Fındıkta fiyat bekleyişi sürüyor
Fındık üreticisinin fiyat bekleyişi devam ediyor.
Anlaşıldığı kadarı ile Başbakan henüz bu konuya ayıracak vakit bulamadı. Ve de sonunda destekleme ve fiyat konusundaki kararı Başbakan verecek, ve de açıklayacak.
Fındıkla ilgilenenlerin aldıkları duyuma göre Başbakan geçen salı günü FİSKOBİRLİK temsilcilerini İstanbul'da Çırağan Oteli'nde kabul etmiş.
FİSKOBİRLİK temsilcileri Başbakan'a Levant cinsi fındık için 4.80 YTL. Giresun fındığı için 5.00 YTL fiyat önerisi sunmuşlar. Başbakan önerileri almış. Herhangi bir yorumda bulunmamış.
Destekleme konusundaki kararın gecikmesinin olumsuz etkileri var. Ordu Valiliği tarafından hazırlanan ve Bakanlar Kurulu'na sunulduğu bildirilen raporda, "Rekolte miktarı ne olur ise olsun, üretici fındığının yüzde 80'ini ilk 4 ayda satmaktadır. Serbest piyasa adı altında monopol bir piyasa ile üretici mağdur edilmektedir. Bunun önlenmesi için ilk 4 ayda etkin bir şekilde alım yapılmalıdır" şeklinde bir değerleme yer almaktadır.
Ordu Valiliği tarafından hazırlanan raporda arz fazlası 250 bin ton fındığın yağlığa ayrılması konusu tartışmaya açılmaktadır.
Yağlı fındıkta 2 kg iç fındıktan (yağsızda 3 kg iç fındıktan) 1 kg fındık yağı ve fındık küsbesi elde edilmektedir.
İç fındık fiyatı, yağ fiyatını belirlemektedir. Eğer kg 3 YTL olan iç fındıktan yağ elde edilir ise kilosu 6 YTL, 2 YTL'lik iç fındıktan yağ elde edilir ise kilosu 4 YTL olmaktadır. Buna ek olarak fındık küsbesi de hayvan yemi olarak değerlendirilmektedir.
Bu tür işlemde en tehlikeli gelişme fındık küsbesinin, kötü niyetlilerce yağ ile karıştırılarak fındık püresi olarak gıda sanayiinde kullandırılmasıdır.
Fındıkta destekleme ve fiyat politikalarının belirlenmesinde Ulusal Fındık Konseyi'inin görüş ve önerilerinin Başbakan tarafından nasıl değerlendirileceği de merak konusudur.
Bu merakın nedeni, konseyde fındık üreticilerinin reyinin azınlıkta olmasıdır.
Daha önce bu konuda bu sütunda yayınlanan yazı üzerine Ordu Ziraat Odası eski Başkanı, Ulusal Fındık Konseyi Başkan Vekili Onur Şahin'den bir mesaj aldım. Onur Şahin diyor ki, "Ulusal fındık konseyi yapısı itibariyle tüm konseyler gibi üretici ağırlığı olmayan bir konseydir. 9 Kişilik bir konseyde üreticileri 3 kişi temsil ediyor. Giresun Ziraat Odası Başkanı Özer Akbaşlı, FİSKOBİRLİK Genel Müdürü Mehmet Sargın ve sadece bir üyenin yönetime girebileceği tüccar-sanayici-üretici grubunu içeren D grubundan tüccar ve sanayicilerin içinden sıyrılarak üretici temsilcisi olarak ben Onur Şahin, 3 kişi olarak yönetime çıkabildik. Üye dağılımı 6-3 olan bir yönetim yapısında başkan vekilliği görevini almak ise hiç de kolay olmadı."
Onur Şahin diyor ki, "Fındık ürünü Karadeniz'in tek geçim kaynağı ve yamaç arazilerin alternatifsiz bitki örtüsü olarak bilinmektedir. Asıl bilinmesi ve kamuoyuna aktarılması gereken özelliği, fındık üreticilerinin Karadeniz Bölgesi'nin gönüllü sınır karakolları olduğu gerçeğidir. Karadeniz dışındaki kırsal köylere geceleri bir bakın! Yerleşim yerleri topludur. Yerleşim yerleri toplu olduğu için yoğun bir noktada ışık, ardında kocaman bir kara boşluk görürsünüz. Bir de Karadeniz Bölgesi'nin fındık coğrafyasına geceleri bir bakın. O eleştirdiğimiz dağınık yapı, her fındık bahçesinin yanındaki tek bir ev gece karanlığında Karadeniz Bölgesi'nde kara boşluklara müsaade etmez. Yıldız gibi Karadeniz'in yamaç arazilerine serpilmiş, ışıl ışıl yanan fındık üreticilerinin evlerini görürsünüz. İşte bu evler Karadeniz Bölgesi'nin gönüllü sınır karakollarıdır. Ortalama 20 dekarı geçmeyen fındık arazilerinin başında fındık yetiştirdikleri için beklerler o yamaç arazilerde. O nedenledir ki Karadeniz fındık coğrafyasında terörle eş, eylem ve faaliyetlere rastlayamazsınız.
Son nüfus sayımı sonucu Ordu, Giresun ve Trabzon illerinin milletvekili sayıları düştü. Yani nüfusumuz hızla azalıyor. Ama asıl endişe veren nüfus azalışlarıyla beraber nüfus azalışlarının yoğun olduğu kırsalın fındık coğrafyasında sınır karakolları kapanıyor.
Fındık sadece bir ticaret ürünü değil, Karadeniz coğrafyasının bu sosyal yapısının temel taşıdır. Siz bu taşı yerinden oynatırsanız domino taşlarından dizilerek yapılan rekor denemelerindeki ilk taşı oynatmanız etkisini yapar. Ardındaki tüm taşları yıkar.
Her yıl fındık sorununun bir başka boyutunu tartışıyoruz. Bunu yapmaya da mecburuz. Çünkü fındık sadece ülkenin kuzey bölgelerinin temel ürünü, ana geçim kaynağı değil, Karadeniz kıyılarındaki sosyal yapının da bozulmamasını canlı ve dinamik kalmasını sağlayan bir ürün.