlarının yönetiminde aktif rol oynuyorlar. Önümüzdeki dönemde bu konuda güzel hikayeler göreceğimize inanıyorum.
Regtek
Henüz TDK’da karşılık bulmamış olsa da yakın zamanda “herhangi bir mevzuata uyumluluğun kontrolünü iş modelleri ile sayısal teknolojiler kullanarak sunan kuruluş veya ürün” gibi bir tanım göreceğimizi düşünüyorum. Örneğin finans uygulamalarındaki çerez yönetimlerinin Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na göre yapılması bu kapsamda sunulan bir hizmet. Tüm süreçler gibi uyum kontrollerinin de dijitalleşiyor. Finans sektöründeki veri akışını düşündüğümüzde regtek gelişiminin de fintek gelişimine paralel olacağını öngörmek mümkün.
Daha neler neler
Bugün kısaca özetlediğim bu başlıklara ek olarak finteklerin dünyasını derinden etkileyecek olan nesnelerin interneti (IoT), üretken yapay zeka, neobankacılık, kişiden kişiye transferler (P2P), biyometrik veriler, oyunlaştırma, yeşil finansman, otomatik süreç otomasyonları (RPA), siber güvenlik, servis modeli bankacılığı, süper finansal uygulamalar gibi çok sayıda katman bulunuyor.
Sonraki yazılarımda bu başlıkları da derinleştireceğim. Gururla söyleyebilirim ki, ülkemizde bu başlıkların her birinde çok değerli çalışmalar yapılıyor. Finans kurumları ve finteklerin yöneticileri ile yaptığım sohbetlerde bu zenginliği derinden hissediyorum. Herkes aynı hedef için koşuyor: Güzel bir gelecek için!