Fındık üretenler iki yıldır şaşkın durumda
Eskiden fındık sadece 3 ilde yetiştirilirdi.
Fındık yetiştirilen il sayısı 3’ten 39’a, fındık ekim alanı 220 bin hektardan 700 bin hektara, yıllık fındık üretimi 80-90 bin tondan 600-650 bin tona yükseldi. 400 bin aile fındık parasıyla geçiniyor.
İki kilo kabuklu fındıktan bir kilo iç fındık çıkıyor. Yılda 600- 650 bin ton kabuklu, 300-325 bin ton iç fındık üretimi gerçekleşiyor. İç tüketim 50 bin ton dolayında. Her yıl en az 250 bin- 275 bin ton iç fındık ihraç ediyoruz. İhracattan 2-2.5 miyar dolar döviz geliri elde ediyoruz.
İki yıldır fındık üretenler şaşkın durumda... Fiyatlar artacak bekleyişiyle fındığını satmayanın fındığı elinde kalıyor.
Ne kadar fındık üretileceği veya üretildiği konusundaki söylentiler ve bu söylentilerin gerçeği yansıtmaması, devamlı olarak alıcının kazanmasına, üreticinin kaybetmesine neden oluyor.
Sezon başında kabuklu fındığın kilosu 20 TL’ye kadar yükseldi. Şimdi 10 TL’nin altında. 7 TL’ye kadar inebileceği söyleniyor.
Geçen sezon, bazı örgütler “fındık az, fiyat yükselecek” diyerek üreticiyi yanlış yönlendirdi. 630 bin ton üretim gerçekleşmişti. Üretici fındık satmayınca, önce kilosu 15-20 liraya kadar çıktı.
Üretimin az olmadığı anlaşılınca fiyat 8 liraya kadar indi. Satmayıp bekleyen büyük zarara uğradı. Geçen sezondan stokta 200 bin ton fındık var.
Bu yıl rekoltenin geçen yılkinin gerisinde kalacağı 468 bin ton olacağı açıklandı. Fiyatın yükseleceği söylendi.
Üretici gene yüksek fiyat beklentisine sokuldu. Üretici bu beklentiyle fındığını satmayınca, yabancılar için ihracat için alım yapanlar, “Türkiye’de fiyatların yükseleceği” haberine dayalı olarak, İtalya, Gürcistan ve Azerbaycan’dan fındık alımı yaptılar.
Geçen yılın stoku depolarda dururken, yabancılar yeni sezon fındığını almada gecikince, üretici paniğe uğradı. Fiyatlar geriledi. Yabancı alıcılar gene piyasaya girecek ama fındığı düşük fiyattan toplayacak.
Üreticinin fındığı daha fazla elinde tutması da zor. Kaç paradan olursa olsun satarak, nakde dönüşme arayışı var.
Fiyat dalgalanmaları sadece fındık üreticisinin zarar görmesine neden olmuyor, Türkiye’nin ihracat geliri de azalıyor.