Finis Origine Pendet
Şant Manukyan / İş Yatırım
Enflasyon konusu aslında çetrefilli bir konu. İktidarsanız enflasyon yoktur veya düşüyordur. Muhalefetseniz vardır veya yükseliyordur. İş verenseniz düşüktür, ücretliyiseniz yüksektir. FED başkanıyısanız çekirdek enflasyon önemlidir, ECB başkanyısanız manşet enflasyon. Biz önce rakamlara bakalım. Ingilterede enflasyon 5.0% ve bu 1992den bu yana en yüksek seviyeye çok yakın. ABD'de manşet 3.5% , çekirdek 2.1% ve FED'in hedefi 2.0%, krizdeki İtalyada 2.8% , AB bölgesinde 3.0% . Japonyada ise eksi ve 0.0% civarında gidip geliyor. Gelişmekte olan ve bir zamanlar "deflasyon ihraç" eden şeklinde tanımlanan ülkelerde nasıl? Çin'de 5.5% , Rusya'da 7.2% . Peki FED faizleri nerede? 0.25%, 10 yıllıklar 1.98%. BOE faizleri 0.50%, ECB ise 1.25%. Tasarrufta bulunanların parası alım güçünü kaybediyor. Kısacası enflasyon var.Yukarıda verdiğim rakamları 5 sene ileri yürütürseniz nasıl bir erime ile karşı karşıya kalacağınızı görebilirsiniz. Ancak bu zaten merkez bankalarının istediği ve açıkca olması için mücadele ettiği bir şey. Peki gelişmiş ülkelerde ekonomiler 1% civarında büyürken enflasyon nasıl bu seviyelerde? Kısmen parasal büyüklüklerin daralmasını ve dönüş hızının yavaşlamasını karşılamaya çalışan QE politikaları nedeni ile. Ama Japonya bu politikayı yıllardır uygulamasına rağmen enflasyon yaratamadı diyebilirsiniz. Doğru, zaten bu politika ekonomik büyüme de yaratamadı, endekslerin yönünü de değiştiremedi ve başarısız bir politika. Zira geç uygulanan, bankacılık sistemi temizlenmeden yapılmış başarısı teoride kalan bir uygulama ve temsil yeteneği zayıf. Piyasada yoğun bir ECB parasal genişlemeye gitmeli ve bono almalı baskısı var. Geçen hafta da belirttiğim gibi ECB zaten bono alıyor ve bu miktar 200 milyar euroyu geçmiş durumda. Piyasanın asıl istediği ECB'nin de FED gibi bir rakam açıklaması ve bu sayede ellerindeki sorunlu varlıkları ECBye devretmek. Bunun adı da ekonomik zayıflama ile mücadele etmek için parasal genişlemeye gidilmesi. Sonucu ise kamu bilançosunun tahrip edilmesi, faizlerin yapay olarak düşük tutularak mevduat sahiplerinin (aslında son 10 S&P endeksi de aynı yerde ancak Altın değerini 10a katladı) ve emeklilerin cezalandırılması. Ve 2012de olmasa da 2013 ve sonrasında sorunun enflasyon olarak karşımıza çıkması. Belarus örneğine bakarsanız enflasyonun uzun bir süre 7% civarında gittiğini sonra aniden hızlanarak 50% civarına geldiğini en yakın örnek olarak görebilirsiniz. Başlıkta kullandığım Latince deyim "Son başlangıça dayanır" anlamına gelir. Geminizin henüz batmamış olması su aldığı gerçeğini değiştirmez.